FIOT | Sobre «El tratamiento»: Exercicio intelixente e agradable de ver

josé maría de la viña varela

CARBALLO MUNICIPIO

BASILIO BELLO

«Esta é unha historia de historias; un retallo de propostas independentes, algunhas disparatadas e extravagantes»

29 oct 2018 . Actualizado a las 05:00 h.

Pablo Remón. Ese é o culpable de todo o que imos ver. Pablo é un laureado guionista, xa recoñecido nos premios Goya, a pesares da súa xuventude. ¿Canto hai del, nesta obra teatral?

¿Que pasa se mesturamos nun batedor de cociña, as máis dispares historias, para dar un único relato?. ¿Que novos sabores adornan o resultado?. ¿Poderase recoñecer o asunto inicial, tan serio el?. Unha viaxe polo cine e as súas posibilidades, da man dun home que o vive por dentro, precisamente como guionista; velaí tedes a intención. Nesta peza fannos rir e meditar, e da súa man sumérxennos nese mundo fantástico que Pablo Remón imaxinou para nós.

Digamos disparates, aportemos situacións oníricas ou absurdas, e convertámolas en normais e dignas. Esta é unha historia de historias; un retallo de propostas independentes, algunhas extravagantes e disparatadas, como os extraterrestres (que logo resultan ser, os da serie V, de hai un lote de anos) que participan na Guerra Civil española (e Franco sabíao...). Outras inconexas, como as do Titanic, ou as dos Heroes do Silencio. Mesmo alleos á liña común da historia, como é a carta de amor, desde o mar Exeo. Moitos chiscos de ollo a paradigmas dalgunha xeración pasada; onde, se cadra, algún espectador vaise recoñecer.

O guionista asiste, impotente, a reconstrución máis tola da súa idea orixinal, a mans dos poderosos do cine. E así é que nace outra historia, ¿absurda?, ¿ilóxica?, ¿sen sentido?. Que máis dá!: é o meu guión, por fin contratado. ¿Contratado...?. Si, pero...

No mundo do cine úsase o termo «tratamiento» para designar o resume secuenciado dunha película. Unha especie de borrador dun proxecto. O normal é que un guionista teña varios tratamentos, dunha mesma idea.

Se cadra unha das cousas máis salientables desta peza, é a súa incrible posta en escena, e as súas fantásticas transicións. Versátil, rápida. Semella unha obra dun só acto, onde as escenas transcorren veloces, diante dos espectadores. Sorprenden os cambios de escena, sen aparente corte, como cando pasan da plena efervescencia dunha discoteca, ó sereno estar dunha aula ou reunión, en apenas dous segundos. Son cinco actores e actrices que se alternan no uso da palabra, sen que esta caia ó chan. O importante é a atención do público. Asistimos a unha brillante lección de interpretación; especialmente por parte do protagonista principal, o profesor de guións, encarnado polo actor Francesco Carril (sen desmerecer ó resto do elenco). Ó pouco tempo, decátome de que os propios intérpretes fan de subtítulos orais dos seus propios personaxes, abondando na súa comprensión. Paréceme un intelixente e asombroso recurso de dirección, ou do propio autor do guión.

As notas de humor son constantes: as exaxeracións, os súper contrastes, as cousas imposibles. O real e o fantástico, xuntos case sen fronteiras visibles.

Outra admirable solución teatral diante da posta en escena, é esa parede do fondo, onde se atopan practicamente tódalas vestimentas, fedellos e utilería que van usar ó longo da obra. Todo iso está pendurado da parede. Logo de ser utilizadas, desaparecen por unha comporta lateral na habitación, de xeito que ó remate da representación, non queda nada nela.

Temos que mencionar, tamén, a estupenda iluminación e o son elixido que tan ben subliñan as escenas correspondentes. Importante axuda.

A xestión do tempo

Este popurrí de relatos, habilmente manipulados, este conxunto de discursos coquetean, ás veces, co absurdo. Pero lonxe de resultar negativo, axudan a crear unha atmosfera de sorpresa e de maxia que envolve ó respectable. A historia é orixinal; a envoltura enxeñosa e atinada; os actores e actrices están soberbios.... O único que non me convenceu, é a xestión do tempo. Ás veces aceleran. Tanto que producen diálogos pouco cribles, xa que falan como se souberan de antemán, o que vai dicir o outro. Se ben isto é bo para establecer uns diálogos áxiles, resulta moi pouco natural. E outra veces producen un parón do ritmo case inexplicable. Tal situación pareceume, a min, a conversa do balneario. Se cadra non entendín a intención de quen tan ben o viña facendo.

Este estraño mundo do cine, coa súa egolatría, intereses comerciais, pragmatismo e de implacables leis, queda dabondo reflectido nesta simpática peza, formalmente moi estética.

O adolescente que aparece ó final, no visionado da película, semella unha metáfora do Sentido Común (o famosísimo S.C.), ó que fai moito tempo que o malpocado guionista, pareceu renunciar. A parede do fondo, quedou baleira de cousas. A historia está a piques de rematar.

Malia que para súa plena comprensión, requírese uns certos coñecementos do facer neste mundo do espectáculo, a peza resultou un exercicio intelixente e agradable de ver. Parabéns, por tan ben acabado traballo.

Ó teatro asistimos a escoitar unha historia que esperte a nosa curiosidade; a contemplar unha posta en escena atraente e bonita; a deixarnos engaiolar polas interpretacións dos intérpretes; a admirar a atmosfera que o empapa; a emocionarnos con algúns dos trucos que arman para nós. E cando iso e aínda máis, dáse de forma harmoniosa, entón é cando nos invade unha satisfacción pracenteira. Entón é cando a nosa alma se conmove e dicimos aquilo de: iso estivo ben.