Abril, o mes máis cruel

Xerardo Estévez
Xerardo Estévez PAISAXES E PALABRAS

OPINIÓN

Xerardo Estévez

27 mar 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

A duna é consecuente coa súa memoria, co seu código xenético. Teima por volver ao seu, invadindo o paseo imposto pola man humana para persoas e cans, nun rebulir da vida diante do mar escintilante que queima co seu resplandor, enxergando sendas de futuro, incertas pero luminosas, berces do anhelo de vivir.

Saír á natureza para presenciar cada ano esa liturxia na que todo se renova: a luz solar, o fluxo das mareas, a floración que agroma por onde queira, mesmo na area. Da escuridade invernal á nova intensidade da luz, abril parece marcar o tránsito neste cerimonial das estacións, dos días, das horas que inzan, mentres as sombras do mediodía se acurtan e se prolongan as do solpor. Esa especie de metrónomo con que a natureza pauta o tempo é un reclamo que nos fai a propósito para que sexamos conscientes do moito que inflúe en nós e, xaora, da urxencia de que a preservemos, de que necesita coidados en vez do maltrato neglixente, para garantir as pasadas das xentes do futuro.

Poucas veces un verso chegou a ser tan interpretable como o primeiro do poema A terra baldía, que un aínda mozo T. S. Eliot dedicou a Ezra Pound. O propio autor entendeu a dificultade e fixo algo insólito, publicando unhas notas aclaratorias. A tradución de Andreu Jaume é moi atinada:

Abril es el más cruel de los meses, pues engendra

lilas en el campo muerto, confunde

memoria y deseo, revive

yertas raíces con lluvia de primavera.

Abril suscita sensacións contrapostas, confusión entre inverno e primavera, entre o que é memoria e o que é desexo. A memoria como almacén de sombras, pegadas, realidades e esquecementos que conviven connosco e que convén revisar para permitir que emerxa o desexo, para que o pasado non pese como unha lousa que nos impida levantarnos.

O desexo mais perentorio é liberarse deste pesadelo da pandemia, socializarnos de novo e volver pensar e actuar en colectivo, máis alá da acción valorosa dos sanitarios e as oenegués. Pero hai outro desexo imprescindible: que a política nacional, tan asfixiante neste transo, non se poña en contra de todos, senón que nos axude a adquirir forza moral para soportar, cando menos, a carga dos telexornais sen ofrecer cada día espectáculos lamentables.

Sen desexo, as cidades afúndense na mediocridade, na falta de entusiasmo por camiñar cara ao mañá, as persoas entran nun túnel de escuridade e a política, en vez de axudar a albiscar unha saída en común, murcha as esperanzas e é campo abonado para todos os extremismos.