David Ledesma soña con ter un nome na novela negra. Diego Giráldez, o seu creador, esmágao en «O meu sangue». Parodia sensible, marca do autor de «Hotel para coleccionistas discretos»
02 sep 2022 . Actualizado a las 05:00 h.Como el hai moitos, mais non todos acaban igual. É un tipo fantasioso, un escritor que soña co éxito mentres traballa nunha empresa de limpeza. Un «escritor de xeonllos» ante a súa propia vida, que ten (e quen non?) varias caras. Unha cara asoma con Belén, outra con María, dúas mulleres que ispen o «doutor Jekyll e míster Hyde» que nos descoloca en O meu sangue coa retranca de gresite que contén a sensibilidade de Diego Giráldez (O Porriño, 1976). Nas referencias (Nieves Herrero, Tierno Galván) hai un sorriso cara aos que fomos nenos nos oitenta. Nostálxico? «Nunca me gustou nada mirar o pasado, pero é certo que quizais coa idade estou a mirar cara atrás e a confirmar que a miña crianza nos 80 e nos 90 foi rica. Boto de menos aquela liberdade e aquela creatividade», confesa o autor de Galería de saldos e Hotel para coleccionistas discretos.
—Nos 90 eramos máis libres, pero hoxe a creatividade abonda doutro xeito, non?
—Si, doutro xeito. Será a idade, que teño 46. E se aparece un Colajet no medio do Twitter éntrame a nostalxia.
—Como encadrar a novela «O meu sangue»? Se hai morto (ou case morto) é novela negra...
—Hai xente que está a dicir que si, que é unha novela negra, pero eu sigo negándoo. Intentei facer unha especie de parodia, un pouco superficial, baseada, sobre todo, na figura de David Ledesma [o protagonista], que é un apaixonado do xénero.
—Non es un apaixonado do «noir»?
—Eu non son un apaixonado do xénero, pero considérome absolutamente incapaz de escribir unha novela negra.
—Por que, é unha dificultade engadida ao feito de ser escritor sen máis?
—Implica ter unha precisión e un razoamento lóxico do que carezo. Sábeo a miña médica de cabeceira! Teño un problema grave de razoamento lóxico que me impediría levar unha trama pura e dura de novela negra, policial. Creo que se pode dicir que esta é unha novela con tintes negros na que se profundiza na alma de segundo que personaxes...
—A navalla narrativa pescuda na alma de David, na de Belén... Hai un Domingo Villar no sentido de que a novela ofrece varias tramas, estratos cara ao fondo. Tamén che tiraron á cara unha novela de Domingo, como lle pasou a David?
—Non!, pero a cita a Domingo vén porque este personaxe, David é un apaixonado do xénero e quere ser un escritor de éxito. O de Domingo pareceume que era unha chiscadela simpática, e, en realidade, alguén contoume unha vez que houbo unha pelexa na taberna do Eligio na que alguén colleu unha novela de Domingo e usouna como arma. Non sei se é certo, pero fíome da persoa que mo contou. Domingo tiña o meu libro, eu enviárallo, e aí quedou a cousa... tristemente.
—Tamén hai un sorriso mancado na túa novela, conxelado polo humor. No punto de mira da novela hai cuestións soantes e moi interesantes, como o ego dos escritores.
—Paseino pipa, a verdade! Convertendo ese personaxe nun idiota... David é un pobre idiota que empeza xa con ese autobombo de dicir todo o tempo que a novela vai saír en xullo. É un pouco iso que facemos autoras e autores de promocionarnos nas redes. Aproveitei a David Ledesma para destapar a estupidez que hai no sistema literario. Crémonos importantísimos... e non o somos.
—Belén é o contrapunto de David, unha forense que é unha marabilla de muller.
—Belén é o corazón da novela. Eu non acostumo a empatizar cos personaxes, pero xuro que namorei, bótoa de menos.
—Tamén nos toca de preto Mauro, o fillo sen nai, sen o amparo do pai tamén.
—Mauro é o fillo que nace xa maior, xa sufrido.
—Hai unha reflexión sobre a resistencia dos neonatos. Dela adoitan falar os médicos, das varias vidas dos neonatos.
—Seino, porque eses dous capítulos dedicados ao hospital son o primeiro tramo do que padecemos con Xulia [a súa filla]. Eu non son dos que cren na capacidade catártica da literatura, pero escribilo serviume mogollón.
—Escribir, facer literatura, axuda a desinfectar feridas, os danos interiores?
—Escribir doe, e doe moito. Non só proceso da escrita, que, aínda que moita xente non o crea, é un desgaste. Entendo que haxa xente que diga que a literatura axuda a curar feridas abertas. A min, este libro, sen querelo, serviume. Non só para soltar o que vivira con Xulia, senón tamén para afrontar desde un lugar máis tranquilo a morte dun ser querido, que foi o que me pasou cando estaba escribindo a novela. Collín a novela e reformei toda esa parte dedicada á morte para convertela nunha morte tranquilizadora, con humor, con retranca.
—A retranca suaviza, domestica a morte.
—Sobre todo, nesa aldea, na que, para morrer, hai que morrer ben. Na aldea, se queres morrer, hai que avisar. Eu falo aquí das mortes proclamadas. Creo que é o xeito de entender a morte non só nesa aldea en concreto da novela, senón, se o miras con perspectiva, en Galicia en xeral. Temos un concepto da morte que ten un profundo sabor a cachondeo. Somos así.
-Entón, es nostálxico?
-Si me preguntas «volverías á universidade?», «nin de coña! Nin volvería aos 30. Estou moi feliz agora, pero si é inevitable, chegada unha idade, mirar o pasado, a nosa vida daquela, con certa nostaxia. E a literatura ten esa maxia: a de trasladarte alá de novo, non?
-Antes eramos máis libres, como dicías. Hoxe hai unha sobreprotección case inevitable da infancia...
-Si. Eu cando escribo artigos de opinión, pregúntome se escribo coa mesma liberdade que antes.
-E non...
-Non. Pero non por unha cuestión política, xudicial, nin nada... Senón porque creo que socialmente non hai esa atmosfera de liberdade de antes. Cando escribo un artigo de opinión, esperto pensando qué estarán pensando. Escribo opinión desde os 20 anos, e nunca me pasara.
-Será por ese infantilismo visceral que abonda en redes sociais. Ou un se explica mal ou a xente cada vez entende peor. Eu sinto iso moitas veces, que se entende o contrario do que quero dicir. Ou un se explica mal ou a xente está nun nivel moi elemental de comprensión...
-Que a xente en redes está nun nivel moi elemental é máis que evidente, pero tamén hai algo que nos falta: o ton. Non sei se che pasa, estás falando con alguén por WhatsApp e a persoa se cabrea...
-Si, sen esperalo... Pícanse cun eloxio, ou ao revés, toman a ironía por eloxio...
-Iso pasa nas redes porque falta a conversa. E eu son moi redeiro...
-Redeiro hai que ser.
-Pero hai que ver as cousas con perspectiva, e hoxe hai bastante infantilismo. Ao mellor, pasa iso, que perdemos a capacidade de entender o ton. En vez de falar, escribímonos nas redes sociais, e iso fai que se vaia perdendo adestramento na conversa, á hora de relacionarte cos demais.
