A pandemia acelerou os procesos de dixitalización e telemáticos a todos os niveis. Estes procesos, que deberan axudar no desenvolvemento das tarefas diarias e facilitarlle á cidadanía todas as tramitacións que precisa, non se poden converter no xeito ordinario de traballo que substitúa a socialización e o contacto directo entre as persoas.
Durante este ano e medio, tivemos que adaptar a nosa vida cotiá ao teléfono, ordenador, tableta... e, evidentemente, as nosas Administracións non foron alleas a esta situación. Pero coa vacinación, a recuperación desa tan ansiada normalidade, non pode supoñer que estes sistemas alternativos de atención se convertan no funcionamento ordinario.
Non se poden atender as demandas fundamentais da cidadanía a través do teléfono ou de contestadores automáticos, co agravante da fenda dixital do noso país, que afasta unha elevada porcentaxe da poboación dos sistemas de protección. Non é tolerable que teñamos que sufrir a degradación na atención que supón reemprazar totalmente a asistencia presencial. A Administración non se pode converter nun call center.
O exemplo máis palmario é o que está a acontecer cos nosos centros de saúde é na atención primaria. Nin se cura, nin se fai prevención pola vía telemática.
Este sistema, ademais de desnaturalizar e deshumanizar, devala o noso sistema público, a todos os niveis. A isto temos que engadirlle a desesperación de quen non obtén resposta e o tempo empregado en chamada, tras chamada, tras chamada…
Nesta situación tamén está a outra parte, que son os traballadores e traballadoras da Administración, ao outro lado do teléfono e do ordenador. Esta semana facíase viral unha carta dun empregado público da sanidade na que explicaba o seu sentir con esta dinámica de traballo que se está a impoñer por parte da Administración. Estas traballadoras e traballadores son conscientes do trato que lle dan á cidadanía.
Ofrecer unha atención carente de calidade vai no sentido contrario do que, como país, deberíamos facer. O modelo telemático é unha alternativa, non se pode converter na «nova normalidade». A atención de calidade lexitima os nosos servizos públicos. Son imprescindibles e, como tales, cómpre poñelos en valor e dotalos suficientemente, tanto en recursos humanos como económicos.
Máis ca nunca, precisamos boa información, diálogo institucional e social, e bo goberno.