Queridos Reis Magos, isto é o que piden os escritores galegos

FUGAS

XOAN A. SOLER

Enviámosvos catro cartas que formulan varios desexos. Son as que asinan Arantza Portabales, Ledicia Costas, Héctor Castiñeira (Enfermera Saturada) e Antía Yáñez. Nestas liñas piden tempo, maxia, ilusión e tamén algún xoguete estrela

02 ene 2020 . Actualizado a las 19:14 h.

Domingo Villar (Vigo, 1971), un dos reis do ano que acabou coa novela O último barco, non escribe carta ás súas Maxestades de Oriente, asegura, pero leva «máis de 40 anos pedíndolles un can». E non llo traen...

Case todos temos contos e contas pendentes, desexos que volven a acender as luces da árbore na véspera do día de Reis. «Cando era nena, a revista Teleprograma sorteaba polo Nadal “Todos os xoguetes da tele”. Lembro aquelas portadas da revista nas que un neno ou nena que nunca era eu aparecía rodeado dunha morea de xoguetes. Estar nesa portada foi un dos meus primeiros desexos... Despois chegou a vida», confía a Fugas Arantza Portabales (San Sebastián, 1973), fenómeno de Galicia a Italia con Beleza vermella, que tenta aos lectores dende as mesas de novidades e as seleccións das lecturas máis sabedeiras dun ano que se estende en boas lecturas ata o seguinte.

Queridos Reis Magos, con esta sorte de espello retrovisor aos setenta e os oitenta comeza a carta de Reis da autora que se descubriu co Premio de Novela por Entregas de La Voz. A de Arantza Portabales é unha das catro misivas que enviamos ao correo real días antes da primeira noite maga do ano, xunto ás de Ledicia Costas (Infamia), Antía Yáñez (Senlleiras) e Héctor Castiñeira (Enfermera Saturada, de volta con El silencio de los goteros).

Tedes o que queredes? Que vos faría ilusión atopar a carón do zapato o día 6? «Non podo dicir que teña todas as cousas materiais que desexo, pero xa non devezo por elas como devecía por aqueles milleiros de xoguetes. Teño bolsos, zapatos, perfumes, alfaias (das barateiras, que as caras nunca me gustaron), libros amoreados na mesiña de noite agardando por min... Teño moitas cousas, pero teño claro o que non teño. Esa é a razón pola que agora, diante deste folio en branco, queridos Gaspar, Melchor e Baltasar, teño moi claro o que vos vou pedir...», escribe Portabales no seu ordenador.

XOAN A. SOLER

«Quero tempo», di expresando un común desexo, fuxidío coma as lebres. Ou esa maxia que é propia da infancia.

«Tempo para ler eses libros, para estar cos meus, tempo para min sen sentirme culpable, tempo para sentarme a carón da miña cheminea cun libro, tempo para viaxar e mirar o mundo con ollos de nena, tempo para gozar da sensación de non ir a ningures, tempo para poñer a mente en branco e non pensar e así darlle acougo á cabesiña que non para, tempo para non ter tempo das redes sociais, tempo para non pensar no tempo que perdín, tempo para pasear collida da man do meu home, tempo para pasear soa, tempo para dar apertas, tempo para ollar fotos antigas, tempo para sentarme a carón de miña nai sen présa, tempo para escoitar as historias de mar de meu pai, que son as mesmas de sempre pero sempre presta escoitalas, tempo para falar por teléfono en lugar de escribir unha mensaxe, tempo para escribir historias, tempo para saír ás rúas e observar as vidas da xente que logo contarei nos meus libros, tempo para non dicirlle ás miñas fillas que non o teño. Quero un calendario baleiro, sen citas nin eventos. Quero apagar a alarma do móbil e espertar cando o corpo o pida sen pensar que non podo permitirme perder o tempo», enche as liñas a autora que celebrou no 2019 o salto ás táboas de Deixe a súa mensaxe despois do sinal. A carta da autora de Beleza vermella conclúe cunhas parénteses: «(Melchor, Gaspar, Baltasar: tamén quero un Satisfyer, que non é tan poético como o do tempo, pero na vida non todo é literatura)».

