Quedei atrapado na espesura dun parágrafo mentres escribía, incapaz de avanzar. Asomeime á fiestra para solucionalo. Había movemento. Unha muller camiñaba coas bolsas da compra na man, un home empurraba o carriño dun neno, unha parella de estudantes corría para coller o autobús. Dende o meu posto de observador, aínda afectado por non ser digno de saír dunha subordinada, imaxinei que todos arrastrarían algún tipo de descontento. Feridas inconfesables, cargamentos emocionais clandestinos, tectónicas misteriosas. Pero aínda así, heroes de novela, non deixaban de moverse. En O bosque petrificado, un vello drama con gánsters, Leslie Howard interpretaba un escritor itinerante que chegaba a un lugar chamado Black Mesa, en Arizona, onde Bette Davis lía poemas de François Villon nunha gasolineira. Sentaban xuntos e confesáballe: «Son unha intelixencia sen propósito». Buscaba sentido no deserto, movíase entre rochas e fósiles. Enfrontábase a dous argumentos básicos: o amor e a morte. Na década dos anos 90, en Ourense, movíase tamén Cosecha Roja, unha banda de pop-rock que non tivo demasiada fortuna, a pesar de que coas súas cancións definiron á perfección un estado de ánimo, as ansias dunha vida distinta, o espírito subterráneo dunha cidade.
Toda a súa discografía está agora reeditada en formato dixital. Nun dos seus temas máis emblemáticos cantábanlle ao desexo de fuxir, ás evasións definitivas, a unha retirada liberadora, á ruptura como recurso de urxencia: «Vacaciones permanentes / cualquier sitio es bueno para escapar».
Dicía Juan de Pablos que coa súa música sabían poñer a amargura en movemento. Era unha aspereza vitalista para tomar impulso, para deixar atrás o óxido das tardes en sombra. Escoito esa canción cando non atopo unha saída, cando soño con moverme, cando pretendo desertar a tempo. Cando estou atrapado nas costuras dunha novela que escribo e unha voz me pide que colla vacacións permanentes na fiestra. Entón observo a vida máis alá do ordenador e recupero unha dirección no bosque, a senda dos personaxes que tento representar. Os veciños do meu barrio seguen aí abaixo, camiñando. Desenganados, pletóricos, tristes, xubilosos, coas mil caras do fuxitivo. En movemento, nada petrificados. Sostiña Juan Rulfo que o escritor traballa con tres materiais: imaxinación, intuición e unha verdade aparente. Todo iso que se pon en marcha cando decidimos movernos.