Ana Pontón: «Os votos dan lexitimidade para gobernar, pero non dan a razón»

Por economía de espazo é imposible reproducir as veces que Ana Pontón (Sarria, 1977) é quen de repetir as palabras cambio e alternativa para rematar cada reflexión, que sumadas teñen un resumo moi sinxelo: di que vai ser presidenta da Xunta, despois de Alfonso Rueda.

—Agora si, como dicía o seu lema do 2016, chega un tempo novo. Pero tivo que marchar Feijoo.

—É certo que estamos nun momento de cambio que comezou o 12 de xullo do 2020, na noite electoral, cando os galegos situaron o BNG como segunda forza e como alternativa política fronte a un PP que representa o pasado.

—Segundas forzas sempre houbo, e variaron: primeiro o PSdeG, despois as mareas, agora o BNG.

—Hai unha diferenza: o BNG quere gobernar e estamos preparados para darlle esperanza a unha cidadanía que ve que, cos gobernos do PP, Galicia é máis pequena e vai a menos. Medramos en todas as enquisas, e por iso teño a certeza de que non convocan as eleccións, porque saben que as perderían, porque hai fame de cambio.

—Como cre que vai ser a relación con Alfonso Rueda?

—Semella difícil que alguén que chega de rebote á Xunta vaia supoñer algo en positivo. O tempo dirá, pero o certo é que nos últimos anos non ten destacado por ningunha medida. O que imos ter por primeira vez é un presidente que non elixiron como tal os galegos, e que non deixa de ser un presidente accidental upado pola corrupción do seu partido.

—Falan tamén dun presidente que está tutelado polo líder do PP. Non é o normal iso ata certo punto? Vostede non o está polo BNG?

—O PP e o BNG son moi distintos. O PP é unha forza sempre subordinada ao que digan en Madrid, e o BNG é libre para defender os intereses dos galegos, que non fallaron estes anos. O que fallou foi o Goberno, que nunca estivo á altura.

—Neste punto toca explicar as catro maiorías de Feijoo.

—Os votos dan lexitimidade para gobernar, pero non dan a razón. Eu estou convencida de que hai momentos na historia nos que parece que nada cambia, pero hai unha corrente de fondo que fai que as cousas se movan, e iso foi o que vimos nas eleccións do 2020. Aí comezou a conta atrás.

—Agora que pasaron uns meses, que buscaba vostede no outono abrindo ese tempo de reflexión persoal sobre o seu futuro?

—Fíxeno con toda a transparencia. É a miña maneira de entender a política. Non creo que un teña que estar porque si. Fixen unha reflexión persoal e colectiva e estou satisfeita, porque a organización está agora máis preparada para gobernar o país.

—Foi un reto para medir a súa forza dentro do Bloque?

—Eu xa sei que na política clásica pode interpretarse así, pero nós estamos facendo política doutra maneira. As mulleres estamos demostrando que entendemos o noso papel de forma distinta, con máis empatía e diálogo e con menos testosterona, pensando no ben común.

—Para gañar ao PPdeG precisan algo máis que quitarse votos entre as esquerdas. Como pensa facelo?

—Os votos non son dos partidos, son das persoas, e se algo vemos ultimamente é que moita xente cambia o seu voto en cada elección. A clave é que vexan que tes capacidade para gobernar, traballar coas persoas máis dinámicas e preparadas, con todos os sectores, sen poñer límites nin fronteiras nin carnés. E logo hai moita xente que ve con apatía as eleccións galegas, hai moita abstención. Temos que mobilizar eses votantes.

—Compartir papeleta e actos con Bildu e ERC dá votos en Galicia? O PP, sempre que pode, utiliza iso contra vostede.

—O PP o que leva demostrado nos últimos dous anos é que está nervioso co avance do BNG, porque sabe que temos un proxecto e estamos disputando unha maioría social. Os galegos tamén saben quen é o BNG, cales son as nosas propostas.

—Pero suman ou non?

—Que o BNG teña relacións con forzas políticas nacionalistas é algo tan normal que semella un ataque desesperado. En todo caso, o que debe preocuparlle á sociedade galega é que o PP vaia do ganchete da estrema dereita.

—Vostede mantivo contactos co Goberno vasco. Volve interesarlle o modelo do PNV?

—Foi unha visita institucional. Sobre o PNV, non creo que sexamos dúas forzas homologables, pero gústanos coñecer experiencias de goberno de éxito. Euskadi é unha demostración de que defendendo o autogoberno a sociedade avanza.

—Como explica que un comunicado do BNG de cinco parágrafos contra a guerra non cite a Rusia ou a Putin nin fale de invasión?

—Quero negar a maior. Desde o primeiro minuto deixamos claro que hai un agresor, Rusia, e un agredido, que é o pobo de Ucraína. Ver ao PP e ao PSOE utilizando a dor da xente para atacar ao BNG é do máis lamentable que teño visto en política.

—O comunicado non era tan claro como o é vostede agora.

—Eu creo que cando se quere facer unha caricatura búscase calquera escusa. Dito isto, pensamos que alimentar a escalada bélica non é a resposta para a paz.

«Yolanda Díaz é unha política con habilidades, pero non podo valorar un proxecto descoñecido»

Pontón defende o papel do BNG no Congreso, sempre con máis perspectivas e interpretacións.

—Votarían a Sánchez de novo?

—O BNG fixo o que tiña que facer. Nun momento decisivo puxo enriba da mesa os intereses de Galicia. Cando un ve as rebaixas nas peaxes da AP-9 grazas a ese acordo pensa que fai unha política que pode axudar. Pero non é un cheque en branco, porque cando o Goberno incumpre non fai esperar ao BNG, os que esperan son os galegos, que merecen un trato mellor por parte do Estado.

—Vostede foi veciña de escano de Yolanda Díaz no Hórreo. Falou con ela ultimamente sobre ese espazo que quere impulsar?

—A última vez que a vin foi nun acto en Santiago, pero non tivemos ocasión de falar, máis alá de saudarnos. Eu teño unha boa relación con ela.

—Xera inquedanza no BNG ese movemento na esquerda?

—Respecto moito a Yolanda Díaz, é unha política interesante, con habilidades, pero non podo valorar un proxecto descoñecido. É unha intención, pero non temos máis elementos. Como demócrata sempre vou defender o pluralismo político.

—A vostede non se lle escoita dicir que Galicia será unha república soberana. Ao seu deputado en Madrid, Néstor Rego, si.

—Que sigan, que digan que son nacionalista e republicana, e que digan que o BNG defende máis capacidade de decisión para Galicia, porque mellor nos vai ir.

—Coas competencias actuais, é realista dicirlles aos galegos que poden ter una unha tarifa eléctrica propia e máis barata?

—Temos unha crise de prezos na que o que máis incide é a enerxía. Nós imos defender que Galicia teña unha tarifa máis baixa, e gustaríame que sexa cun acordo de país, porque é de sentido común. Se temos enerxía, poñámola ao servizo de Galicia e non de intereses con beneficios escandalosos. En Europa xa hai tarifas diferenciadas, e eu creo que é posible facer esa negociación política para pagar menos.

—E ter unha Facenda propia, como vascos e navarros? Moitos economistas din que non saen as contas para Galicia.

—Eu non vin esas contas, porque temos unha relación co Estado con moita opacidade sobre a recadación. Habería que preguntarse se non será o Estado o que está sobrefinanciado, porque queda cunha parte dos recursos públicos con competencias que non son as máis importantes. O que nós defendemos, incluso asumindo o actual modelo, é reclamar máis autonomía financeira para Galicia.

---

---