Ramón Villares revisa a Galicia do XX para repensar o futuro

«Este libro está cheo de futuro coa desculpa do pasado». Deste xeito se referiu o historiador Ramón Villares á súa nova publicación, Cultura e política na Galicia do século XX (Galaxia), na que recolle quince estudos e ensaios escritos durante os últimos tres lustros desde unha dupla perspectiva: a propia do investigador co método de historiador e a do xestor institucional despois de doce anos como presidente do Consello da Cultura Galega (CCG), lugar onde onte presentou a publicación acompañado pola actual responsable da institución, Rosario Álvarez, así como o profesor Ramón Máiz e o director xeral de Galaxia, Francisco Castro. Con este traballo, a pretensión do catedrático de Historia Contemporánea da USC, segundo afirma no prefacio, é ofrecer achegas e reflexións que «contribúan a dotar dunha perspectiva comparada a evolución da cuestión nacional galega no século pasado».

O libro «é en parte provocador e en parte consolidador de ideas que xa se teñen», afirmou o historiador, engadindo que a súa labor como presidente do Consello da Cultura Galega lle permitiu «coñecer algunhas entreteas da cultura e poder ir contracorrente en lugar de a favor de corrente. A miña obriga non é pensar como todo o mundo, senón tratar de facer cousas diferentes porque temos moita necesidade de repensarnos a nós mesmos, repensarnos colectivamente, pensar que queremos ser, que país queremos ter». Nese senso, é onde Ramón Villares apunta que emprega o pasado como un instrumento que lle permite deseñar o futuro. Cultura e política na Galicia do século XX «parte dunha posición na que se abandona todo ton romántico e non hai unha concepción militante -nin desde o punto de vista nacional, nin moral, nin ideolóxico-, senón que é un libro que aspira a trasladar un tamiz para que as persoas poidan atopar algo útil de cara ao futuro».

Se algo agroma en toda a publicación, «é a idea de pluralidade», que para Villares, «é un valor esencial» xa que sen ela «só hai un mandato supremo e eu non recoñezo dogmas». Outro dos aspectos centrais é a mirada exterior, que aborda desde diferentes perspectivas e na que lle dá especial relevancia ao exilio. «O exilio galego sen ser politicamente tan sobrio como o vasco ou o catalán, tivo outras vantaxes. Foi capaz de preservar a cultura feita na Galicia territorial ata a Guerra Civil, así como de reconectar os emigrantes do ‘país soñado' cos ‘heroes calados', e nos anos 70 foi o primeiro que se preocupa sobre o que vai pasar aquí», afirmou o historiador. Villares lembrou que este novo traballo «non é un libro de tese, senón reticular», en referencia a que os temas que aborda son diferentes, «pero o autor é o mesmo», servindo deste xeito para aportar coherencia á publicación.