«A xente coñécenos como as do erre, pero sabe moi pouco do noso traballo»

Juan Ventura Lado Alvela
J. v. lado CEE / LA VOZ

MUXÍA

XESÚS BÚA

O colexio profesional galego, sinala Diana Gándara Simil, reclama que se cumpran as recomendacións de Europa e da OMS

06 mar 2018 . Actualizado a las 05:00 h.

Diana Gándara Simil (Sendón-Muxía, 1984) pertence á xunta directiva do Colegio Profesional de Logopedas de Galicia (CPLPGA) dende o que hoxe, coincidindo co día europeo da especialidade, reclaman unha maior visibilización do seu traballo e, sobre todo, dos seus pacientes porque «non comunicar, xera illamento»

-¿En que está centrada a campaña deste ano?

-Todos os anos se centra nunha patoloxía, pero esta vez faino nos sistemas alternativos e aumentativos de comunicación, que se relaciona cun montón delas. Queremos darlle visibilidade a isto, a que a imposibilidade de comunicar xera illamento e a que se pode comunicar máis aló da linguaxe oral. Puxémonos en contacto coa Voz de Galicia e a presidenta e máis algún paciente tamén van saír na TVG, pero eu como son desta zona, na que sempre estamos un pouco afastados e illados, quixen facer algo de aquí. Fun ao Mercado Municipal [de Cee] e aos comercios para facer fotos cos carteis da campaña e mañá [por hoxe] subilas ás redes cuns hastags específicos. A idea é que, polo menos neste día, inundar as redes cos lemas da campaña.

-¿Cal é situación do colectivo?

-Somos 14 a nivel de toda Galicia no sistema público e aquí no Virxe da Xunqueira seguimos pelexando, pero nada. Estamos moi por debaixo do que recomenda a Unión Europea e máis a Organización Mundial da Saúde, que sería o dobre. Aquí temos moitos pacientes adultos que non conducen, o sistema de autobuses é moi deficiente e xa non van ata A Coruña, con hora e media de camiño, para que os atendan media hora ao mes, porque as compañeiras están saturadas. Abarcamos un montón de idades, dende infantil ata anciáns e só hai dúas compañeiras para adultos: ELA, audición, parálise cerebral, traumatismo craneoencefálico... Con media hora ao mes é imposible, é como se pensaramos que un rapaz vai aprender a ler indo á escola unha vez ao mes. Ademais, hai certo tipo de casos como as parálises ou os ictus, agora tan de moda, que se non os colles na fase aguda, é dicir ao pouco de producirse, despois é moito máis difícil.

-¿Que tipo de pacientes ten na súa clínica e que tipo de atención lle dá?

-Un pouco de todo. Tamén nenos, pero ictus, trauma, xordeiras, laringotomías,... A atención depende de cada caso, pero o habitual son un mínimo de dous días á semana, en sesións de entre 40 minutos e unha hora, con seguimento para a casa -exercicios que teñen que facer- e despois revisións, aos seis meses. Estamos moi visibilizadas nos nenos que non pronuncian ben, a xente coñécenos coma as do erre, pero realmente sabe moi pouco do noso traballo. Descoñece, por exemplo que tratamos os problemas de deglutición [tragar], aspiración,... que son moi importantes, ata o punto de que che pode custar a vida. Por iso un dos problemas que temos é que a xente maior chega a nós un pouco tarde.

-¿Qué importancia ten para a xente comunicarse?

-Moitísima, os humanos somos seres comunicativos por natureza. Agora mesmo teño un señor con laringotomía, que está indo a Seguridade Social ata A Coruña, pero vaino deixar porque vai en autobús e elle imposible, e dime: «Sexa como sexa necesito falar porque levo sete meses sen poder falar cos meus netos». E iso que el ten a escrita, que aínda hai moitas persoas maiores da nosa zona que non saben ler e escribir.

-¿Como traballa cos pacientes?

-Primeiro é avaliación para ver os aspectos que temos que traballar e despois moito adestramento e estar enriba deles. Iso si, con calquera tipo de avance son moi agradecidos. É máis difícil nos casos de enfermidades dexenerativas, cústalles entender que son tratamentos paliativos, non para mellorar, senón para frear ese proceso de perda, cústalles ser conscientes de que a función de comunicación lle vai ir a menos, non o vén tan claro como, por exemplo, no camiñar.