Unha situación de grave risco regresivo

J.R. Vidal Romaní A VOZ DO EXPERTO

CARBALLO

26 nov 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Achamada lagoa de Baldaio ten un longo e accidentado historial. O sistema de praia de Razo-Baldaio sufriu os maiores cambios desde finais do século XIX ata mediados do XX, aínda que foi nos primeiros anos deste século, cando sufriu unha aínda maior degradación.

Inicialmente, a zona era unha marisma protexida por un cordal dunar e cun acceso aberto ao mar por unha entrada ou canle (inlet). A concesión dunha autorización a un particular para a explotación dos recursos pesqueiros do lago-pantano motivou a construción das comportas que regulan a entrada e saída de auga de mar que permite a explotación dos recursos pesqueiros vindo do mar aberto a lagoa. Parte desta construción, aínda que moi modificada, consérvase hoxe.

Anos máis tarde, aproximadamente en 1960, o empresario Adolfo Ferreiro, propietario das minas do Monte Neme, volveu pedir o uso dos pantanos para crear instalacións acuícolas. Inicialmente, a súa localización fóra do pantano foi proposta na zona onde o cordón de duna é máis ancho. Durante varios anos pasou á extracción de area destinada a permitir que o espazo onde estaban sendo construídas piscinas para reprodución e engorde, ata que finalmente o proxecto foi abandonado, que deixou o pantano lagoa Baldaio nunhas condicións morfolóxicas e augas libres que faltaron a principios do século XX.

Corenta metros

Aínda que, ao parecer, desde o punto de vista ambiental, pode parecer que a situación mellorou para facer no tempo presente unha gran masa de auga aberta o feito é que este aumento no nivel do mar (nos últimos 15.000 anos subiu preto de 40 metros), Baldaio non é una lagoa natural senón que foi creada pola minería de area descontrolada.

A extracción de area enfraqueceu a resistencia da barra dunar polo que agora o complexo praia lagoa de Baldaio está nunha situación de grave risco regresivo. En relación á situación de Pedra do Sal os efectos das ondas no flanco seu oeste poden transformar a zona rapidamente pola dinámica mariña que podería chegar a ser moi agresiva de se producir unha eventual entrada directa ao mar como xa aconteceu en febreiro e marzal de 2014.

Evitalo agora só depende do mantemento da ponte actual que permite aos peóns acceder á praia e á zona de baño da lagoa de Baldaio, pero que é o punto feble da estrutura. Por aí e por onde van entrar as ondas destruíndo a barra de area e introducindo o mar con toda a súa forza no interior da marisma. O retroceso da costa neste punto pode realizarse brevemente, digamos neste mesmo século.