¿Cuál es el origen de la expresión «o carallo 29»?

Alfredo López Penide
López Penide PONTEVEDRA / LA VOZ

PONTEVEDRA

ARQUIVO DA DEPUTACIÓN DE PONTEVEDRA

El Museo de Pontevedra da a conocer durante el confinamiento «artigos e información sobre documentos singulares de distinta orixe que poñen de relevo anécdotas e situacións históricas»

22 abr 2020 . Actualizado a las 12:44 h.

A buen seguro que en más de una ocasión ha empleado la expresión «o carallo 29». Pero ¿sabe cuál es su origen o a que hace referencia concretamente? El Arquivo de la Diputación de Pontevedra, en el marco de una iniciativa para hacer más llevadero el confinamiento establecido por el estado de alarma por el coronavirus, está dando a conocer «artigos e información sobre documentos singulares de distinta orixe que poñen de relevo anécdotas e situacións históricas».

El objetivo es, en palabras de la diputada María Ortega, lograr que «a poboación teña fácil acceso ao seu patrimonio», toda vez estos fondos desvelan distintos aspectos de Pontevedra. Así, en el caso concreto de «o carallo 29», su uso se remonta al foro, una «forma da transmisión da terra: era un contrato, xeralmente de carácter agrario, de longa duración e de orixe medieval». De este modo, «unha persoa ou institución, fidalguía e Igrexa lle cedía a outra o uso ou proveito dunha cousa ou ben —xeralmente, unha terra— a cambio do cumprimento de diversas condicións previamente estipuladas».

En el artículo, que se puede consultar en la web arquivos.depo.gal, y que lleva por título O carallo 29 e a importancia do foro en Galicia, se recoge que «a duración destes contratos agrarios —dende o principio, moi longa—, fixouse por vidas de 3 voces —vidas de foreiros— ou de 3 reis e 29 anos». Fue en este marco en el que se popularizó este dicho que, posteriormente, «foi transmitindo de xeración en xeración e, malia que os foros desapareceron, aínda se escoita con certa frecuencia nos nosos días», destacan desde la Diputación.

El Arquivo dispone de la colección documental Barcia do Seixo, que «achega un conxunto de foros que tiña o mosteiro de Santa María da Armenteira, na parroquia de Santa Ana da Barcia do Seixo», en A Lama. Son 68 documentos que abarcan un período comprendido entre 1315 hasta 1673 y que fueron entregados en depósito por la Asociación Veciñal Fonte dos Chaos.

Los fondos digitalizados no solo se detienen en esta cuestión, sino que también desvelan otras curiosidades como qué personas constituyeron en 1982 la Unión de Xornalistas de Pontevedra o aspectos de la Junta Provincial de Electrificación creada en 1954 y que «tiña como obxectivo levar a luz a entidades que carecían dela por aquel entón». Asimismo, se pueden consultar documentos sobre «á actividade conserveira na vila de Marín, con fondos familiares privados da familia Nores datados entre 1610 e 1980».