¿Por que un nariz de pallaso?

Camilo franco REDACCIÓN / LA VOZ

CULTURA

MONICA IRAGO

Os estudantes galegos achéganse ao teatro desde a figura de Vidal Bolaño

17 may 2013 . Actualizado a las 07:00 h.

Hai tres cousas que o estudantado galego ten claras sobre Roberto Vidal Bolaño: gastaba sombreiro, tiña bigote e fumaba. Máis dúbidas esperta entre os alumnos de calquera ciclo o uso civil do nariz de pallaso no medio da cara.

O círculo vermello chantado no medio da paisaxe facial provoca preguntas interxeracionais, o mesmo entre os alumnos cativos do colexio da Purísima en Ourense, os de segundo ciclo do Faro das Lúas, en Vilanova de Arousa, ou para os xa adultos da coruñesa Escola de Artes Pablo Picasso: ¿Por que un dramaturgo, director e actor escolle parecer pallaso diante do público? Nos colexios bos hai tradición de contestar as preguntas con argumentos e por iso captan esa idea de que o nariz é unha careta que permitiu a Vidal Bolaño dicir o que quería dicir abeirado á bula popular da que gozan pallasos e bufóns. RVB falaba de si mesmo, do seu conflito cun conselleiro que non quixo velo nun elenco, dándolle voz a un pallaso que, como el mesmo dicía, «nin tan sequera está seguro de facer rir».

Na marabunta do Día das Letras Galegas non é seguro que sobrevivan os matices de Vidal Bolaño, pero a estampa que fixo del un personaxe na Compostela dos oitenta e dos noventa quedará fixada como unha das iconografías máis recoñecidas do teatro galego, utilizada simbolicamente en todos os traballos escolares deste mes de maio.

Quizais a comunidade escolar calcule que os estudantes se concentran pouco nas cousas importantes, pero os alumnos de Vilanova estaban preocupados por ese argumento que impulsou a profesionalización do teatro en Galicia: ¿Canto se gana no teatro? A resposta de que os famosos gañan máis que os bos é mellor entendida que comprendida. En cambio, comprenden perfectamente o razoamento que levou a Roberto Vidal Bolaño a inducir un cambio de rumbo cara ao teatro profesional. Eran os tempos de representar en escenarios sen luces, en lugares sen camaríns, sen telóns. Unha vida sen accesorios. Ao acabar as funcións as asociacións culturais por todo pago invitaban ás compañías a ceas xenerosas. É aí, nas ceas longas, onde os rapaces captan a intuición de Vidal Bolaño de pedir aos responsables dos colectivos que os cartos para pagar as ceas se reconvertesen en cachés para as compañías.

O tempo leva as cousas ao seu lugar e os estudantes consideran lóxica a idea, pero ¿como foi que non se lle ocorreu a alguén antes que a Roberto Vidal Bolaño?