El turismo rural salva el verano y vive con incertidumbre la llegada del otoño

Francisco Brea
Fran Brea A CORUÑA

A CORUÑA

Ferreirós dice que julio y agosto fueron «fantásticos» en Aldea os Muíños, en Rianxo
Ferreirós dice que julio y agosto fueron «fantásticos» en Aldea os Muíños, en Rianxo MARCOS CREO

Algunos empresarios aseguran que trabajaron mejor que el año pasado

14 sep 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

En la provincia de A Coruña hay 159 casas rurales, según recoge el registro de actividades turísticas. Tras cerrar sus puertas en marzo al decretarse el estado de alarma, las reservas comenzaron a esfumarse. Pero con la reapertura volvieron a subir los ánimos. «Ata pasado o 20 deste mes seguimos con ocupación e xullo e agosto foron fantásticos. Tamén xuño, dentro do que cabe», asegura Mari Carmen Ferreirós, gerente de Aldea os Muíños, en Rianxo. Lo mismo apunta Olga Formoso desde O Fogar do Carpinteiro, en Carnota: «Ao principio houbo moita cancelación de estranxeiros, pero cubriuse con turistas nacionais».

Inés Fraga, responsable de las Cabañas de Lires y Cabanas da Ría, en Cee, comenta que «a tempada non foi tan negativa para as previsións incertas que había. En setembro temos todas as fines de semana ocupadas». En su caso, como en el de Ferreirós, ya hay gente que está preguntando disponibilidad para Fin de Año. A pesar de que fue un verano «caótico», como afirma Carmen Pose desde A Torre de Laxe, ella dice que trabajaron «xenial, incluso mellor que o ano pasado».

Las Fragas do Eume fue un destino que muchos gallegos y también personas de otras comunidades quisieron conocer. Metida en el parque está Casa Piñeiro, que dirige Flor Piñeiro: «Abrín o 15 de xuño e tiven clientes sempre. Desta vez pouco estranxeiro, cando o ano pasado de maio a setembro pasaron por aquí persoas de 26 países».

Gastronomía y reformas

Encarar la campaña de otoño inmersos en una pandemia no es fácil, pero, aun así, hay quien hace planes. Hermosinda Vázquez intentará atraer gente a A Pontiga, en Vilasantar, con la micología como reclamo: «No tengo reservas para octubre y como entramos en temporada de setas haremos dos salidas al monte para recogerlas y luego prepararlas en la casa». Otros, como Eduardo Brandariz, de Casa Brandariz, participarán en la iniciativa Otoño Gastronómico que impulsa la Federación Galega de Turismo Rural.

Desde Padrón, Mari Carmen Danza, que regenta A Eira Vella, explica que salvó el verano porque aunque hubo anulaciones «pronto se cubrían». Ahora, asegura que ve «difícil» el otoño y el inverno: «El cliente puede decidir salir en el momento, pero planear a un mes vista es complicado». Ortigueira es una zona con tirón, a pesar de no poder celebrarse este año el Festival Internacional do Mundo Celta: «Yo solía cerrar en noviembre, pero este año voy a abrir hasta el puente de diciembre a ver si la gente se anima», comenta Alexander Cakovan, de El Castaño Dormilón.

Y también hay quien se tomará un tiempo para pensar si le da un giro a su negocio, como Begoña de Bernardo. La Casa Pousadoiro, en Miño, se alquila por habitaciones pero la propietaria dice que percibió que arrendar la casa completa puede ser una buena opción: «Igual reformulo e poño unha cociña a disposición dos hóspedes para ofrecer aluguer completo. Hai demanda».

Eduardo Brandariz: «Fue bien gracias al turista nacional y a propuestas que no solíamos hacer»

Eduardo Brandariz, gerente de la Casa Brandariz, en Arzúa
Eduardo Brandariz, gerente de la Casa Brandariz, en Arzúa PACO RODRÍGUEZ

En Casa Brandariz, ubicada en Arzúa, tuvieron que reinventarse. «Se preveía una ocupación buena porque nos dirigimos a un público ligado al Camino y los años anteriores a un Año Santo siempre fueron buenos», asegura el gerente, Eduardo Brandariz. Pero la pandemia trastocó los planes y «se cayeron muchas reservas. Salvamos gracias al turista nacional y a propuestas que no solíamos hacer, como los cofres regalo. También está funcionando el bono sanitario».

Brandariz comenta que, a pesar de las dificultades, «la valoración es buena. En septiembre hay más reservas de último minuto, de un día para otro e, incluso, en el mismo día». Eso sí, entre los clientes hay miedo y «la pregunta que más se escucha es qué pasa si hay que anular», explica el responsable del establecimiento.

