María Pereiro, hematóloga: «Cando lles transfundimos sangue, os pacientes dinnos: ?Danos a vida?»

Xa se contan 13 anos desde que se puxeron en marcha as xornada de síndromes mielodisplásicos organizadas polo servizo de Hematoloxía do CHUO e a Fundación Biomédica de Galicia Sur. O xefe de servizo José Luis Sastre e a médica María Pereiro son os moderadores do programa. O habitual é que se celebre en marzo ou abril, pero este ano a pandemia do coronavirus obrigou a adiar. Onte e hoxe en Allariz falarán de síndromes mielodisplásicos, pero tamén de leucemia mieloide aguda.

-¿Cal é o obxectivo da xornada en Allariz?

-É unha maneira de discutir de maneira case familiar, porque somos un grupo de 30 ou 40 persoas, a nivel galego. Hai hematólogos, farmacéuticos, residentes de hematoloxía e farmacia, unha xenetista... Invitamos a especialista a nivel estatal para dar charlas en canto a experiencia, ensaios clínicos ou tratamentos moleculares. E tamén hai casos clínicos, que presentan os residentes para darlles voz, e para despois poder discutir entre todos.

-Estamos máis habituados a escoitar falar de leucemia. Pero, ¿que son os síndromes mielodisplásicos?

-Os síndromes non son un tipo de cancro, pero si que indican que a medula non produce de maneira normal as células, pois estas son máis raras e defectuosas. E as leucemias a veces son secundarias a este síndrome e outras non, aparecen de novo.

-¿A que idade ten máis incidencia o SMD?

-Ten máis incidencia en persoas máis maiores, como se fose un desgaste da medula ósea. Arredor do 25 % dos diagnósticos son en xente maior de 80 anos. Aínda que tamén hai casos en xente nova.

-¿Que síntomas presenta o paciente para sospeitar que pode ser un caso?

-Normalmente detéctase cunha análise, derivado dunha baixada nas cifras ou que non funcione ben: que teña anemia, infeccións frecuentes ou sangrado. Pero salvo que sexa unha anemia moi grave, normalmente diagnosticase cunha analítica.

-¿E o tratamento?

-Segundo a idade do paciente, pode poñerse un máis agresivo ou non. En xente nova, normalmente levariámola a transplante aloxénico, que sería intercambiar a medula do paciente enfermo por medula san. Se é un síndrome de alto risco e unha persoa menor de 60 ou 65 anos, podería facerse sen moito problema. Cando hai un paciente moi sintomático, hai que vixialo de cerca e incluso ir buscando o doante durante o diagnóstico, entre a familia ou no banco de medula.

-¿E cos maiores que non poden transplantarse?

-Hai moitos avances tanto no diagnóstico como no tratamento que cambiaron drasticamente a evolución clínica dos pacientes. Usamos axentes estimuladores de colonias, como pode ser a EPO, coñecida polo ciclismo, e transfundir sangue.

-¿É mortal?

-Non é moi agresiva, pero se tes anemia igual tes que transfundirse cada dúas semanas. Non ten cura, e vas poñendo parches para que non teña complicacións.

-Soa a enfermidade incapacitante, ¿é así?

-No que respecta á clínica anémica, porque están máis cansados. Pero xeralmente pódese transfundir e a xente está mellor. Hai xente que vén cada mes e medio, e outros cada quince días. Están moi cansados, e dinnos: «Dáme a vida o sangue», porque, claro, é sangue sen anemia.

---

---

---