Hai unhas semanas asistiamos en Ribeira á presentación da última colección do noso admirado Antonio Pérez. Nesa ocasión, o tema era a natureza morta, o still life dos ingleses. Ou as naturezas mortas, porque un nunca rematou de saber se é xénero un ou múltiplo, xa que o significado de ambos os dous conceptos semella estar en todo (David de Biasio ten uns bodegóns con froitas que semellan xemas e pedras que semellan froitas). Hai uns días lía nunha entrevista que lle facían a Correa Corredoira que a pintura está a volver á parede doméstica, lonxe do gran formato. Algo así. Vén todo a colación porque, tamén hai pouco, volvín reparar nesta obra de pequeno formato de Antonio, Atadoras en roda, un debuxo a plumiña -ao que non acababa de atoparlle o lugar idóneo nas paredes da casa, porque me daba a impresión de que merecería un frontispicio- e matinaba no gran formato emocional que pode chegar a acoller o pequeno formato pictórico.
Debilidade
Sempre teño unha debilidade especial pola arte de Antonio Pérez. Que magnífico, persoalísimo debuxante. En Antonio cavílanse as relatividades do tempo e o refluxo emocional dos acontecementos. Refírome ao mundo arousán, por suposto. Ten unha conexión directa con este cosmos de area, beiramar, algueirada de gaivotas e motores de barco. Semella, a roda, coma estar a tecer un mundo nas agullas e nas mans das mulleres. Xa non adoitan verse polo peirao, pero daquela eran coma unha presenza máis das tardes. As mulleres e os homes atadores dos aparellos do cerco e do arrastre, coa súa xerga de mallas, pés, catros, aliñoados, fíos, burlóns e copos que xa máis ben remitían á linguaxe dunha arte. Unha imaxe de leito paciente, materno, de coxa con recendo a argazo, a sol e a cardume. Si: nelas está a paisaxe viva dun tempo.
Con estes recullos antropolóxicos de Antonio Pérez, aos que nunca deixa de volver, malia que indague outros vieiros, pásame o mesmo ca coas fotos de Lesmes. Ambas conteñen a apócema da evocación, a apócema do soño do tempo ribeirán, que é pola que se define a arte capaz de tocar de verdade o sexto sentido.
Un acontecemento
Coido que a colección de plumiñas de Antonio Pérez, cando se nos desvele, ha ser todo un acontecemento, todo un documento. Ha quedar coma o testemuño minucioso e sensible dese tempo, daquela-desta Ribeira. Nada de pequeno formato.
Ten razón Correa, ao dicilo. A arte volve onde lle corresponde. Ao seo doméstico, desinstitucionalizado. Hai arte industria, pero non son estas atadoras do peirao de Ribeira, que quizais xa tiña virtualmente naquela parede que daba ao peirao, impregnada da súa imaxe polo son ou polo recendo, e aínda non o sabía, o mesmo que, coma en Proust, agora agroman nos sentidos pola evocación que só unha man coma a de Antonio Pérez é quen de propiciar.
A plumiña de Antonio Pérez recolle unha antiga estampa de Ribeira