Betanzos finaliza el plan de desinfección de la red de agua y sospecha que el virus está en el Mendo

BETANZOS

C. B.

La alcaldesa pide celeridad a Augas de Galicia para que analice el río, ya que asegura que Viaqua no encontró norovirus en la salida del depósito

07 jun 2023 . Actualizado a las 17:21 h.

La alcaldesa de Betanzos, María Barral, compareció este martes en el Concello para comentar los últimos datos que tiene del brote de gastroenteritis que provocó recortes en el suministro de agua del Concello. Indicó que este martes finalizan los trabajos de limpieza en la red, pero reclamó más análisis a Augas de Galicia, al entender que el problema parte de la captación.

Explicó que el Concello tuvo conocimiento el domingo de 28 de mayo por la tarde, por una llamada de la jefa territorial de Sanidade de A Coruña, en la que le informa que desde el PAC de Betanzos se alertó a la autoridad sanitaria de que en las últimas horas habían acudido unas 60 personas con síntomas de gastroenteritis, de ellas 30 pertenecían a un centro asistencial del municipio y el resto eran externas al centro. «Tras facer preguntas a esas persoas e non detectar un vínculo común como puidera ser unha festa ou algo así, pénsase en primeiro lugar que o nexo común é a auga e podería ser a da traída», relató y dijo que le comunicaron que el lunes acudiría una inspectora de Sanidade a coger muestras para analizar el suministro. Barral apuntó que estos datos se los comunicaron a Viaqua, la concesionaria del servicio, y ese mismo domingo la empresa coge muestras del agua. «Ganamos algo de tempo para ter resultados, pero os resultados que nos presenta o luns e o martes a empresa concesionaria daban ben, non había bacterias», comentó. Dijo que hasta tener los datos de las muestras con presencia de virus, que fue lo que finalmente se confirmó, tuvieron que esperar hasta el viernes a última hora.

En un relato cronológico, Barral afirmó que el lunes la informaron que habían aumentado el número de casos, en aquel momento de 103 personas, que enviaron las muestras a analizar y que había que esperar los resultados. El martes le dijeron que los casos se habían duplicado y les trasladaron las restricciones impuestas a la ingesta de agua. 

Afirmó que en la reunión mantenida el viernes en la Consellería de Sanidade, a petición del Concello, les dijeron de que había 440 afectados. Es el último dato que les han ofrecido, a la espera de la reunión que mantendrán este miércoles, y decidieron activar el plan preventivo presentado por el Concello y Viaqua. Fue ese mismo viernes, dijo, cuando le confirmaron que el resultado de la analítica que detectan la presencia de norovirus en la salida del depósito de cabecera, en el depósito de la zona nueva y una fuente de la que toman muestras, pero no en otras dos. «Detéctase a maior presenza de norovirus na fonte da Condesa, da que se tomou mostra o luns 29, fonte natural que non está conectada á rede e que se nutre nun manancial, e é nese momento cando se nos di de que este resultado cualifica a auga non apta para o consumo e que se deberán manter as restricións da auga para a inxesta, lavado de alimentos e hixiene bucodental», indicó Barral, comentando que fue lo que se trasladó a los partidos y a la población.

Indicó que a partir de ahí se apostó por el plan preventivo, que consistía en la desinfección y limpieza de la red de abastecimiento municipal y en un plan exhaustivo de toma de muestras y analíticas. Desde el fin de semana se abordó estas directrices en cuatro fases. La primera fue la desinfección del pozo y depósito de agua bruta, una segunda en la que se desinfectó la red tanto en la zona del casco histórico como de la urbana, una tercera fase para el resto de la red de la zona rural y una cuarta de limpieza y desinfección de los depósitos. «Estou en condición de dicir que este plan de desinfección e limpeza rematará hoxe, e ao longo do día imos ter un certificado dunha empresa habilitada para certificar este tipo de actuacións», apuntó. La alcaldesa apuntó que tras esta actuación se procederá a tomar muestras en distintos puntos de la red para comprobar que tanto la red como los depósitos están libres de virus. «Tardarán uns días, porque hai que facer cultivos e o que pedimos a Sanidade e que canto antes tome estas mostras», indicó, ya que es responsable de dictaminar si ya el agua es apta para el consumo. «O que pedimos é a máxima rapidez para a súa analise e poder ter canto antes ese resultados», apostilló, reconociendo que mantienen las sospechas de que el virus también puede estar en el Mendo. 

