«Impórtanos pór en valor a nosa terra e frear a despoboación do rural»

María Doallo Freire
maría doallo O BARCO

MANZANEDA

Palma Roca

La cooperativa Amarelante de Manzaneda recibe esta tarde un premio Agader de 10.000 euros

21 jun 2019 . Actualizado a las 08:05 h.

Hace seis años Lito Prado, Marcos Conde, Natalia Nogueira, Davide Rodríguez, Sonia Couso, Óscar Freire, Luz Ocampo, Félix Domínguez, Ana Sarmiento e Iria González decidieron constituir Amarelante. Una Sociedad Cooperativa Galega de la zona de Manzaneda cuya finalidad es apostar por el rural a través de la castaña y, más concretamente, de la recuperación de campos de castiñeiros abandonados.

«O que facemos consiste en arrendar soutos, o nolos ceden; arranxalos e recuperalos, poñémolos en valor e co produto resultante, que é a castaña, transformámola para que quede aquí sempre ese valor engadido», explica Natalia. «Hai que ter en conta que os souto a nós chégannos en moi malas condicións porque normalmente son terreos que pertencen a xente maior que ou ben non lles dan uso ou ben porque aínda que llo queiran dar, non lle sacan rendemento económico porque o prezo da castaña chegouse a tirar practicamente», amplía Lito. Precisamente, una vez que adquieren el terreno y una vez limpio, comienza la recuperación en sí misma a través de una serie de tratamientos y cuidados para impedir que se vean afectados por plagas y favorecer que crezcan y produzcan de manera óptima. Este proceso dura en torno a dos años.

Actualmente cuentan con un total de 7 hectáreas de terreno que pertenecen a cinco propietarios diferentes. Los alquileres son por un período de quince años, en los cuales el propietario puede recuperarlo pagando una cláusula de rescisión. «Con este sistema buscamos, por un lado, que teña unha vertente pedagóxica xa que os propietarios comprenden que os soutos dan cartos sen telos que traballar, polo que se volve a valorizar a paisaxe e o espazo dos soutos, dende o punto de vista sociocultural. E por outro lado contribuímos a que a xente vexa que é posible outro xeito de vida no pobo», afirma Lito.

Uno de los objetivos fundamentales del proyecto es la revalorización del producto endógeno, pero no es el único. «Impórtanos por en valor a nosa terra e os produtos que de ela se conseguen, que tamén son propios da zona. Outra das nosas finalidades é mellorar o medio ambiente grazas a prevención de lumes no terreo, xa que tal e como estaba cheo de xestas estaba destinado a arder. E tamén queremos frear a despoboación do rural cun negocio que de traballo e mostre formas de traballar o que temos, claro», explica Davide. Actualmente de Amarelante forman parte los diez amigos que en el 2013 decidieron poner en marcha una idea en común, aunque solo Marcos trabaja totalmente en la recuperación y producción, todos se dedican parcialmente a la empresa. «Eu estou aquí sempre, pero eles colaboran tanto na limpeza dos soutos como la colleita de castañas, forman parte do proceso igualmente», explica Marcos. Una vez finaliza la recogida del producto llega otra de las partes importantes de la cooperativa que es la transformación de las castañas. Del total, un 70 % se vende como fresco en otoño e invierno. El otro 30 % se transforma. «Todo o porcentaxe que transformamos pasa polo noso sequeiro, no que aproveitamos a poda dos castiñeiros para utilizar como leña. O proceso de secado tarda nove días e a partir de aí comezamos a separación de castañas secas, restos que non valen... facemos a fariña de castaña e agora incluso ampliamos un pouco máis o noso mercado e facemos un doce natural que é, como non, a bica de castaña», cuenta Marcos. Este pastel es el resultado de varias pruebas de degustación por parte de los diez amigos, es una receta totalmente propia aunque la elaboración la llevan a cabo en una panadería local. «A nosa intención é poder crecer e conseguir ter un obradoiro con otra persoa contratada que realice as bicas», añade Natalia.

Por todo ello, esta tarde reciben un premio Agader. Galardones que otorga la Consellería de Medio Rural a iniciativas que apuestan e innovan en el rural gallego, con una dotación de 10.000 euros. «Ao principio a xente rexeitaba alugarnos os soutos, grazas a este tipo de recoñecementos cada vez os veciños confían más no noso traballo e iso xa é moi importante para nós», termina Natalia.