Fugas celebra cun especial a Florencio Delgado Gurriarán

La Voz REDACCIÓN / LA VOZ

CULTURA

Pinto&Chinto

A revista revela os fitos da vida e a obra do autor do Día das Letras

12 may 2022 . Actualizado a las 05:00 h.

O neno de aldea de familia ben, o avogado que se resistiu sempre a exercer, o poeta que celebrou como ninguén o viño, o léxico e as terras de Valdeorras; o intelectual que foi, dende México, a ponte de todos os exilios do galego na ditadura; o autor galego da primeira peza de poesía negra; o home que coñeceu á súa muller, Celia, como vendedor nunha tenda de calzado fino, o «Cary Grant» que aínda é na memoria do seu neto José Miguel Delgado, e a súa escolma esencial achegaranse aos lectores de La Voz no especial que a revista Fugas entregará mañá co xornal.

Nun número especial de 12 páxinas, Fugas celebra a biografía, o talento e o labor sen tregua por Galicia que desenvolveu ao longo de toda a súa vida Florencio Delgado Gurriarán (Córgomo, Vilamartín de Valdeorras, 1903 - Fair Oaks, EE.UU., 1987).

autor e tradutor

O noso Walt Whitman. «Ouh capitán! Meu capitán! Xa findou a nosa témera viaxe», escribiu Walt Whitman, e deste xeito foi traducido ao galego por Delgado Gurriarán con motivo do primeiro cabodano da morte de Castelao, o gran referente do autor homenaxeado este 17 de maio. O tradutor que elixía só os grandes poetas para vertelos ao galego revélase en Fugas —que inclúe artigos do escritor Diego Ameixeiras; da profesora Malores Villanueva, e una crónica persoal do xornalista Rodri García— como o grande loitador polo galego no exilio en México. Neste monográfico asoman as súas achegas á cultura galega, a posición respecto a Franco e os caciques, ao castrapo e ao bilingüismo, o seu pulo no Cancioneiro da loita galega e nunha das revistas máis importantes da historia de Galicia, Vieiros.

fitos vitais e poéticos

Sólida biografía literaria

Tamén brillan nas páxinas do Fugas as peripecias vitais do home que foi, en certo modo —pola súa ideoloxía, no seo dunha estirpe de clase acomodada— «a ovella negra da familia», achega o profesor e escritor Héctor Cajaraville. Delgado Gurriarán tamén gañou a vida, en México, como axente de seguros, vendedor de xamóns, aceite de oliva, fertilizantes e calzado español.

«El compaxina ben vida e obra. É importante a súa coherencia. Ser coherente é labrarse dificultades, porque, se el non fose coherente, seguramente no ano 40 tería podido regresar do exilio. E non regresou. El foi sempre fiel ao galego. A súa é unha biografía exemplar ética, cívica e filoloxicamente», valora o profesor, membro da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero, autor de Florencio Delgado Gurriarán. Poeta na terra, na guerra e no exilio (Galaxia).

A figura dá pé á reflexión sobre a situación actual do galego e a pegada nas aulas neste número especial de Fugas, que entrevista a Sara Pérez Peral, autora da biografía e antoloxía Florencio Delgado Gurriarán. Sempre desexando Galicia, que este 17 de maio ofrecerá La Voz de Galicia xunto co xornal por 1,95 euros. As claves do libro, neste suplemento cultural que se pecha cunha entrevista ao neto do autor, José Miguel Delgado, que recorda ao avó como un «Cary Grant».