Manuel Marey, catedrático da USC: «Galicia terá futuro se aposta por proxectos como o de Altri en Palas de Rei»
PALAS DE REI
O profesor da Escola Polténica de Lugo confía en que se execute un modelo similar ao clúster da automoción de Citroën en Vigo
07 may 2022 . Actualizado a las 05:00 h.Manuel Marey, catedrático da Área de Proxectos de Enxeñería da Universidade de Santiago e profesor na Escola Politécnica Superior de Lugo, teno moi claro sobre o proxecto da multinacional portuguesa Altri de construír unha fábrica de fibras téxtiles en Palas de Rei: «É unha oportunidade que non se pode deixar escapar, é algo que non aparece todos os días».
Este profesor leva anos defendendo o aproveitamento dos recursos do territorio como antídoto para a despoboación do rural, o que denomina «deserto verde», polo que un proxecto como o de Altri afirma que é perfecto para o asentamento demográfico no interior da provincia e da comunidade.
—Non debemos deixar de escapar esta oportunidade. Supón un proxecto tractor tremendo da dinámica económica e desde logo vai a ser un cambio do territorio do interior de Galicia. Temos que pensar que se se fai as súas repercusións serán parecidas como as que supuxeron Alumina para A Mariña ou Citröen para Vigo.
—En que senso di que é unha oportunidade que non se debe deixar escapar?
—Creo que hai que aproveitar esta industria para fortalecer un clúster forestal, que non só se quede nunha fábrica que se instala en Palas de Rei e recibe materia prima, senón que entorno a ela se podan xerar empresas de investigación, de servizos, de enxeñaría... que aporten riqueza e valor engadido. Un modelo máis parecido ao clúster da automoción que se fixo ao redor de Citröen que o que ocorreu con Alúmina, que só se quedou nunha fábrica en San Cibrao con empresas auxiliares.
—E fala tamén dun cambio no territorio.
—E que unha industria como a que proxecta Altri en Palas vai necesitar de materia prima forestal, que a día de hoxe nesa comarca ou en concellos limítrofes está limitada. É evidente que na actualidade non é unha zona preferente de produción de eucalipto, como si o é A Mariña.
—Entón porque cre que apostaron por un lugar como Palas?
—Está claro que a estratexia é a medio e longo prazo. Nos procesos de selección de instalación de industrias hai que ter en conta variables estratéxicas e a necesidade de contar con recursos, como o solo, a auga ou o acceso á enerxía. Se nos fixamos cos datos do pasado, o lóxico sería que neste caso Altri estivese na Mariña, que é onde máis materia prima hai; pero eu creo que a empresa mirou cara o futuro, fixo unha planificación a 10 ou 15 anos.
—Non optou pola lóxica actual.
—Cando se planifica o territorio para xerar procesos produtivos, o habitual é crear infraestruturas que chamen ás industrias, como son os polígonos industriais. Pero ás veces tamén sucede o efecto inverso. Unha empresa decide instalarse nun lugar por cuestións estratéxicas e iso vai a provocar que a partir de aí se deseñen as comunicacións. Non sería de estrañar que se o proxecto de Altri vai para adiante, co tempo se teña que deseñar unha liña de ferrocarril desde Lugo ou desde Santiago. Hai que entender que a día de hoxe en Galicia, só se me ocorre o polígono industrial de Salvaterra, a Plataforma Logística Salvaterra-As Neves, PLISAN, como único lugar onde pode haber 200 hectáreas dispoñibles como as que necesita Altri.
—Estamos a falar de algo que tería un impacto a longo prazo.
—Por iso digo que esta é unha oportunidade que non se debe deixar escapar, porque o impacto económico e social vai a ser moi positivo para unha zona, o interior de Galicia, que demograficamente perdeu poboación. Isto ten que ver un pouco como os procesos de desenvolvemento dos anos sesenta no franquismo. Vigo era un porto de pescadores pero foi chegar Citröen e pasou a ser a primeira zona demográfica de Galicia.
«Galicia é unha potencia forestal, e penso que os galegos non temos esa percepción»
—Pero haberá quen vexa problemas na instalación dunha industria no corazón de Galicia.
—Hai unha parte negativa e haberá impacto no territorio, pero creo que debemos ser ambiciosos. Se somos quen, como sociedade galega, de aproveitar esta oportunidade, e nos queremos mollar de verdade polo noso futuro, hai que dar resposta ás demandas e facer posible que, neste caso Altri, teña un ecosistema favorable e que constrúa e opere cunha fábrica o máis eficientemente posible.
—Sería, como se di, pechar o ciclo do sector forestal.
—E que Galicia é unha potencia forestal. Ás veces penso que os galegos non temos a percepción do que supón a madeira, e con esta proposta de Altri pechamos o ciclo. Galicia pode ter futuro pero fan falta estruturas e proxectos como o que se propón en Palas de Rei
«Vai ser necesario un programa de formación específico e cualificado»
O catedrático lucense, como docente en titulacións agroforestais do campus de Lugo, considera que a proposta que presenta Altri e, como espera, todo o entramado empresarial e de innovación que se poda montar na súa contorna, vai ter que contar con persoal cualificado. Por iso, Manuel Marey afirma que vai a ser necesario que se faga un plan de formación específico para traballar en todos os campos.
—Estamos a falar dun plan industrial a longo prazo que vai a demandar dun programa de formación durante varios anos. Aínda así, asentándose en Palas, Altri vai ter a vantaxe de que non vai a ter competencia laboral con outras empresas (en referencia ás fábricas de Ence en Marín ou en Navia, que quedarían máis lonxe).
—Pasa a ser a referencia en varios quilómetros.
—Exacto. Altri chega a un sitio e marca a referencia laboral, con traballos de tipo industrial e as súas remuneracións. Se se asentase nunha zona xa industrializada tería que competir con outras industrias. Na planta de Palas fálase duns 2.500 empregos directos e indirectos. Non sei se serán tantos, pero seguro que vai haber abundante emprego e non hai moitas oportunidades de que esa zona poda ter un proxecto deste impacto social e económico.
—Pero tamén influirá en todos os procesos forestais de Galicia.
—Entendo que na Mariña houbese expectativas e agora haxa descontento, pero calquera noticia que supoña pechar todo o ciclo da madeira en Galicia é beneficioso para todos. Por iso tamén é necesario que Altri poda ter flexibilidade para poder expandirse nos vindeiros anos. E que somos potencia forestal e hai que darse conta que o día que Altri abra a porta, xa lle entra materia prima, como por exemplo, a que hai na Mariña.
