O máximo dirixente das asociacións de discapacitados de España denuncia que o colectivo está dobremente castigado polo covid
09 oct 2020 . Actualizado a las 09:15 h.Acumula unha chea de cargos a nivel galego e estatal na súa condición de representante dos colectivos que agrupan a persoas con diversidade funcional, como a galega Cogami e a estatal Cofemce. Son entidades dispares, porque tamén é conselleiro territorial do BBVA, pero el agrúpaas nun obxectivo: «Estender os dereitos sociais, os das persoas con diversidade funcional, a todos os eidos, fuxindo de paternalismos e facéndonos visibles». Anxo Queiruga Vila (Porto do Son, 1972) leva con el corenta anos de admirables exemplos de superación.
-Perdoe que sexa tan directo: a que se debe a súa paraplexía?
-Ao atropelo dun coche cando tiña 9 anos. Estaba atando un zapato na beirarrúa cando me veu encima e non puiden facer nada. Fuxiu sen parar. Logo colleron o condutor, que ía bebido e nun coche sen seguro e dado de baixa. A min desfíxome. Tanto que me deron unhas horas de vida. Primeiro dúas, logo catro... Quedei parapléxico e perdín a perna esquerda, pero saín adiante grazas ao apoio incondicional da miña familia, que me levou a todo canto fixo posible que saíse adiante.
-Tremendo. E como foi a súa recuperación?
-O groso da rehabilitación foi nun centro de Oviedo. Alí operáronme tamén do brazo esquerdo. Se non chegan a facelo, como ía moverme nunha cadeira de rodas o resto da miña vida? Foron moitas operacións, moitos hospitais, desde os 9 ata os 14 anos. Posteriormente, tamén me interviñeron de escoliose. Ao principio non quería, porque estaba canso, pero menos mal que o fixen. Obrigoume a empezar de cero coa rehabilitación, pero pagou a pena. Foron procesos moi duros, para min e a miña familia, que sempre se esforzou a fin de que chegase a ser unha persoa independente. No ano 1987, despois de morrer meu pai -outro golpe moi duro-, leváronme a un centro de recuperación de Salamanca co fin de formarme para ter un traballo co que valerme por min mesmo. Alí quedei chorando. Miña nai e meu irmán tamén marcharon chorando, e meu irmán quixo volver para levarme de volta, pero miña nai, con moita dor, non lle deixou facelo.
-E como foi a súa formación?
-Aprendín un oficio. Ía coa idea de ser xoieiro, pero non podía ser; así que me fixen zapateiro, e montei unha zapatería en Carballosa (Porto do Son). Xa de neno entrara na asociación de discapacitados de Barbanza (Ambar), onde o seu presidente, Manolo Parada, me involucraba en todo, e decido facer un curso de administrativo, que me obriga a ir cada día a Santiago, durante oito meses, e compaxinar o traballo cos estudos. Logo, xa con 19 anos, insístenme en que siga formándome, e entrei na FP para facer o primeiro grao de informática. Ao rematar coñezo a Domingos Dosil, o presidente de Cogami, que foi alcalde de Muros. Converteuse noutra persoa clave na miña vida, porque me dá entrada na entidade, na que empezo de administrativo, ata que me leva á directiva e chego á presidencia, non porque eu o buscase, que sempre lle dicía «que vou facer eu aí?». Dosil foi un mestre para min. Lembro que me dicía que podes equivocarte ou acertar, pero sempre hai que ser honrado.
-De non querer entrar, a ser o máximo dirixente das asociacións de discapacitados de España. Como é posible?
-Porque veu comigo xente que, ademais de ter un traballo en Cogami co seu salario, era militante na causa. Estoulles moi agradecido. Con eles ves como che cambia a vida e a de todo o colectivo ao que lle demos visibilidade, tanto aquí coma en Europa. Avanzamos moito en vinte anos, pero queda tanto por percorrer...
-Hai xente que se queixa das limitacións á mobilidade. A que lle soa?
-A que nós levamos toda a vida sufrindo as limitacións á mobilidade e loitando pola normalidade; non por unha nova normalidade, senón pola que teñen todas as persoas, menos nós. Avanzamos, pero o noso colectivo, co covid, está dobremente castigado. Hoxe en día hai cen mil persoas que non poden saír da casa, e non polo virus, senón polas barreiras.
«Hai cen mil persoas que non poden saír da casa, non polo virus, senón polas barreiras»
-Que cousa para a que o limita a súa paraplexía lle gustaría poder facer?
-Buf. O motor sempre me gustou. Poder andar en moto de estrada. Correr pola praia coa miña filla. Pero cando che ocorre unha cousa así, sempre desenvolves outras habilidades, e xogo ao baloncesto e ao tenis de mesa, camiño desde Río Sieira ata as lagoas de San Pedro. Ou no Retiro, cando estou en Madrid. Pero, sinceramente, non cambiaría nada da miña vida. Estou moi satisfeito. Non sei como sería a miña vida camiñando. Tiven sorte.
-E como vive a súa filla a situación do seu pai?
-Con normalidade. Cando imos a algún sitio, xa di que non teña escaleiras, «porque papá non pode entrar». É que incluso para saír da casa teño que levar un plano mental de a onde podo ir ao baño, porque non todos os locais hostaleiros están adaptados.