Este carballés leva 15 anos viaxando polo mundo con proxectos de axuda, e acaba de trocar Washington por Panamá
05 ago 2018 . Actualizado a las 05:00 h.Un galego dirixe a oficina do Banco Mundial en Panamá. Abel Caamaño (Carballo, 1973) levaba quince anos traballando neste organismo internacional na súa sede en Washington, aínda que máis ben o seu día a día discorría por aeroportos de medio planeta. Dende hai uns meses xa goza algo máis da súa filla Mariana Sabela, de case dous anos, grazas ao seu posto máis sedentario como director na República de Panamá, un país estratéxico pola súa peaxe transoceánica, a súa permisividade fiscal cos estranxeiros e as súas grandes fendas entre a capital e a zona rural.
Un posto máis sedentario? Vai ser que non. Nesta entrevista Caamaño narra como lle tocan agora viaxes oitocentistas en mula para se adentrar na selva.
-Cantas persoas ten ao seu cargo no novo posto de Panamá?
-Entre 20 e 30, porque hai moita xente itinerante, especialistas, por exemplo de prevención de violencia xuvenil, que esta semana están en Panamá e a vindeira semana en Costa Rica ou El Salvador.
-Cal foi o seu labor até agora no Banco Mundial?
-Entrei no ano 2003, cando deixei a embaixada de España nos Estados Unidos. Primeiro traballei nunha especie de asesoría de negocio da man doutro español, e aos dous anos xa pasei a ser o xerente do departamento de tradución e interpretación do Banco Mundial. Máis tarde fun asesor da secretaria corporativa, e de aí pasei a colaborar co vicepresidente que leva os proxectos de Iberoamérica e do Caribe.
-Un traballo de moitísimas viaxes.
-Constantemente. Supón un esforzo e unha presión moi grande na vida familiar. Din que somos un dos organismos con máis divorcios do mundo porque as familias sempre están separadas, ao ter que estar viaxando continuamente. Moitos organismos están xeograficamente concentrados nunha rexión, pero nós hoxe podemos estar en Panamá, mañá en Myanmar e pasado en Tombuctú… Hai que ter unha vocación moi grande, e a familia ten que estar moi mentalizada dos sacrificios que supón este labor. Pero, aínda así, moitas veces rachan. E xa partimos de que nos Estados Unidos a media de divorcios é do 50 % dos matrimonios. Pero viaxar sempre ten máis cousas boas ca malas, por exemplo atopar galegos no sitio máis recóndito.
-Conte algún caso curioso.
-Sempre lembro este: fomos de misión á estepa siberiana, nunha cidade que se chama Krasnoyarsk, cunha presa hidroeléctrica das máis grandes do mundo que fomos ver. E o condutor da furgoneta que nos trasladaba chamábase Mihail, que así nolo presentou a guía. E Mihail para aquí, Mihail para alá... e de súpeto vén cara a min o Mihail e dime: «Oíches? Aquí chámanme Mihail, pero eu son Miguel de Porto do Son, vostede de onde é?» Quedei impactado porque non esperaba aquilo no medio da estepa siberiana. Era piloto de planadoras en Xibraltar, onde coñeceu a uns rusos, e acabou alí. Ten que haber galegos na Lúa, se os hai en Krasnoyarsk...
-Ten unha nena pequena; polo menos, agora píllao nunha etapa máis estable e sen viaxes.
-Estable... relativamente. É certo que agora me centro en Panamá, remataron as viaxes por todo o mundo, pero aquí toca facer moitas viaxes internas e este é un país con zonas remotas de difícil acceso. Nalgures non hai nin estradas, como o coñecido tapón do Darién. Cóntolle un exemplo da semana pasada: estiven de martes a venres nunha misión que en liña recta é como ir da Coruña a Vigo, pero levounos case dous días chegar ao sitio, á selva onde tiñamos o programa de produtividade de cacao e biodiversidade. Primeiro fomos en avión, logo en autobús e despois nunha especie de mulas para chegar a onde están os beneficiarios, medios de transporte que me levan un pouco á miña infancia na aldea de Rus, en Carballo, ao final dos setenta. As infraestruturas son moi parecidas, e a pesar de ser Panamá un país que a xente imaxina con altos ingresos, as desigualdades son moi pronunciadas. As viaxes son máis complicadas agora. Iso si, xa non paso tanto os controis de seguridade, non os boto de menos [risa]... Pero agora hai outros.
-Outros? Dentro do país?
-Para entrar en moitas aldeas indíxenas tes que ter o permiso do cacique. E cando digo cacique non o digo de forma pexorativa, son nomes que veñen de hai centos de anos, da coroa española. Son os líderes locais. Nunca podes entrar nunha comunidade sen o seu permiso. E todo o que fas durante a estancia tamén o tes que consultar con eles.
-Cada vez que volve a Galicia aínda ten que explicar qué é o Banco Mundial?
-Si, a xente segue a mesturalo co Fondo Monetario Internacional. Si é certo que ambos foron creados ao mesmo tempo, e que teñen misións da economía global que comparten, pero de aí ao tipo de actuacións que fan un e outro son moi diferentes. O FMI estabiliza a economía dos países e nós facemos proxectos de axuda ao desenvolvemento, como proxectos de saúde, educación, agricultura...
-Non son vostedes «homes de negro».
-Exactamente. Ás veces táchasenos de sermos unha ferramenta neoliberal, pero non é así, o Banco Mundial que eu coñezo non dá receitas económicas, e menos neoliberais.