Esta tarde, alguén chama e me di que faleceu un vello amigo. Outro de nós que nos deixa para sempre. Chamábase Antonio Velo. Era panadeiro, antigo cazador, apaixonado da palabra. Soñador, camiñante, epicúreo e algo poeta. Mais todo o que habemos recordar, todo o que nos deixa no momento de irse, non cabe nestas palabras, aínda que sexan certeiras e queiran, embora con torpeza, dicir algo del.
Sinto non poder acompañalo neste seu derradeiro camiño, como se fose o paseo dunha tarde tranquila de comezos de primavera, que tanto a el lle gustaba. Hai pouco faleceu outro amigo, Pepe Mato. Por cousas da vida, tampouco puiden acompañalo. Un despide aos amigos como quen acompaña ao río cara ao mar, seu destino derradeiro e leva os seus nomes gravados na memoria de pedra.
Ollo para un retrato de grupo, da antiga escola da Trabe, que teño ante min, na mesa onde escribo. Alí están, alí estamos, alumnos de diferentes promocións, coa presenza da vella mestra, a miña avoa Teresa, entre os maiores.
Con Antonio Velo compartín conversas, paseos polo malecón da ría, polos camiños das agras, lecturas e conversas, sempre un pouco precipitadas, ao seu ritmo, salferidas de anécdotas, de trazos de xentes e momentos. Antonio posuía a memoria fiel do noso pequeno país que antecedía á súa propia vida. A súa foi unha casa moi frecuentada por xentes daquelas aldeas, do noso mundo perdido, un mundo de feiras, conversas, tabernas e pan.
Con el temos falado de aves, de veciños que andaban na feira e regresaban aos lugares de seu por camiños entre a néboa. Gustáballe escribir versos, en estrofa popular, a veces mal rimada, o que un trataba de disimular loando outros aspectos, como o amor pola terra e as nosas xentes, os costumes e un impreciso pouso de nostalxia. Agora boto en falta moitos outros momentos que puiden ter vivido con el. Quizás tamén moitas preguntas quedaron por facer.
Antonio Velo xa non ha pasear a súa figura miúda entre os tarais da ría, a ollar o humedal, acaso sentindo recuadas nostalxias da agarda dos lavancos no xuncal. A súa ausencia, a de Pepe, a doutras xentes nosas, deixa moitos na nosa vida fiestras abertas desde as que ninguén vai ollar os camiños...
De noite, achégome á fiestra do meu cuarto no alto da casa e escoito o mar da Barra. Benquerido amigo, cando este andazo que nos ten aflixidos sexa pasado, irei verte, acompañado polo meu irmán, para lerche algún novo poema e que me deas o teu parecer. Como a miúdo me pedías. Será cando a primavera esperte aos merlos nos loureiros do alto de Tella, onde os nosos corazóns habitan..