Unha historia de amor romántico: o meu frechazo coa terra galega

Dolores Torrano

CARBALLO

J. TOBA

En primeira persoa | Escribe Dolores Torrano: «Miles de persoas coma min pasaron pola Galiza durante o inverno de 2002 e 2003, atraídas por esa enorme caldeira de solidariedade, para combater non só o chapapote e a manipulación informativa, senón tamén o frío e a indiferenza»

21 abr 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Do bo, do auténtico, dese amor entendido como un sentimento exaltado, que nos fusiona e ao mesmo tempo fainos libres, algo que non ten nada que ver co cinema comercial, que está nas antípodas do comercio mesmo, que non acaba cun xantar a base de perdices, senón que se mantén a diario a base de agarimo, coidado, respecto e vontade.

Esta é a historia do meu frechazo coa terra galega. A escena serían as rúas da cidade vella de Compostela, os exteriores a paisaxe da Costa da Morte. A protagonista tiña vintetantos cando atravesou por primeira vez o telón de grelos, procedente do outro extremo da península, a rexión de Murcia, un lugar onde, nun fondo de deserto de western, brillan soles perpetuos. Baixou do tren co corazón desbordante de sol e coa calor mediterráneos, levando ás costas unha mochila e baixo o brazo un diario onde se vía, como un zapato dobrado no medio do mar, o casco partido do buque Prestige. Na cabeza traía as imaxes dos informativos da televisión, aquelas persoas que se achegaban ás praias para recoller galletas de fuel oil e tratar de salvar as aves petroleadas. Era o 23 de novembro de 2003: o desastre ambiental estaba chegando por vagas á costa.

«Durmiamos, espertamos»

Quixen unirme a toda esa xente formidable e con ese propósito achegueime a Muxía, onde sentía que me estaban esperando. Miles de persoas coma min pasaron pola Galiza durante o inverno de 2002 e 2003, atraídas por esa enorme caldeira de solidariedade, para combater non só o chapapote e a manipulación informativa, senón tamén o frío e a indiferenza. Pouco despois, en abril de 2003, comezou a guerra de Iraq, que nos converteu de novo en gotas da marea humana. Nesa época andaba eu na Biblioteca Xeral de Fonseca, estudando galego e preparando unha oposición. Era a primavera, as ventás estaban abertas: por aí entraban o tétrico son da Berenguela, anunciando o paso inevitable das horas, xunto coas proclamas contra a guerra, que para min eran como cantos de serea.

Aínda gardo amizades daquelas grandes mobilizacións solidarias, as primeiras das que virían máis tarde, a partires de 2010 para espallarse, non só na Galiza, senón por todo o territorio do Estado. En efecto, a crise económica foi como unha marusía que afundira vinte Prestiges bombeando toneladas de sangue negro e tóxico, baixo a forma de «hilillos de plastilina», nas veas da clase traballadora.

«Cabalos de Troia»

Recortes, desafiuzamentos, paro galopante, leis mordaza e un retroceso sen precedentes de dereitos conquistados trouxeron en 2012 a Bergantiños e á ría de Corme e Laxe un perigoso troiano baixo a forma dunha megamina a ceo aberto. Tivemos a sorte de paralo, de facer valer a terra e o ben común por riba dos intereses dunha mineira canadiana.

Máis tarde, foi a ameaza máis sibilina dos parques eólicos, eses muíños que nos venden como enerxías limpas, pero que na realidade, non agochan outra cousa que xigantes económicos.

Amar o mar supón un desvelo continuo. Molleime, crucei o charco e vivín outras realidades paralelas. De regreso, trouxen unha novela: Austro-atlántica, La Argentina que Dios Quiere.

Uns apuntes biográficos de Dolores Torrano

Natural de Murcia (1977), aínda que afincada en Laxe dende hai uns anos, Dolores Torrano é docente de francés no IES Maximino Romero de Lema de Baio (Zas). Pese a non ter obra publicada en papel, fíxose con prestixiosos premios como o certame poético Antón Zapata ou o concurso de narrativa Camilo José Cela, mais o seu máis relevante e recente recoñecemento é o premio Torrente Ballester, que a Deputación da Coruña lle concedeu pola súa obra La argentina que Dios quiere. Viaje a Austroatlántica. Torrano indicaba pouco despois de coñecerse o fallo do xurado que a súa etapa residindo en países latinoamericanos marcara decisivamente a súa obra, pois lograra empaparse «dese léxico fermoso que teñen, desa lingua tan plástica».