La Asociación para a Defensa do Patrimonio de Galicia pide que la masificación turística no convierta Teixido en un «espectáculo»
CEDEIRA
Carlos Henrique Fernández Coto apuesta por «manter vivo o ambiente espiritual» y las tradiciones de San Andrés
08 ago 2023 . Actualizado a las 11:28 h.La Asociación para a Defensa do Patrimonio Cultural de Galicia hace un llamamiento a preservar la esencia de San Andrés de Teixido como una de las columnas centrales del mapa de las creencias y de las tradiciones del país. Y advierte de que el hecho de que el lugar se haya convertido en un foco de atracción turística no debe llevar a olvidar lo que representa para todos los gallegos desde el punto de vista del patrimonio. Tanto del patrimonio material (el arte, la arquitectura, el paisaje...) como del inmaterial (la fe, los ritos, las tradiciones, las creencias...).
Apatrigal nada tiene en contra del fenómeno turístico. Pero pide que la afluencia masiva de visitantes no altere el alma de lugares —en este caso Teixido, Cabo do Mundo— que han sido para los gallegos, a lo largo de la historia, un verdadero horizonte de fe y de vida.
«Temos que facer unha reflexión —dice el presidente de Apatrigal, el arquitecto, urbanista y experto en patrimonio Carlos Henrique Fernández Coto— sobre a utilización dos nosos santuarios e a súa contorna. Non debemos caer —sinala— na trampa dos destinos turísticos, porque o turismo acaba convertendo a tradición en espectáculo».
«Outros erros»
«Debemos aprender —dice Fernández Coto— doutros erros da promoción turística para manter vivo o espírito e o ambiente de Teixido, sexamos crentes ou non». «Teixido ten un significado especial —dice Fernández Coto— por ser ese lugar ao que temos que ir os galegos, vivos ou mortos, como manda a tradición oral».
El presidente de Apatrigal sostiene que el «ambiente espiritual de Teixido» hay que mantenerlo vivo «sexamos crentes cristiáns ou non». Entre otras razones, como señala el arquitecto, porque en el fondo, y de una u otra forma, «crentes somos todos».
Antón Rúa: «A maior parte dos que veñen, sexan cristiáns ou non, entra no santuario»
«A verdade é que a San Andrés de Teixido vén hoxe máis xente que nunca —dice el párroco, Antón Rúa—. Concretar as cifras non é doado —añade el sacerdote, historiador de formación y un gran conocedor de las artes plásticas de Galicia—, pero o que si che podo asegurar é que neste tempo, no tempo de verán, xa non hai día no que veñan menos de mil persoas. E iso é moita xente. Veñen moitisimos romeiros todos os días —insiste—. Persoas de todos os países. E chegan, sen parar, da mañá á noite».
«A maior parte dos que veñen a San Andrés, sexan cristiáns ou non —explica el sacerdote—, entran no santuario. Non digo que veñan á misa, ¿eh?, digo que entran na igrexa. E cando entran, eu achégome a eles e invítoos a rezar un pouquizo, ou polo menos a meditar un instante nun lugar tan especial como é San Andrés. E, en xeral, a xente responde moi ben».
«Eso no lo quiero»
«Tamén é certo —añade Rúa— que hai algunha xente que cando te achegas a ela e lle vas regalar unha estampiña coa imaxe do santo che contesta Deje, deje, eso no lo quiero. Pero a maioría dos que se achegan a Teixido son conscientes de que están visitando un lugar moi especial, dunha fonda significación para os galegos. E aos que ainda non o saben —añade el sacerdote— eu intento sempre contarlles que San Andrés de Teixido é o lugar no que os galegos nos sentimos especialmente próximos ao que non vemos, ás portas da eternidade». Rúa busca recursos para restaurar el relicario de San Andrés, una auténtica joya del siglo XVII donada por el Gran Conde de Lemos —el protector de Cervantes— y fabricada, con casi total probabilidad, en Nápoles. «Temos que restauralo —dice Antón Rúa—, como temos que amañar tamén a cuberta do templo. E niso estamos...».