Unha brisa xélida acompañou a representación sobre a intrahistoria dalgunhas das traxedias. Por alí foron desfilando personaxes con vidas comestas polo mar
16 ago 2018 . Actualizado a las 05:00 h.«Deixaches unha muller e sete fillos coa mesa baldeira». A frase, dun fillo ao seu pai náufrago do barco de desguaces San Fernando, é boa mostra das intrahistorias e das emocións asociadas ás traxedias no mar. Escoitouse o martes, na Noite dos Naufraxios no Cemiterio dos Ingleses, onde a través do que Bernardino Martínez tilda de «teatro de inmersión» puideron os presentes -veciños, turistas, algúns nenos- coñecer moitas das pegadas destas mortes. O mar botaba fóra unha brisa xélida, coma se quixese tapar ou distraer a atención do seu rostro por veces asasino. Media obra éraa xa o entorno e nel os personaxes ían movéndose, mudando. Non semellaba un lugar tétrico e a iluminación inducía a pensar en luces de esperanza. Comezou a representación unha moza, afanada en pescar un congro. Xa o tiña ben enganchado cando un vello mariñeiro precisou pouco esforzo para quitarllo. O mar non é lugar de cortesías nin de xustizas. Iríano amosando todas as outras vidas repasadas, existencias todas elas comestas polo mar bravo desta comarca. «O arco atlántico si que era o gran xogo do azar», escoitouse. Mesmo para facer naufragar o 25 de decembro, sorteo da lotaría.
Unha vida con prezo de 12 libras
George Chirgwin salvouse do naufraxio do Iris Hull. Volveu a Inglaterrra e puido enrolarse nun barco de rescate. Cría ter a vida asegurada, pero o mar tentoulle de novo o alento, e levoullo. Fronte aos máis de 170 mortos, sobran os dedos dunha man para contar os superviventes do Serpent. Luxon foi un deles, semella que un heroe aquel tráxico novembro de 1890, mais acabaría vendendo quincalla. A moza novicia Ketty Smith perdeu a vida no Tinacria, e Albert Jamrch, no City of Agra.
Dun lugar a outro, dun barco a outro, así ían saltando os personaxes da Noite dos Naufraxios camariñá, representación viva. Unha vida podería non custar máis de 12 libras, que foron as que tivo que pagar un home de condena. Logo, embarcou. Non o tería feito se non as tivese. As toneladas de laranxas do Banora ou o champán do Nil falaron, doutra volta, dos naufraxios que deixaron alegrías. Entre o público, Marisol Soneira, Olga Campos, a edila María José Gerpe ou a exconselleira Carmen Gallego.