Ahora afronta el otoño con la expectativa de ver qué ocurrirá con la campaña gastronómica que se pondrá en marcha después de afirmar que «para lo que podía haber sido, no podemos quejarnos. Al final conseguimos salvar los trastos».

Cesáreo Pardal: «A valoración do sector na Coruña da temporada estival foi moi positiva»

Cesáreo Pardal, presidente de la Federación Galega de Turismo (Fegatur)
Cesáreo Pardal, presidente de la Federación Galega de Turismo (Fegatur) MERCE ARES

El presidente de la Federación Galega de Turismo Rural (Fegatur), Cesáreo Pardal, comenta que en A Coruña «a valoración do sector foi moi positiva». Señala las Fragas do Eume y la Costa da Morte como dos puntos que especialmente consiguieron atraer a los visitantes y que «nalgunhas localidades estiveron as fines de semana ao 100 %, o cal é un dato moi bo». Pardal afirma que «o verán foi mellor do esperado. Partíamos dunha base que era abrir con dúbidas, sen saber o que podería pasar. Non era seguro que os clientes foran a responder».

A nivel autonómico, indica que «xullo pechouse cun 75 % da ocupación e agosto, a falta da cifra oficial, entre un 75 e un 85 %. Son números que están por riba dos do ano pasado». Destaca las casas rurales que se alquilan íntegramente, lo que proporciona a los huéspedes «máis tranquilidade e seguridade». En este caso, explica que «a ocupación chegou a rondar o 90 %». Pardal considera que «o que antes podía ser algo negativo, como estar máis afastado, agora era o que buscaba a xente. Estar illados do gran fluxo turístico e gozar da natureza ou de rutas de sendeirismo. Foi a nosa gran fortaleza». Por ello, asegura que «foi imposible atopar unha casa libre máis de dous días seguidos dende a segunda quincena de xullo ata finais de agosto».

Ahora ya en septiembre se espera, como habitualmente, una bajada en la afluencia de clientes: «Unha vez que pasa a metade do mes é como a fin do verán para moitos establecementos turísticos. Seguirán tendo tirón as fines de semana, pero a volta ao traballo e que os pequenos regresan ao cole influirá durante a semana».

Cesáreo Pardal resalta que «case o 90 % do turismo deste ano foi nacional. Algúns ingleses puideron verse pola zona da Costa da Morte, pero pouca cousa. Este ano é o que toca».

Juan Luis López: «Houbo diferenza entre os que ofrecen un aluguer completo e os que non»

Juan Luis López, presidente de la Asociación Galega de Turismo Rural (Agatur)
Juan Luis López, presidente de la Asociación Galega de Turismo Rural (Agatur) PACO RODRÍGUEZ

Resulta curioso que Juan Luis López, presidente de la Asociación Galega de Turismo Rural (Agatur), haga una valoración menos optimista que el responsable de Fegatur. En este colectivo realizaron una encuesta con medio centenar de establecimientos de Galicia que muestra que «en xullo non houbo máis dun 40 % da ocupación. En agosto foi mellor porque estivemos preto do 60 %», asegura López.

Para lo que se refiere al mes de septiembre, «coa estimación feita a comezos de mes temos unha previsión dun 20 a un 25 %». Por ello, no duda en afirmar que «a ocupación foi inferior que a do ano pasado». Aun así, reconoce que «aínda que agosto non cobre as perspectivas dun ano enteiro, o verán foi bo dado a situación e as perspectivas que se tiñan».

Juan Luis López matiza los datos: «Houbo diferenza entre os establecementos que ofrecen un aluguer completo e os que non. Os primeiros están illados e dan máis tranquilidade e garantías ás familias ao saber que non van coincidir con outros hóspedes. Por iso, pódese dicir que para algunhas casas rurais foi un ano pésimo e para outras algo mellor».

Lo que no duda el presidente de Agatur es que «cando isto pase volveremos todos a estar a un nivel óptimo. O rural é un turismo seguro, sen aglomeracións e sen riscos para pasar as vacacións». López también aprovecha para pedir «a colaboración da xente», para que cumplan con todas las medidas de seguridad que les sean indicadas cuando lleguen al establecimiento: «Hai que respectar as normas, porque senón é imposible».

Una vez que el verano está tocando a su fin, Juan Luis espera que durante los fines de semana y los puentes que quedan por venir haya personas que sigan optando por realizar una escapada y escojan el turismo rural para disfrutarla.