Manel Cráneo, ilustrador, deseñador e editor: «A arte é a curación do ser humano»

Sara Pérez Peral
Sara Pérez REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

<span lang= gl >O ilustrador e deseñador gráfico Manel Cráneo, no local da Editorial Demo na Coruña.</span>
O ilustrador e deseñador gráfico Manel Cráneo, no local da Editorial Demo na Coruña. CéSAR QUIAN

A creatividade, di, é un don que ten todo o mundo: «Pero hai xente que a utiliza para facer cousas boas e outras para facer cousas malas»

02 may 2023 . Actualizado a las 05:00 h.

A partir das catro da tarde, Manel Cráneo (A Coruña, 1973) deixa de beber café. Dá a impresión de que a súa cabeza vai moi rápido, de que as ideas que aterran nela son infinitas, de que non desconecta. «É algo esgotador, pero non me sinto atrapado polo traballo. Desfruto moito co que fago», di. Historietista, ilustrador, prologuista, humorista, gráfico, caricaturista, guionista, debuxante, articulista, tradutor, colorista, portadista, autor, asesor, técnico, editor e animador. Case nada.

—A súa lista de ocupacións non ten fin.

—E director de arte, tamén [ri].

—Con cal se queda?

—Gústame todo. Teño moitas inquedanzas e moita curiosidade pola vida. Sempre penso: «Isto como está feito, que hai detrás, a quen se lle ocorreu?». Son un tipo moi curioso. Logo tamén teño a sensación de que as ideas chegan, pero non veñen en ningún formato empaquetadas.

—Non se quere encadrar.

—Sempre o estiven porque iso é o que fai a xente. Levo 30 anos de profesional. Estudei na Escola Pablo Picasso Deseño Gráfico e empecei como ilustrador e autor de cómic, pero nunca estiven traballando só diso. Gústame que sexan as ideas as que manden. A xente ten tendencia a encadrarte como ilustrador porque o traballo máis visible é a ilustración e o cómic. Pero hai semanas que non collo un lapis para debuxar, e logo hai outras que debuxo 13 horas ao día.

—Ten algunha predilección?

—Gústame moito o debuxo, si que é certo que é a base de todo o que fago. En todos os proxectos está a ilustración e o cómic polo medio. Agora estou na liña de procurar baixar o volume de traballo de encargo como ilustrador e intentar dedicarme a horas de debuxo que sexan persoais. Dáste conta de que levas tantos anos traballando e ao final fixéchelo máis para os demais que para ti. Necesito sacar máis cousas miñas. As ideas van tan rápido que non me dá tempo. É unha guerra persoal.

—Se non se dedicara a isto, que sería?

—Gústame moito o personaxe do señor lobo de Pulp Fiction, que chega, hai un crime e dirixe: «Traede toallas, auga quente. Hai café? Prepara café». Sería un coordinador de equipo, un director de orquestra. Gústame moito a música. Creo que director de orquestra sería moi bonito.

PILAR CANICOBA

—Sempre estivo ligado á parte creativa das cousas?

—Si, dende pequeno sempre foi a creatividade o que me moveu. É unha cousa que é un don que ten todo o mundo. Pero hai xente que utiliza a creatividade para facer cousas boas e outras para facer cousas malas. A creatividade pódela aplicar a moitas cousas. Logo hai persoas que non se atopan, que non ven onde está o seu punto onde aplicar a creatividade. O ser humano comete o erro de pensar que hai oficios que non son creativos cando si o son.

—A creatividade lévanos a outro mundo?

—É unha vida de escape, pero tamén serve para estar conectado con este mundo. Pensan que a xente que traballa en profesións artísticas vive na póla. Ás veces dáme a sensación de que teño os pés máis na terra que algún que goberna. Se non tes esa conexión co mundo real podes ser artista, pero distorsionado. A arte é a curación do ser humano.

—Con Planeta Mincha marcha ao imaxinario.

—Son cónsul do Planeta Mincha, alguén tiña que representar o planeta na Terra [ri]. Creo que de todos os proxectos que teño é o máis realista. Un contedor onde vou deixando temas que me apetecía tocar, a filosofía, as loitas sociais…

—En cal prefire estar? No real ou no máxico.

—Prefiro considerarme viaxeiro, un turista cósmico.

