A crise sanitaria impide de novo celebrar a súa festa, que será o 12 de abril
04 abr 2021 . Actualizado a las 05:00 h.A freguesía de Carballedo, no concello do mesmo nome, honra a san Wintila, un eremita centroeuropeo non beatificado pero declarado santo polo pobo. É na aldea de Casares, ao pé da estrada N-540 e a tiro de bala da Barrela se imos cara a Ourense, onde cómpre desviarse á dereita e circular uns cincocentos metros por unha pista para chegar ao lugar de Carballedo. Na localidade, con media ducia de casas habitadas, é onde se ergue a igrexa da parroquia, chamada igualmente Carballedo -Santa María-, nome que leva tamén este concello. É dicir, tres Carballedos. Nesta igrexa, nun altar á dereita da nave en nun retablo con fornela, está a figura de san Wintila, festexado cada luns seguinte ao de Pascua. Aínda que desde hai moitos anos a festa faise un día antes, o domingo. Isto é, non ten data fixa e móvese segundo a Semana Santa. O 2021 vai ser o segundo ano sen a festa de San Wintila en Carballedo, que de non ser pola covid-19 celebraríase o domingo 12 de abril.
Seis e media da tarde. Acaba de rematar a misa. Os fregueses e crego agardan por min, pois días atrás xa avisara que ao mellor este día e a esta hora era moi probable que viñera para que me informaran sobre a festividade deste santo cun nome tan estraño, que ten a súa tumba e un templo en Punxín. Agardo no adro pola fin do ritual sen saber que xa acabara. «Se cadra non virá, que dixo que ao mellor non podía», sinto falar de min dentro da igrexa, e doume conta de que estamos a perdendo o tempo. Abofé que se contan cos dedos dunha man as xentes que escoitaron a misa oficiada polo crego Luis García Fernández, sucesor de Jesús Vázquez Quiroga -de Baralla-, á súa vez sucesor do seu tío José Quiroga Prado, tamén barallés e sucesor último doutro Jesús de apelido ou sobrenome Negro, procedente de Goiás en Lalín. Así mo conta Maruja Sanmartín, veciña do fondo da aldea.
Wintila, segundo o epitafio do seu sartego, é case con toda seguridade o xeito correcto de escribir este nome de orixe xermánica. Wentila, segundo reza o seu altar de Carballedo; Ventila pon no cepillo e Wentil é como lle chaman moitos dos seus devotos das contornas desta parroquia da conca do río Búbal: Vilamarín, Cea, A Peroxa. Cómpre sinalar, nestes tempos de anglicismos, que o correcto é pronunciar o w ao xeito xermánico e non ao saxón. Hai quen di que Wintila procede de Romanía. Non vai mal a hipótese, pois o nome é común nese país. Lembremos ao célebre escritor romanés Vintila Horia, que visitou con Álvaro Cunqueiro o sartego de Punxín.
Atrás quedaron os tempos da concorrida festa de campo do San Wintila, que se celebraba nun prado eirado a poucos metros da igrexa da parroquia de Carballedo. Segundo a tradición, o santo protexe os animais e as colleitas. Por iso os veciños traían á festa os seus mellores lacóns, cachuchas, touciños e demais, para ofrecerllos ao santo e recadar donativos nunha poxa diante da igrexa, enriba dunha pedra ao carón dunha camelia que aínda está. E e sempre antes da misa, co Cholas de poxador e o Amancio de San Mamede de recadador. Era tamén costume dos romeiros traer espigas para bendicilas e levar outras xa bendicidas. «Había quen levaba máis das que traía», lembra con retranca un veciño.
Músicos e carniceiros
En terra de músicos, como podían faltar as bandas. De sona eran as de Castro, Milleirós e Oleiros. Nunca viñan orquestras, sempre bandas. Nos últimos anos eran a de Chantada e a da Manchica as que máis se contrataban. Había noutrora tanta concorrencia na festa que se precisaba unha loxística axeitada ao xantar. Así viñan polo menos cinco carniceiros, lembra Maruja Sanmartín. Eran o Barretas, Eutimio, Félix, Cazolo, Zapateiro… Alí atábanse e partíanse os becerros para a carne. E tamén viñan polbeiros, pero disto hai máis de trinta anos.