O inesperado final de Domingo Villar

begoña r. sotelino VIGO / LA VOZ

CULTURA

Domingo Villar, no areal de Panxón, un dos escenarios da súa novela «A praia dos afogados». Gustavo Rivas

O escritor vigués faleceu na súa cidade aos 51 anos tres días despois de sufrir un ictus

19 may 2022 . Actualizado a las 13:58 h.

Morrer no Cunqueiro é moi literario, pero nin morrendo no Cervantes querería ninguén no seu san xuízo deixar de escribir. Domingo Villar foise deixando tres novelas e un sentimento de pena infinita entre os seus seres queridos. Entre os seus miles de lectores tamén, pero polo menos eles teñen a sorte de que poderán seguilo sendo cada vez que revisiten a súa obra. Ao autor non lle deu tempo de escribir o epílogo para Leo Caldas. Como imaxinar que antes se ía redactar o seu. O escritor vigués finou este mércores aos 51 anos de idade no Hospital Álvaro Cunqueiro, onde foi ingresado na madrugada do luns tras sufrir un infarto cerebral do que non se recuperou.

As historias de Villar, o gran supervendas contemporáneo galego, irromperon con enorme calado no mercado editorial hai tres lustros coa novela Ollos de auga, escrita orixinalmente en galego e publicada por Galaxia, e traducida polo propio autor ao castelán para Siruela. O recén chegado ás letras, con 35 anos, saltou disparado ao escenario internacional traducido ao inglés, o francés e o italiano, e o abano de linguas (ruso, alemán, búlgaro...), non deixou de medrar nas seguintes entregas nas que sempre estaba a trama urbana de Vigo e a paisaxe de Nigrán, O Morrazo, O Porriño ou Pontevedra.

A noticia do pasamento de Domingo Villar foi un mazazo para ambas editoras. Desde a galega confesábanse consternados: «A morte sempre é dura de aceptar, pero cando falamos dalguén tan novo, tan cheo de vida e alegría como era Domingo Villar, daquela vólvese algo inaturable. Dende a Editorial Galaxia sumámonos á dor da súa familia, de Bea e dos seus tres fillos, así como dos milleiros de lectoras e lectores que Domingo Villar tiña espallados por todo o mundo».

A súa editorial en castelán, Siruela —que como Galaxia, máis que empresas tiñan entidade de amigas ou segundas nais que esperan pacientes dez anos a que un dos seus fillos favoritos acabe a terceira novela—, informou de que por expreso desexo da familia non habería acto público para un adeus que a bo seguro ía ser multitudinario. O seu círculo máis cercano, a súa nai, Rita; a súa dona, Beatriz; e os seus fillos Tomás, Mauro e Antón, despedirano na máis estrita intimidade.

Desde Siruela contaban que Villar rematara recentemente unha obra de teatro e estaba a escribir a cuarta entrega das andanzas de Caldas. Ademais, preparábase, baixo a súa supervisión, unha serie de televisión protagonizada polo seu personaxe e dirixida polos irmáns galegos Coira. O actor Carlos Blanco, que xa participara na versión cinematográfica de A praia dos afogados, facía referencia a outro proxecto truncado: «Cantas conversas estes últimos meses co querido Domingo Villar, tentando pór en pé o seu primeiro texto teatral. Estabamos tan ilusionados… Brillante escritor, un tipo divertido, currante. Como sinto a súa perda», dicía. A través das redes sociais expresaron a súa conmoción autores como Manuel Rivas, que escribiu no seu recordo: «Eu, como o mar, non quería morrer». Tamén trasladaron o seu pesar os escritores Ledicia Costas, Pedro Feijoo, María Solar, Manel Loureiro, Inma López Silva ou Francisco Castro entre outros moitos, así como numerosas personalidades do mundo da cultura e o espectáculo, como o músico Iván Ferreiro, xornalistas, libreiros e editores. Ou a escritora Irene Vallejo: «Hoy zarpó el último barco de mi admirado #DomingoVillar, el contador de historias impregnadas de mar. Más que novelas negras, las escribía azules. Un hombre de palabra en todos los sentidos imaginables, cariñoso compañero de editorial. Que el océano te sea leve: te recordaremos. Grazas pola túa tenrura».

Non faltou o pésame do Real Club Celta, do que Villar era fervente seguidor, e que o describiu como «vigués, celtista e un referente da cidade». Na Taberna Eligio, onde paraba o inspector da comisaría de Vigo Leo Caldas, constataban o seu día máis triste cunha foto de todos os libros de Villar espallados na mesa favorita do policía de ficción. E a Sociedade Jules Verne de Vigo lembrábao tamén: «Nunca deixaremos de ler e facer contigo grandes ‘viaxes extraordinarias’».

O fondo pesar chegou tamén desde a Real Academia Galega, a Asociación de Escritores en Lingua Galega e a Casa de Rosalía de Castro, que, ademais de lamentar a perda, recordou que o escritor vigués era familiar de Xosé Villar Granjel, un dos artífices da compra e recuperación do inmoble rosaliano.

O reservado Leo Caldas que debuxou Domingo Villar era un gran gastrónomo pero tamén un melómano que, como se pode ler en Ollos de auga, escoitaba jazz e recoñecía en segundos unha canción. «Estévez quedou calado e Billie Holiday volveu chorar: When there it is, day in, day out».

Domingo Villar (Vigo, 1971-2022). M. Moralejo

Fondo pesar pola perda dun «Vigués distinguido»

O alcalde Abel Caballero expresaba este mércores a pena da cidade pola perda irreparable que supón o pasamento de Domingo Villar, «un escritor dunha calidade extraordinaria, un creador literario fóra de serie que, ademais, tiña un trato persoal dunha afabilidade magnífica». O rexedor lembrou que tivo a honra de entregarlle este ano o galardón de Vigués distinguido nunha homenaxe que lle rendeu toda a cidade pola súa calidade como escritor e como vigués. Caballero engadiu que «Villar permanecerá para sempre entre nós, como sucede cos grandes escritores, porque pasarán décadas e seguiremos lendo as súas novelas e percorrendo as rúas que agora pasea con Laxeiro, con Cunqueiro ou con Carlos Oroza».

O presidente do Goberno, Pedro Sánchez, escribiu na súa conta oficial de Twitter que o autor galego «fixo de Galicia un personaxe máis da súa novela fonda, negra, humana» para engadir: «Botarémolo moito de menos».

Tras unha visita ao Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, quixo amosar a tristeza da a sociedade galega polo falecemento de Villar, a quen hai pouco «desexabamos a súa pronta recuperación, que por desgraza non puido ser». «Hoxe a cultura galega, as letras galegas e a sociedade galega perden un gran referente, polo que quería transmitirlle á súa familia o noso pésame e o pesar de Galicia toda», sinalou. A ese sentir sumáronse os titulares dos tres principais partidos galegos, PPdeG, BNG e PSdeG. Tamén a presidenta da Deputación de Pontevedra, Carmela Silva, que comentou que «as ondas do mar de Vigo seguirán arrolando o seu inesquecible recordo». Desde Nigrán, que formou parte da paisaxe das súas obras, como a praia de Panxón, chegaron as condolencias: «O Concello lamenta o falecemento do célebre escritor galego e traslada o seu cariño á familia, achegados e á súa comunidade de lectores. Grazas, Domingo, por elixir ao noso municipio como escenario imprescindible das túas novelas. D.E.P.».

E así nun interminable rosario de expresións de tristeza, amor, afecto, pesar e solidariedade coa familia que se sucedeu por toda Galicia e inzou España toda.