Sistemas internacionais de investigación e axuda para aplicar na escola

Jesús Garrido

LA VOZ DE LA ESCUELA

Campaña de Acnur en Ourense para a captación de socios
Campaña de Acnur en Ourense para a captación de socios MIGUEL VILLAR

A presenza do coronavirus puxo tamén de actualidade os grandes sistemas e grupos de investigación que estudan e propoñen solucións e recursos sobre os grandes temas que afectan mesmo á existencia humana sobre a Terra. A súa actividade é coñecida na escola, especialmente en niveis superiores, e as súas publicacións figuran en diversos departamentos de áreas escolares de aprendizaxe. A súa utilización e consulta depende da orientación dos programas escolares. Con todo, moitos dos seus temas son opcionais para o desenvolvemento das súas actividades paraescolares ou complementarias. En que nivel nos situamos no estudo destes temas?

11 mar 2020 . Actualizado a las 11:18 h.

1. CAMBIO CLIMÁTICO

Infografías sobre o cambio climático 2020: t.ly/b2WWk

  • Que futuro lles espera aos nenos do mundo? Elsa Fonte, coordinadora de Unicef Comité Euskadi, informa sobre a incidencia da urxencia climática na saúde da infancia mundial.
  • Fontes de metano na industria e efectos de quecemento na vexetación.
  • A importancia da forestación e das medidas contra o cambio climático.
  • Como se ven afectados polo cambio climático animais e plantas.
  • Cambio climático e febreiro caloroso. Por que non é normal?
  • Non desaparecerán as chemineas, pero hai que reducir as emisións de CO2.
  • Ecopapiro: «Deixa o plástico», de Will McCallum.

E vinte temas máis.

2. REFUXIADOS

Novas de Acnur, a axencia da ONU para os refuxiados (t.ly/ge50v).

  • Os cinco problemas do mundo actual: a fame no mundo, a desigualdade, a contaminación, o acceso á auga potable, os conflitos: desprazados e refuxiados.
  • Guías de traballo na aula: Anatomía dun campo de refuxiados, 5 conflitos nos últimos tempos, A historia de seis refuxiados, Desnutrición infantil no mundo.

E… como podes facerte socio e axudar aos refuxiados?

3. A SAÚDE GLOBAL

A Organización Mundial da Saúde (OMS) sinalaba as dez ameazas para a saúde mundial no 2018 (t.ly/VzdYZ): gripe pandémica, a saúde nos conflitos, cólera, difteria, paludismo, catástrofes naturais, meninxite, febre amarela, malnutrición, intoxicación alimentaria.

Cada ano, 600 millóns de persoas —case unha de cada dez— sofren intoxicacións alimentarias no mundo, e 420.000 falecen por esta causa. Suráfrica loita actualmente contra o maior brote de listeriose rexistrado ata o momento. No 2017, un brote de salmonelose obrigou a retirar lotes contaminados de leite maternizado dunha marca francesa en máis de 80 países e territorios de todo o mundo.

4. AS OENEGUÉS

Axuda en Acción sinalaba as seguintes ameazas para a saúde mundial no 2019 (t.ly/AXGAD): contaminación, enfermidades non transmisibles, pandemia mundial de gripe, contornas fráxiles e vulnerables, resistencia aos antibióticos, patóxenos como o ébola, falta de atención primaria de saúde, a moda de non vacinarse.

O virus de inmunodeficiencia humana, causante da sida, segue propagándose e provoca case un millón de mortes ao ano. Dous grupos cada vez máis afectados son o dos adolescentes e o das mulleres novas de África subsahariana, quen representan unha de cada catro infeccións por VIH na rexión. Desde Axuda en Acción traballan para garantir o dereito á saúde, recollido no terceiro dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible.

5. O FORO DOS MÁIS INFLUENTES

Os cinco grandes problemas do mundo que o Foro Económico Mundial (ou Foro de Davos) trata de solucionar (t.ly/1VNn8) son:

5.1. Ondas de calor extrema (88,8 %): o quecemento global provocou que o 2019 teña sido o segundo ano máis cálido desde que hai rexistros (1880), confirmando que a presente década está sendo a máis calorosa da historia.

5.2. Destrución de ecosistemas (87,9 %): o cambio climático tamén supón un risco tremendo para a fauna e a flora do planeta. Os incendios que levan arrasando Australia desde o pasado novembro calcinaron 5,8 millóns de hectáreas e, ata principios de xaneiro, as chamas afectaran directa ou indirectamente a 480 millóns de animais, acabando cun terzo dos coalas de Nova Gales do Sur.

5.3. Saúde afectada pola contaminación (87,0 %): aínda que nos países emerxentes siga existindo certa manga ancha, a contaminación atmosférica leva preocupando décadas na maioría dos países desenvolvidos. Pero nin sequera a descarbonización dos vehículos de motor ou as medidas para pechar o centro das cidades ao tráfico están tendo o efecto desexado.

5.4. Crise da auga (86,0 %): a situación global respecto á auga é aínda máis preocupante. Segundo datos da ONU, 2.100 millóns de persoas carecen actualmente de acceso a servizos de auga potable xestionados de xeito seguro, 4.500 millóns de persoas carecen de servizos de saneamento xestionados de forma segura, 340.000 nenos menores de 5 anos morren cada ano por enfermidades diarreicas (directamente derivadas da insalubridade da auga).

5.5. Incendios incontrolados (79,8 %): os incendios descontrolados esténdense por cada vez máis puntos do planeta. E aquí interveñen non só as altas temperaturas, senón tamén procesos como a desertización, que perpetúan o ciclo da falta de choivas, que leva a maiores temperaturas, terreos infértiles e menos choivas. Tendo en conta que no 2019 se triplicou o número de hectáreas calcinadas polo lume descontrolado respecto ao 2018, non é de estrañar a preocupación xeneralizada.