Deza: Aparecen máis petroglifos na zona de Moimenta e Cadrón

A setecentos metros ao norte do que xa se coñece coma o «Parque Arqueolóxico de Moimenta», que localizamos meses atrás e que na actualidade e obxecto de estudo e catalogación por parte da Dirección Xeral do Patrimonio Cultural da Xunta, atopamos unha nova estación rupestre no Monte do Castelo da parroquia de Cadrón (Lalín) que, dada a súa proximidade e semellanza dos gravados coas anteriores, ben podería formar parte deste importante enclave arqueolóxico que agarda a súa posta en valor.

A estación rupestre atopase a media ladeira ao norte do chamado Coto do Castelo (572 metros de altitude), nun penedal que milagrosamente quedou fora da explotación dunha grande canteira que arrasou as inmediacións aínda que presenta claras pegadas de ter sido mutilada con barrenos e maquinaria. Os gravados poden verse en catro rochas aínda que non descartamos a existencia de mais xa que o mato e os liques cobren boa parte deste outeiro rochoso.

Na nosa opinión nesta estación rupestre no Monte Castelo mestúranse os gravados prehistóricos con outros mais recentes de tempos xa históricos e mesmo algún cruciforme repicado, semella de tempos relativamente recentes.

Combinacións xeométricas, cazoletas, ferraduras e cruciformes

Na rocha que aparece en plano inferior, unha laxe chá de uns 4 metros cadrados ao descuberto, óllanse mais dun cento de cazoletas que van dos 3 aos 6 centímetros de diámetro e ata 2 centímetros de fondo. Ao carón desta en plano superior unha peneda duns 3x2 metros atópanse media ducia de cruces, outras tantas cazoletas semellantes as anteriores, un circulo con radios a modo de cruz no interior -poderia ser unha espiral- e un par de ferraduras. Na terceira das rochas con gravados situada a dereita da anterior e de menor tamaño, os motivos son tres cazoletas e varios xeométricos de difícil interpretación. A última das rochas con gravados situada ao norte mesmo detrás das anteriores e a que presenta maior variedade de motivos nos gravados que contén. Pódense ollar media ducia de combinacións circulares con radios a xeito de cruces, unha ducia de cruciformes e varias formas xeométricas. Estes gravados lembran aos que temos localizados no Monte da Costa en Moimenta a menos de un quilometro de distancia.

A uns 200 metros ao sur desta estación rupestre e detrás da grande canteira, xa preto do cume do Coto do Castelo, nun penedal poden verse dúas ferraduras de uns 15 centímetros e malia rigoroso cacheo que demos a zona -con Mary Batán e meu irmán Xesús, compañeiros decote en moitas pescudas na procura do patrimonio dezao- non descartamos a existencia de mais gravados nos grandes penedais dos arredores que puideran salvarse das canteiras.

Nesta paraxe que os paisanos de Cadrón coñecen tamén coma Cima da Costa, disque houbo en tempos un penedal coñecido coma «Pena dos Mouros» -segundo me informa o amigo José Iglesias- que tiña «fochancas nas que dicían os vellos se levaban as bruxas e os trasnos». Tamén apunta a existencia de mámoas que aquí chamaban «medorras» agora agochadas entre os toxos e que veu ver fai moitos anos o entón secretario do Museo de Pontevedra, Alfredo García Alén.

A estación rupestre do Monte do Castelo puido ter sido lugar de culto dos primitivos habitantes do país. A panorámica que se ofrece desde este miradoiro é impresionante. Óllanse as terras de Agolada que van dende o rio Arnego encostando cara o Farelo, Coitemil, o castro de Marcelín e a Pena Maior, onde tamén os habitantes da prehistoria deixaron as súas pegadas que de cando en cando nós tratamos de rescatar do esquecemento.

Un enclave que puido ser lugar de culto e miradoiro onde óllanse as terras de Agolada

Un patrimonio a valorar