Estaba colgado da parede dun café no medio da nada; o azulexo dicía: «Felices son os que poden dar sen recordar e recibir sen esquecer», e un refrán tan sinxelo fíxome reflexionar sobre o concepto da felicidade, de se é unha sensación ou un xeito de aprender a entender a vida e aceptala. Coma di o noso himno, sempre haberá «bos e xenerosos» e «imbéciles e escuros», e aínda que se nos preguntan porémonos de seguro no grupo dos bos e xenerosos, a verdade é que ás veces, sen sabelo, tamén estamos no outro grupo. Todo depende da perspectiva.
Un dos fiscais dos xuízos de Núremberg, o nonaxenario Benjamin Ferencz, dicía hai uns meses nunha entrevista que «a guerra crea asasinos dos que noutra realidade serían xente decente. Todas as guerras e toda a xente decente». Escoitar ao home que foi testemuña e peza clave no axustizamento dos criminais nazis dicir que non podemos considerar a maldade como un feito illado, senón como unha resposta a un cúmulo de circunstancias, foi algo revelador. Pois non sempre unha é capaz de ser o suficientemente xenerosa para crear perspectiva. E se a resposta a un cúmulo de circunstancias non é medida e meditada, entón é cando o sistema falla e caemos ou na indolencia ou no caos dunha guerra.
Entre o branco e o negro, no mundo dixital hai 256 grises. E eu quero pensar que entre os bos e xenerosos e os imbéciles e escuros tamén hai unha escala infinita que temos que aprender a observar e analizar para entre todos evitar unha sociedade por completo polarizada que non nos leva a ningunha parte. Porque si, porque felices seriamos se puidésemos dar sen recordar e recibir sen esquecer...