«Hai camioneiros que están poñendo cartos do seu peto para poder facer algunha viaxe»

Tres meses después del paro que bloqueó la actividad en el polígono de Río do Pozo, en Narón, y en otros puntos de la comarca, la situación de transportistas y autónomos de otros sectores vuelve a ser insostenible. «Hai camioneiros que están poñendo cartos do seu peto para poder facer algunha viaxe...», comentaba ayer un trabajador del sector que secundó las protestas de mediados de marzo. Héctor Pazos, operario forestal por cuenta propia, de As Somozas, participó activamente en la huelga. «A situación segue sendo a mesma, parei daquela, botei tres noites sen durmir e non fixemos nada, ninguén nos apoiou, nin os alcaldes, nin os da plataforma...», reprocha.

La bajada de 20 céntimos por litro de combustible apenas mitigó la situación, y ya ha sido absorbida por la imparable suba de precios. «Algo fanche, pero é que hai dous anos o gasóleo B [de uso agrícola o industrial] estaba a 0,48 euros o litro e hoxe anda entre 1,16 e 1,20. E ti, se sobes os prezos do teu traballo [desbroces de montes] non te chama ninguén [...]. Sen apoio non se pode facer nada, e se os grandes non nos axudan os pequenos non facemos nada», recalca, decidido a parar, «pero na casa», si se convocara una nueva huelga.

En el sector agroganadero, la situación se agrava por la escalada de precios de cereales, piensos y abonos, hasta el punto de que varias granjas de la comarca se han visto obligadas a cerrar. «Na Capela pecharon catro e en Moeche tres, e nós temos previsto cambios, porque así é inviable, estás traballando pero non tes beneficio ningún», apunta Zaira Vilela, al frente de una ganadería de carne en Neda, con un cebadero en A Capela. «Temos 146 cabezas e imos reducir á metade, o que podemos manter en extensivo. Para todo non temos superficie. E tamén imos pasarnos a ecolóxico», explica.

En el caso de la producción cárnica, el problema radica en que la subida de precios pactada, de un euro, «durou un mes, pero agora quedou en 0,42 céntimos por quilo», señala Vilela. «Cun euro ao mellor aguantabamos porque temos cen becerros en rotación no cebadeiro, pero así non dá», añade. Y es que no solo se ha encarecido el gasoil, subraya, con lo que implica «cada vez que tes que mover o tractor, sobre todo agora, na campaña do ensilado, que consume 200 ou 220 litros ao día». La factura del pienso ha pasado de 291 euros por tonelada, en 2020, a 416.

«Unha conspiración»

Para los transportistas, el impacto ha sido «brutal», y en el caso de la flota del carbón, Eliseo Barro habla directamente de «conspiración». «No referente á central [de As Pontes] seguimos parados, estivemos traballando mes e medio desde mediados de febreiro, e cada un foi buscándose a vida. Pero non é fácil colocarnos no mercado, porque somos moitos e temos vehículos específicos para o carbón. Meterse noutros sectores é complicado, as empresas aprovéitanse e pídenche que traballes máis barato, e cos prezos que hai... ademais de que lle farías unha competencia aos que xa están», esgrime.

A mayores, alerta Barro, «os proxectos que ían paliar a parada da térmica non foron adiante polo momento, o gasóleo subiu un 40 %, cambiar unha roda do camión custa cen euros máis, unha cabeza tractora son 15.000 euros máis e a parte de atrás, 5.000...». Todo esto, remarca, «cando ti gañas menos, e a cláusula do gasóleo, que compensa as subas, cando o consumo de gasóleo representa máis dun 50 % dos custes totais tampouco cha poden aplicar as empresas». «Hai traballo no transporte —reconoce—, pero non podes adiantar 8.000 ou 9.000 euros de gasóleo para non poder sacar un soldo, en canto lle quites todos os gastos».

Jorge Fernández, camionero por cuenta ajena, constata las dificultades que atraviesa el sector. «Os compañeiros din que isto está fatal, e parece que vai haber outra folga. Así é insostible, como empregados teremos que traballar sen cobrar —ironiza—. Para os empresarios [moitos autónomos, con dous ou tres camións], é moi difícil se antes un 50 % quedaba no gasóleo, e agora un 80 %». Este profesional de Ortigueira, ocupado en el sector maderero, constata, por otro lado, la demanda de chóferes.

«No forestal non se dá feito, hai moito traballo, pero a xente non quere vir. Os pequenos empresarios vense negros para pagar un soldo decente, a marxe de beneficio é moi pequena [...], e a xente está moi apretada, moi agobiada e moi cansada. Chega un momento no que xa te aburres... traballar para nada», razona, sin perspectiva de mejora, al menos a corto y medio plazo.

---

---

---