Máis dunha ducia de músicos reinterpretan temas sentidos como propios nas dúas beiras do Atlántico
03 mar 2008 . Actualizado a las 02:00 h.Un disco e un libro recollerán un repertorio de temas enraizados na tradición musical galego-cubana e a historia da súa orixe e evolución desde o século XIX, como froito do traballo que dirixiu Ramón Pinheiro Almuinha, profesor de historia da música do Conservatorio de Música Tradicional e Folque, con artistas dos dous países. O proxecto, Descarga ao vivo , plasmouse tamén nun espectáculo de música e danza que contou na dirección musical e arranxos con Pedro Pascual, Marcos Teira e Alejandro Vargas, e cunha coreografía dirixida por Abdiel Vargas e Xabier Díaz.
Pezas que en moitos casos foran esquecidas, con partituras difíciles de atopar e con raras ou inexistentes versións fonográficas compoñen un repertorio que Pinheiro rastrexou ao longo dos meses de xuño, xullo e agosto do pasado ano polos arquivos da illa «coa colaboración de todos os grandes da musicoloxía cubana», segundo recoñece. E engade: «A idea non é xuntar músicas, senón amosar a que chamamos a nosa música». Del Ferrol a La Habana é un exemplo desa tradición recuperada. O seu autor, o guitarrista ferrolán Juan Parga, chegou a Cuba a finais do século XIX. Foi membro numerario da Real Academia Galega e tamén quen dirixiu La Banda Municipal de La Habana cando o 7 de decembro do 1907 dirixiu a estrea mundial do himno Galego. A peza, segundo apunta o investigador galego, «narra, musicalmente, o percorrido feito polo seu autor contribuíndo ao inicio da experimentación coas dúas tradicións musicais».
Sons de gaita
As festas dos galegos celebradas antano en xardíns como La Tropical ou La Polar viñeron sumar a súa influenza ás europeas e africanas que as conformaban con anterioridade ao XIX. Como lembra Ramón Pinheiro, todas esas festas «comezaban logo relixiosamente co son da gaita interpretando a Alborada do mestre Pascual Veiga, tema que se converteu en pouco tempo nun dos símbolos espirituais da comunidade galega de emigrantes en toda América Latina».
A gaita fíxose un oco entón na tradición instrumental cubana con grupos como o Quinteto Monterrey. E cos ensaios deste proxecto nuns locais da Facultade de Artes Escénicas do Instituto Superior de Arte da Habana, non só a escoitamos de novo en temas dos tempos dos avós abordados con liberdade creativa e interpretativa e agora nas mans de Edelmiro Fernández, senón que ademais a acompañan un selecto grupo de músicos: Alejandro Vargas (piano e teclados), Ernesto Vega (saxo e clarinete), Edgar Martines Ochoa (percusiones), Pedro Pascual (acordeón diatónico e Bouzouki), Quim Farinha (violín), Raciel Jiménez (batería), Diana Gutiérrez (voz e violín), José Manuel Díaz (contrabajo e baixo eléctrico), Marcos Teira (guitarra flamenca), Xavier Díaz (voz e percusión) e Óscar Fernández coa zanfoña, o instrumento que atrae máis curiosidade.