—Tamén transita moito pola Terra. Co Prestige, creou o Colectivo Chapapote.

—Iso valeume para chegar a unha reunión e que me dixeran: «Home Manel, que vés, traer chapapote?». Os artistas fixemos unha protesta dende o mundo do cómic e a ilustración e a ese nivel descubrín que o mundo é tan cru como che contaban. Que se te metes e implicas cunha causa social, pode haber xente á que non lle guste.

—Que fixeron?

—Vimos que estaba sendo unha catástrofe, que non sabían onde meter o barco, que estaba dando voltas por aí, soltando chapapote, unos pequeños hilitos. Na realidade tes frases de sobra para facer un guión de ficción. A realidade supera a ficción. Eu lembro que empezamos en Santiago de Compostela xente que estabamos na revista Golfiño, de La Voz de Galicia, e decidimos facer algo pola nosa conta, unha web, viñetas en redes, exposicións... Acabou colaborando xente de Francia, de Portugal, algún de EE.UU., chegamos a xuntar 300 artistas. A través da ilustración e o cómic intentamos facer xornalismo gráfico, unha crítica, que se estaba facendo mal e que se podería facer mellor. Foron tempos moi intensos.

—Con ficción, pódese explicar a realidade?

—Perfectamente, creo. Con H2OIL foi un cómic colectivo onde coordinamos a unha morea de xente para facer unha historia totalmente libre, uns centráronse na xestión política, outros na medioambiental, foi un libro que tivo varias edicións, coordinado dende Colectivo Chapapote. Tes unha visión de que o teu traballo serve para aportar socialmente. O debuxo e o cómic son armas de destrución masiva, no bo sentido da palabra, son ferramentas que poden chegar a facer dano ás persoas que están facendo as cousas mal.

—De momentos importantes e cruciais, como foi a pandemia, publica Corona-Bios. 

—Foi un momento espectacular na historia da humanidade. Dábame a sensación de que estabamos nun capítulo de The Walking Dead. Foi incrible. Vas ao súper, ves esas colas con medio metro de distancia entre persoas, e é unha peli de ciencia ficción. Es consciente de que pensabas que na túa vida ías ver algo tan espectacular. Impresionoume tanto que empecei a facer unha viñetas na casa por desafogar, por aliviar tensións e buscar o punto crítico reflexivo. O humor moitas veces máis que sacar un sorriso é un pouco para reflexionar sobre as cousas da vida. Ao final non sei como se foi rodando a cousa, pero empecei a poñelo en Instagram, fixen un crowfunding e saquei o libro. É un testemuño gráfico que creo que está moi ben. Agora vai todo moi rápido, hoxe pasa unha cousa e logo ninguén se acorda. Se volve unha crise como esta, temos que aprender do que pasou.

—Cal foi o seu primeiro traballo?

—Cando estaba de alumno na Escola Pablo Picasso, convocouse un concurso para facer o cartel de dous concertos que facía o Concello da Coruña, e déronme o premio, que foron cartos para mercar material. De súpeto ves toda A Coruña empapelada cos teus carteis, chámante para a radio... Iso animoume a seguir. Con 20 anos xa estaba fóra da casa, nun piso de alugueiro onde montei o meu estudo. Sempre fun de buscarme a vida moi rápido.

—Algún libro que marcara a súa infancia?

—Hai un que me encanta, Las leyendas tradicionales gallegas, de Leandro Carré Alvarellos. Descubrín Galicia con ese libro. É a miña biblia cultural.

—Cal é a palabra que máis emprega?

—«Si», cústame moito dicir que non. Gústame dicir si a todo o mundo porque creo que co así fas feliz a moita xente.

—É puntual?

—Moitísimo, superpuntual. É unha forma de demostrar respecto aos demais e de ser educado.

—Que é o que máis lle fai rir?

—Ás veces é duro dicilo, pero as situacións máis dramáticas. Sempre e cando sexa rir dun mesmo, claro. Rir do teu propio drama é algo que debería probar todo o mundo.

—E o que o fai sentir máis agradecido?

—Cando ves que outra persoa che demostra afecto.

—A que cousas renunciamos por medo?

—Procuro non renunciar a nada por medo, creo que é unha limitación e un bloqueo mental. Pero hai un que non consigo combater: a vertixe. E o meu fillo fai escalada. Ha, ha.