Eastwood-Blomstedt, senectude creativa

Xerardo Estévez
Xerardo Estévez PAISAXES E PALABRAS

OPINIÓN

X. M. Villanueva

09 oct 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

Fomos á Coruña a ver a última película de Clint Eastwood, Cry Macho e, de paso, contemplar os anacos de mar que se albiscan entre as arquitecturas. O grande actor e director, con 91 anos, mestura western e road movie poñendo en primeiro plano os afectos, sen penetrar na psicoloxía dos personaxes, tan característica dos seus mellores filmes. A súa prolífica carreira comezou como actor hai seis décadas nun rexistro fácil, para acadar logo a excelencia. O que temos que ver nos grandes realizadores é o compendio do seu mundo creativo. Igual acontece con Woody Allen (1935) ou con Francis Coppola (1939), que non se resistiu a remontar a terceira entrega de O Padriño, sen alcanzar a altura das precedentes.

Días despois escoitamos, en streaming e entre amigos, a 5ª sinfonía de Bruckner pola Filharmónica de Berlín, dirixida por Herbert Blomstedt. Non é a mellor obra do compositor, unha secuencia reiterativa de fortísimos e pianísimos, grandes por separado pero, na miña opinión, sen un relato sinfónico claro. O director sueco-americano mantén aos seus 93 anos o brillo, a precisión e a delicadeza que definen o seu estilo. É certo que agora só traballa coas mellores orquestras do mundo, o que garante a excelencia dos resultados. El mesmo di que dirixir é moi difícil, só se aprende cos anos, e que os que realmente saben interpretar a Bruckner son os músicos. Sen batuta, cunha pequena partitura pechada sobre o atril, balancea o lixeiro esqueleto sen tremor, cunha vehemente expresión de brazos.

Coñeceranse os dous? Un, antigo alcalde republicano dunha pequena vila californiana, cun universo fílmico socialmente avanzado; o outro, fervente adventista, que nos anos 60 traballou como asistente de Ígor Markévich nuns cursos de dirección en Santiago. Ambos en plena senectude creativa, o balance da súa vida artística é excepcional. Achéganse á beleza sen présa, dándolle vagar a cada compás, a cada plano, con ese tempo calmo que parece eterno.

Escribiu Pushkin que todas as idades se someten ao amor. A ancianidade lúcida ten unha linguaxe propia. Co tránsito dos anos, a arte decántase ao mínimo a través do filtro da sabedoría e se a produción se reduce, moitas veces gaña a calidade.

Disque os futuros anciáns chegarán a 120 anos. Acabarán rifando cos seus fillos de 80. Por esa razón tan obvia, penso que a morte é algo necesario. Lembro que o teólogo Karl Rahner, a quen lin na miña primeira xuventude, quizais sen entendelo ben, falaba da imposibilidade de vivir todos eternamente. Mentres tanto, desfrutemos da lonxevidade das artes.