Lugo: Alba Díaz, fotógrafa: «Todas fomos 'María' e sobre ela se asentan as violencias»

Compromiso social e arte van da man na exposición que a fotógrafa lucense Alba Díaz -nada en Vigo e mestra de inglés no CEIP de Muimenta- vén de inaugurar la galería-taller Vieiros (Rúa Nova, 135). A mostra María Violencia pode visitarse ata finais de novembro de 10.00 a 13.00 e de 18.00 a 21.00 horas, en quendas de catro persoas.

-O título xa nos leva a pensar nas agresións sobre as mulleres...

-Si, o título é un nome, María, e un apelido, Violencia. É María como moitas mulleres que ao longo da historia foron e fomos vistas como a mística da feminidade, virxes, submisas, caladas... Ese é o mandato tradicional do patriarcado. Tamén cando a algunha muller non se lle sabe o nome se lle chama María, tamén se chaman «Marías» as materias menos importantes na escola... Todas fomos «María» algunha vez e sobre ela se asentan as violencias e as discriminacións, o acoso, a explotación sexual, reprodutiva, a desigualdade...

-E como levou a cabo todo ese traballo para transmitilo en imaxes?

-A miña linguaxe é a fotografía, e reproduzo a realidade a través dela. Neste caso, foi un traballo conxunto con María Cendán, modelo e amiga, coa que xa teño colaborado máis veces e resúltame moi fácil traballar con ela. De aí parimos 16 fotografías.

-Por que optou polas imaxes en branco e negro e polos desenfoques?

-Para min, a fotografía, como poden ser a escrita ou a música, é unha ferramenta para coñecer e interpretar a realidade. No meu traballo pódense atopar influencias de Donna Ferrato, Baldo Pestana, Tina Modotti, Diane Arbus, Cristina García Rodero, García Alix... E, neste caso, o desenfoque ten relación co inconsciente, e gañan enfoque co paso do tempo. Tamén remite ao trasfondo emocional de maltrato, tamén pode semellar unha imaxe filtrada polas bágoas...

-Cando comezou a dedicarse á fotografía?

-Levo toda a vida mirando a través dunha cámara, desde que vía de nena a meu pai, que tiña moi bo ollo para a fotografía. Pero profesionalmente levo uns dez anos.

«Coa pandemia, o machismo atopou outra escusa para perpetuar as desigualdades»

-Concibe sempre a fotografía como un compromiso social?

-Está presente. Esta exposición representa a escuridade, e a anterior que fixera, Miradas na ducha, representaba a luz, pero tamén era reivindicativa porque mostraba as mulleres libres, tranquilas, relaxadas, liberadas das máscaras... A fotografía é a miña maneira de expresarme, aínda que creo que unha fotografía non está completa ata que outra persoa a ve. No caso de María Violencia, a exposición ía facela antes da pandemia, pero houbo que pospoñela. O feminismo está na base porque como muller e feminista teño que reivindicalo, negar a violencia machista sería vivir noutra realidade. E coa pandemia cobra aínda máis sentido porque o machismo encontrou unha nova escusa para seguir perpetuando as desigualdades. Gustaríame que se puxera tanto empeño en atopar unha vacina contra o machismo, que tanto mata, como se está facendo para atopar unha vacina contra o coronavirus.

-Que importancia ten para os artistas a apertura de espazos coma Vieiros?

-Era necesario ter un lugar así, onde contan cunha sensibilidade especial para visibilizar e dignificar o noso traballo, e é un privilexio formar parte del.

-Emprega a fotografía nas súas clases en Muimenta?

-Eu traballo por proxectos e o audiovisual é un apoio fundamental na aula, tanto con fotografías coma con vídeos. De feito, agora coa pandemia, que imos todos coa máscara, pídolles a veces aos alumnos que se graven vídeos na casa e así podemos vernos as caras.

-Que opinión ten das cámaras dos móbiles?

-Onde estea unha boa cámara réflex... eu de feito o móbil case non o uso, cada vez menos, e tamén que quitei dos selfies.

-En que outros proxectos está traballando?

-Estou con dous. Por unha banda, «Resistencia», no que traballo sobre unha serie de personaxes de Lugo que para min teñen algo en común, que é construír un universo particular ao seu arredor, así que estou visitando a súa contorna, talleres.... E, por outro, estou facendo un libro conxunto con Lois Pérez, de fotografía e poesía, sobre unha viaxe que fixemos antes da pandemia aos Estados Unidos, para ver os Stones.