Joaquín Pose Suárez trabajó durante casi 40 años como marino mercante
17 dic 2016 . Actualizado a las 09:20 h.No ha calculado el tiempo que pasó navegando. Pero seguro que no se exagera al decir que Joaquín Pose Suárez (Corme, 1948) se ha pasado media vida en el mar. «Empecei con 14 anos, cun señor de aquí, do pobo, nunha lancha a remos. Aínda non había fuera-bordas». No había sábados ni domingos; iban todos los días al mar. «Colliamos pintos, maragotas, o que houbera no día».
Se jubiló a los 55. Ya cotizaba con aquel señor que lo llevaba en su lancha, así que se pudo retirar antes. Pero a Joaquín, en cierta medida, la tierra firme lo ahogaba, así que estuvo ocho años más surcando el mar. El porqué se contará más adelante. Hay mucha historia antes.
Con 16 años se enroló en la Mercante. «Empecei nos costeiros do Cantábrico. Cinco anos no barco Iruña». En medio, la mili. Como no, en la Marina. «Tiña a base en Ferrol, no Vicente Yáñez Pinzón, onde fixo o servizo moita xente de por aquí». En los costeros realizó la ruta del caolín que iba desde puertos como Laxe o Burela hasta Pasajes, en Guipúzcoa. Ascendió a segundo oficial en la Compañía Vasco-Asturiana, una de las navieras con más renombre de la Mercante.
Las rutas empezaron a ser más largas. Inglaterra, Italia, Marruecos, Argelia, Escandinavia. Paró en muchos de los grandes puertos atlánticos y mediterráneos. «Na Vasco-Asturiana botabamos bastante tempo amarrados. Atendiamos a carga, cumpriamos co noso turno e o resto de tempo era para descansar e para pasear polas cidades».
Ha navegado en todo tipo de barcos. Por ejemplo, en «un vapor feito en Vancouver no ano 1918. Era case un luxo. Había cinco comedores para 36 tripulantes e algúns camarotes tiñan baño propio, bastante raro naquel tempo». Otros no eran tan cómodos. «Noutro había un rancho para catro ou cinco, co váter fóra, e unha ducha que ás veces non funcionaba e había que bañarse con caldeiros».
Ha visto cosas que muchos nunca verán. El fuego de San Telmo: «Coma se fose un lóstrego, pero queda fixo no pao do barco. A primeira vez que o vin pensaba que estaba ardendo o pao».
Una vez, en el año 1974, fue a Guinea-Bissau a cargar cacahuetes. Les habían advertido de que la tribu con la que iban a comerciar era caníbal. «Chegamos á desembocadura dun río e estaban esperando tres homes nun caiuco. Un subiu ao barco e fixo de práctico polo río arriba». Lo cuenta como si fuera ayer. «O poboado estaba a cincuenta millas cara adentro. Non vimos nada en toda o viaxe, só selva». Al llegar al poblado, amarraron el barco a los árbores y empezaron a cargar la mercancía. «Os nativos fixeron unha pasarela de madeira. Entraban por un lado e saían polo outro, con canastros cargados ao ombro». Tardaron dieciocho días en subir a bordo unas 2.800 toneladas de cacahuetes.
Lo de la hostilidad de la tribu sólo era una leyenda. Todo lo contrario. Eso si, la fascinación era mutua. «Ao principio, tocábannos a cara, sobre todo os nenos, porque pensaban que estabamos pintados», cuenta. «Era unha xente moi pacífica. O único que nos pedían eran pastillas de xabrón para lavarse. E a cambio, para agradecelo, regaláronnos varias caixas de lagostinos».
La vida de Joaquín da para varias páginas con este tipo de anécdotas. Mientras, su familia seguía en Corme. «Claro que os botabas de menos, pero así tamén valoraba moito máis o tempo cando estaba na casa». En parte ya estaba asumido. «A familia da muller tamén é de mariñeiros». Su único hijo también trabaja en el mar. «El elixiu o que quería, que é o importante, e non lle vou levar a contraria».
De los temporales habla como si fueran la vida misma. «Hai que saber capealos, e orientar ben o barco. E se ves que non podes, das volta e buscas un porto para refuxiarte».