Unha experiencia inmersiva no entroido

Xesús Fraga
xesús fraga REDACCIÓN / LA VOZ

CULTURA

Na curtametraxe «Os corpos», Eloy Domínguez Serén coloca ao espectador no centro da festa

08 feb 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

No ano 2016, logo de varios anos vivindo en Escandinavia, o cineasta Eloy Domínguez Serén (Simes, 1985) coñeceu de primeira man o Venres de Folión de Laza. Aquela experiencia do entroido deixouno «fascinado e conmocionado», iniciando dese xeito unha relación -«Fun regresando cada ano e ampliando o percorrido: Manzaneda, Viana do Bolo, Vilariño de Conxo, Verín»- que se afianzou definitivamente cando viviu a Baixada da Marela de Maceda. «Dende entón son un adicto a Laza e Maceda: para min significan paixón, enxebreza, apoteose, trance, troula, paganismo, camaradería... Enerxía en estado puro», describe.

Todos eses conceptos están contidos en Os corpos, a curta que Domínguez Serén rodou nesas festas e que se pode definir como unha experiencia inmersiva no entroido, co espectador situado no corazón mesmo da celebración. Sen diálogo nin argumento tradicional, a filmación é unha proposta para os sentidos: o balbordo e os movementos de cámara conseguen reflectir o «delirio» desa marea humana. «Os farrapos, a lama, a fariña, a cinza, as formigas, os folións, as baixadas... é todo pura fisicidade, corporeidade. Nese sentido sempre tiven claro que tiñamos que meter a cámara no epicentro do caos. Tiñamos que estar pegados ás facianas, aos corpos, á pel, ao suor», lembra o director, quen rodou Os corpos dende dentro do entroido: «O único xeito de filmar a carallada era ser parte dela».

Porén, esa experiencia sensorial, á que lle acae moi ben o adxectivo de «tribal», non se queda só na superficie visible do rito, senón que axuda a afondar nos seus significados. «Ademais da colisión dos corpos, a montaxe da peza xoga coa idea da masa e o anonimato, de facianas que se desdebuxan e desvanecen ata desaparecer e mesturarse coas sombras, siluetas e tebras da noite. Para min as partes nocturnas do entroido teñen unha compoñente tétrica, lúgubre e sinistra, case de terror, e esas sensacións están tamén plasmadas nas imaxes e sons da nosa curta, sobre todo no final», analiza o director.

A rodaxe desenvolveuse xusto antes da entrada en vigor do estado de alarma, polo que a montaxe posterior, en pleno confinamento, ofreceu motivos de reflexión. «Apenas pasaran unhas semanas daquilo, e vía esas imaxes de balbordo e esmorga con nostalxia e estupefacción. Centrarme no traballo, no cinema, na montaxe, tanto desta peza como doutros proxectos, tiveron un efecto balsámico para min», explica Domínguez Serén. 

Exhibición internacional

Malia o impacto da pandemia no eido da exhibición, Os corpos, que coproduce Domínguez Serén canda Beli Martínez, xa iniciou a súa andaina internacional. Xa se estreou na sección oficial do IDFA de Ámsterdam, considero o festival de cinema documental máis importante do mundo. Tamén está a participar actualmente na competición internacional de Clemont-Ferrand, o certame de referencia para curtas. «Para nós esta visibilidade internacional é moi importante, porque axúdanos a dar a coñecer o entroido ourensán a espectadores e espectadoras de numerosos países. Eu creo firmemente no valor social do cinema, e é unha forma de contribuír a dar a coñecer a cultura galega alén das nosas fronteiras. Por outra banda, en clave de país, a nosa curta é candidata aos Premios Mestre Mateo na categoría de Mellor Curtametraxe de Imaxe Real. Ogallá saiamos finalistas, faríanos unha enorme ilusión», enumera o cineasta.

Mentres Os corpos bota a andar, Domínguez Serén ten en marcha máis proxectos. En novembro rodou coa produción de Zeitun Films a súa primeira curta de ficción, Rompente, no Barbanza, onde reside actualmente: «Narra a historia dunha parella moi noviña que son pais dun bebé de poucos meses nunha pequena vila mariñeira».