Maxia, máis galego e a nintendo

Escoitades ese bip, bip, bip? El silencio de los goteros? Aquí está, si!, a Enfermera Saturada. Héctor Castiñeira, o Clark Kent con graza da nosa sanidade, comeza deste xeito a súa carta para Oriente, que meteu hai uns días no buzón real: «Pensarán, e con razón, que xa non me lembraba de vostedes, as súas ilustrísimas Maxestades de Oriente, pero iso non é de todo certo. Fagamos ben as cousas e empecemos esta carta como a tradición manda: “Queridos Reis Magos...”», escribe el, ela, a nosa Enfermera Saturada. «O seu é unha chantaxe en toda regra. “Pórtate ben, que se non quedas sen regalos!”. Tres reis con capa e coroa que vixían durante todo o ano aos rapaces, para avaliar o seu comportamento e poñerlles nota. Non sabería ben se chamarlles Melchor, Gaspar e Baltasar ou NSA, Facebook e Cambridge Analytica. Algo totalmente diferente é a actividade do Rato Pérez… dentes por cartos. Ao rato dálle igual de onde veñan eses dentes e como te portaches o resto do ano, só quere que llos deas… A parte mala é que o prezo fíxao el sen dar tempo a negociacións. Máis ou menos como ocorre na bolsa», relata Héctor.

«O caso é que lles estou a escribir unha carta case trinta anos despois. Non porque lles queira pedir nada en especial, senón porque quero darlles as grazas. Grazas por todos eses anos de ilusión, de felicidade, de nervios e insomnio. Lembro o mimo co que escribía a carta, case debuxando as letras, o coidado co que a dobraba e introducía no sobre, e o ritual de todos os anos agardando cola para entregarlla ao carteiro real. Grazas, non polos regalos, senón pola ilusión», prosegue.

«Gustaríame que fixésemos todos un pequeno esforzo por lembrar esa maxia coa que viviamos todo. As luces, a cabalgata, os polvoróns e ata o sorteo de Nadal viñan envoltos da maxia, e iso facíanos felices. Pasan os anos, e parece que cada vez nos custa máis crer nas cousas que non vemos. Din que un acto de bondade sempre xera outro… E se fose certo? Por que non crer na maxia de novo?», deixa no ar unha estrela Héctor Castiñeira.

Vítor Mejuto

Antía Yáñez (Burela, 1991), premio Illa Nova de Narrativa con Senlleiras, apela á confianza cos Magos de Oriente: «Son xa moitos anos de correspondencia sen resposta para molestarnos por eses pequenos detalles. Que, a ver, se queredes que me poña protocolaria, póñome, pero nunca entendín que o de reis primase sobre o de magos, cando todo o mundo sabe que o segundo é mil veces mellor. Todo o mundo? Ben, ao mellor iso é moito dicir. Todo o mundo que vos escribe cartas, entón. Porque ás nenas e aos nenos que se dirixen a vós tanto lles ten que sexades da realeza ou da plebe, reises ou reisas, como tamén lles dá igual que vaiades vestidos con túnicas douradas ou con teas versión modernista. Porque iso non é o importante. Isto enténdeo a xente miúda, pero a nós, adultos e adultas, aínda nos custa. Podo velo nos catálogos de xoguetes coas súas páxinas rosas, nos agasallos de cores diferenciadas segundo o neno teña pene ou vulva. Supoño que por iso nos importa tanto que veñades en carrozas con purpurina no canto de en camelos medio mortos de sede. Así que eu, este ano, só vou pedir unha cousa: que nos importe o importante», asina atentamente Antía, «que non esquece todos os xoguetes que lle debedes!».

M.MORALEJO

Di Ledicia Costas (Vigo, 1979), raíña do noir con Infamia, que este ano se portou «xenial». E matiza: «Confésolles que nalgún momento estiven tentada a facer algunha maldade, pero souben manterme no meu lugar e non pasar ao lado escuro da forza. Chegados a este punto, é evidente que teño dereito á miña recompensa. Por iso lles escribo esta carta. Porque quero que me traian algunhas cousas que preciso. Empezarei polos libros. Eu, que son escritora galega, creo que as nenas e os nenos galegos merecen que lles lean e lles agasallen máis historias en galego. Tamén necesitan máis tempo para ler e para facer o que lles veña en gana, que con tantos deberes, actividades e andar de acá para alá non dan feito. Oh! E, agora que o penso, se é posible, quixera que me trouxeran uns cantos quilos de nais, pais e avós que lles falen galego ás súas crianzas porque, a este paso, quedamos sen idioma. Iso poríame moi triste. Así que, mellor, en vez de quilos, traian toneladas. Tamén quero un radar para detectar boas persoas, unha restra de allos para espantar o mal de ollo e unha cabeza nova para miña avoa. O outro día descubrimos que non toma as pastillas... En lugar diso, plántaas no xardín. Sospeitamos que agarda que calquera día naza unha árbore de ibuprofenos. Así que o dito: unha cabeza nova, duns vinte e tres ou vinte e catro anos, para que lle dure... E a nova Nintendo Switch, que ten unha pinta incrible. Por este ano, máis nada».

«Con afecto e a esperanza de recibir, polo menos, a metade do que pedín», conclúe Ledicia Costas. Ai, non... que queda a posdata, propia da Señorita Bubble: «Tamén necesito un coche. Vermello, a poder ser. E que fale. Grazas».