La regidora de Betanzos indicó que el sábado tuvieron constancia de un escrito de Viaqua en el que informaron a la Xunta en que «no contexto no brote de orixe hídrica que está acontecer no Concello de Betanzos e logo da realización de análises que se adxuntan a consellería realizados no río Mendo e no depósito de cabeceira da zona vella onde se conclúe a presenza de norovirus na captación do rio e resultados negativos na saída do depósito, sería precisa a constatación por parte de Sanidade desta verificación» y en la que pide más datos de afectados. La regidora calificó como importante estos datos y pidió que se corroborasen, pero como Sanidade no es competente a la materia se le trasladó la solicitud a Infraestruturas, de la que depende Augas de Galicia. Di que de confirmarse este hecho «o sentido común indícame que é moi importante ter limpa a rede e os depósitos, pero de nada me serviría se volvemos a captar auga e hai presenza do virus nesa auga, e esperamos unha resposta inmediata de Augas de Galicia para que analice os resultados o antes posible».

La alcaldesa comentó que desde Augas solo conoce unas declaraciones de la conselleira a una radio en la que vincula el brote con la red de Betanzos y no a la contaminación en el río. «A min paréceme cando menos osado facer esas declaracións, eu non me atrevo a dicir que o virus esté no río ou non, entendo que hai que tomar mostras e facer as analíticas correspondentes para confirmarlo ou descartalo, non podemos afirmar ou descartar o contrario», comentó, ya que la Xunta dijo que ya tenía constancia de que análisis de Viaqua daban positivo por norovirus en el río.

Barral indicó que si bien hay vecinos que se preguntan la disparidad de los resultados de las analíticas y dijo que «nas analíticas primeiras buscábase o que se busca en calquera analítica que fai calquera Concello ou adxudicataria que detecta bacterias, pero non a presenza de virus, para o que hai que remitir as mostras a uns laboratorios, facer cultivos e iso leva máis tempo e por iso o positivo en Norovirus o tivemos o venres pola noite», apuntó. 

«Ensañamento»

La regidora también quiso aclarar que Betanzos no está en «alerta sanitaria». «Hai persoas sobre todo nas redes sociais que están a crear un sentir de desacougo e desinformación xerando preocupación, que me parece que pasaron varias liñas vermellas. É un tema serio, de saúde pública e no que o Concello transmite a sociedade as medidas e restricións que a autoridade sanitaria nos indica e é un tema no que o Concello trata de paliar, na medida das súas posibilidades as consecuencias que estas medidas teñen para a veciñanza, pero é un tema que non se debe utilizar para xogar coa xente», apostilló y remarcó que «a campaña de ensañamento non xa co Concello, senón coa miña persoa en concreto, que se intensificou nos días previos as eleccións municipais e que con este tema todavía máis quero dicir que estamos nun Estado democrático e todas as opinións se poden dar, respecto todas, que se ensañen comigo o que queiran, pero que non xoguen con algo tan serio como é o tema da saúde dos nosos veciños». Barral pidió que se mantenga la calma.

Asimismo, la regidora anunció que después de que pase este incidente se pedirán explicaciones e informes a la concesionaria  y a cuantas entidades competa por no haber detectado el virus y medidas para que no vuelva a ocurrir. Dijo que dependiendo de esos informes se pedirán responsabilidades. «A nosa prioridade neste momento é outra», remarcó.

Posible estafa

La alcaldesa también alertó de una posible estafa. Aseguró que vecinos han recibido llamadas supuestamente de personal del Concello asegurando que iban a tomar muestras de agua a su casa y a llevarles un regalo. «Esto no parte do Concello e hai que avisar a cidadanía de que non fagan caso de estas chamadas ou outra canle de comunicación. O Concello non está facer isto», remarcó. «Paréceme ruín utilizar un tema que preocupa tanto a sociedade betanceira para facer un mal uso, non sei cal é a intención destas persoas, pero nada bo en ningún caso», consideró.

Atr

 La Consellería de Infraestruturas asegura que «a responsabilidade é municipal» 

Pese a que la alcaldesa de Betanzos, María Barral, remarcó la colaboración institucional para resolver el brote de gastroenteritis, la petición a Augas de Galicia de llevar a cabo un control en el Mendo llevó este martes a la Consellería de Infraestruturas, de quien depende este organismo, a indicar que «a responsabilidade legal de abastecer de auga á poboación en cantidade e calidade é do Concello de Betanzos. A Administración local capta a auga no río, trátaa e ten a competencia de servila á poboación, polo que se subministrou auga que non cumpría as condicións, a responsabilidade é municipal». Precisa que la Xunta colabora en la búsqueda del origen del problema. «No marco desta cooperación, Augas de Galicia realizou analíticas da auga e está á espera dos resultados», indican.