O mellor da protagonista do Día das Letras Galegas

RAMÓN NICOLÁS

FUGAS

edgardo carosia

As cicatrices dunhas vidas que se van marcando na pel dos personaxes pero onde tamén atopamos razóns para a esperanza

12 ene 2018 . Actualizado a las 05:05 h.

Di Xavier Senín, editor literario deste libro, que María Victoria Moreno sempre se amosaba entusiasmada cando se lle requiría algunha proposta narrativa e aínda máis se esta se rexía polos principios de fomentar a lectura ou espallar a nosa literatura: «Dúas das súas máis firmes conviccións». Esta, dalgún xeito, é a orixe deste novo libro da autora ao que se lle dedica o Día das Letras este mesmo ano e que incorpora, así pois, seis relatos dispersos en diversas publicacións e mais un inédito conservado.

 O libro resulta moi oportuno, ao meu ver, pois fóra de ser o momento acaído para a súa recuperación conduce a reconsiderar o status da autora que cómpre ver xa non só como pioneira destacada da literatura infantil galega, ensaísta, tradutora ou salientable novelista senón e tamén como o dunha voz relevante no ámbito do relato curto. Teño para min que conceptualizar esta achega como menor na globalidade da súa produción sería un erro pois este O amor e as palabras atesoura o mellor da autora en pequenas pílulas e poida mesmo que constitúa unha estratexia inmellorable para, logo, achegarse ás súas novelas e do resto da súa obra.

 Un libro innovador

 O libro, dominado fundamentalmente por un protagonismo xuvenil e feminino, en ocasións innovador tematicamente, encerra o mellor dos seus trazos como prosista: exquisitez e brillantez lingüística, fluidez e adaptabilidade nos discursos e un manexo espléndido tantos das diversas perspectivas narrativas como das claves dun xénero esixente onde devorca universos marcados polos conflitos e as crises, particulares ou sociais e inspiradas na deshumanización, na incomunicación ou na rebeldía.

Asoman, así, as cicatrices dunhas vidas que se van marcando na pel dos personaxes pero onde tamén atopamos razóns para a esperanza, para festexar a vida e celebrala, en tantas ocasións de mans dadas cos afectos e co amor.

Vida entendida como «un tren que nunca para», como aquela que «pende dun fío, delgado e invisíbel» pero que Moreno soubo retratar, cunha visión humanista, optimista e sempre solidaria, onde a lectura e a literatura gozan, tantas veces, non só dun efecto balsámico senón liberador con páxinas imborrables como aquela onde iguala o degoiro e a saudade pois estas dúas «apuntan sempre a unha estrela ideal -escribe-. A diferenza está en que a estrela se vexa no amencer ou no solpor».