Un balcón á biodiversidade mariña

eva fuentes, M. A. CAMBADOS / LA VOZ

O GROVE

BDRI

MONICA IRAGO

BDRI

O BDRI dedica a súa labor á investigación de diferentes especies mariñas e costeiras así como á formación de estudantes desde a súa sede no Grove

25 jul 2021 . Actualizado a las 13:35 h.

As especies mariñas mergulladas nas augas das Rías Baixas son un trazo característico da nosa identidade salgada. Os expertos coinciden en que a costa galega, e concretamente a de Arousa, converteuse nun observatorio privilexiado para contemplar os verdadeiros tesouros da ría e desenvolver descubrimentos cunha enorme transcendencia e repercusión nacional e internacional.

Concretamente no municipio do Grove, atópase un dos centros de investigación do ecosistema mariño máis importantes do panorama nacional, o Bottlenose Dolphin Research Institute (BDRI), ou Instituto de Investigación do Delfín Mular. Á cabeza deste gran proxecto atópase Bruno Díaz López, un reputado científico galego con máis de 20 anos de experiencia no campo de investigación dos cetáceos. Actualmente, o BDRI dedica a súa labor ao estudo e conservación da biodiversidade mariña, facendo fincapé nos cetáceos, londras e aves mariñas; e ao mesmo tempo leva a cabo a formación académica de investigadores de todo o mundo.

Os inicios do BDRI

O biólogo introduciuse no mundo do mar no 1995 mediante o estudio e investigación dos mamíferos mariños. Bruno Díaz desembarcou en Cerdeña (Italia) grazas ao Dolphin-project da Academia del Leviatano. «Descubrí una oportunidad de estudiar cetáceos vivos, ya que aquí en Galicia esto era una utopía», recalca. A partir do ano 2000, e consciente da carencia na formación académica de este ámbito, Díaz decidiu poñer en marcha a súa propia entidade, dedicada ao mundo da investigación, e que «al mismo tiempo ofreciera una formación académica».

O proxecto naceu no 2005 e ao longo dos anos foi crecendo dende o punto de vista científico, cun elevado número de traballos de alto rango e a formación de centos de estudantes. O BDRI pasou a abarcar unha maior área de investigación, estudando non só delfíns mulares, indagando e estudando diferentes especies en varias partes do mundo. Así, no ano 2014 decidiu volver a Galicia e trasladar a O Grove a sede do instituto de investigación e iniciar novos proxectos no Océano Atlántico. «Si vine a Galicia no fue por la morriña, sino porque sabía que aquí había un potencial extraordinario», sostén o científico. «Conocía la realidad de que la costa gallega es posiblemente una de las más ricas del planeta en biodiversidad marina, pero también de las menos estudiadas», afirma Díaz.

s proxectos

A gran diversidade de especies mariñas da que falaba o investigador -especialmente de cetáceos- que se atopa na área de estudo, permite ao BDRI ter en marcha varios proxectos de investigación, moitos deles centrados no estudo do comportamento e a vida social do delfín mular. Díaz explica que os arroaces «están en nuestras rías y la población se mantiene estable» e o seu seguimento permitiulles coñecer mellor a súa vida diaria. Actualmente «tenemos a un equipo de trabajo siguiendo a un grupo de tres jóvenes hembras que acaban de tener a sus crías», engade.

«Esta temporada, climatológicamente hablando, es diferente», declara el científico, «ya hemos hechos varias campañas de observación fuera de la ría, y nos estamos encontrando con que las grandes ballenas azules comunes aún no han llegado, estimamos un retraso de casi un mes», conta. Ademais, tamén levan un seguimento da gran variedade de aves mariñas, así como das londras «que a pesar de que todo el mundo las asocia a los ríos, están presentes en la costa gallega», explica. «En una jornada típica, si las condiciones climatológicas son buenas, tenemos tres equipos trabajando en el campo y otro en el laboratorio» comenta Bruno. «Tratamos de ser lo más multidisciplinares posible. Tenemos múltiples proyectos que intentamos ampliar cada año, además de supervisar los trabajos de estudiantes de máster de universidades de toda Europa», sostén Bruno.

Cursos online para que todo o mundo poida coñecer os segredos do medio mariño

Ao comezo da entrevista, Bruno Díaz falaba da carencia formativa no mundo da bioloxía mariña que el mesmo sufriu cando comezou a indagar neste ámbito. Aproveitando que «ahora todo el mundo está familiarizado con las videoconferencias y las actividades online», desde o BDRI abriron as súas portas a todo o mundo para poder formarse nos seus diferentes ámbitos de estudo. Para iso lanzaron unha serie de cursos online a baixo custe, e accesibles parar toda a xente que queira «animarse a aprender algo nuevo» sen ser necesariamente un experto.

«Localmente hay una gran desinformación», afirma o biólogo afincado no municipio do Grove, pois a pesar de que na costa estamos diariamente en contacto co mar, moitas veces vivimos dándolle as costas. «Cualquiera biólogo marino que viene aquí queda impresionado, la gente de aquí ve el mar como algo normal y no suelen indagar en él, pero visto desde otra perspectiva es muy interesante», engade. A desinformación saíu a flote o ano pasado, cando saltaron todas as alarmas no momento no que dúas candorcas adolescentes «jugaron de una forma un poco brusca y violenta con las embarcaciones; se llegaron a decir auténticas barbaridades», afirma Bruno Díaz.

Sen dúbida, Galicia ten unha enorme riqueza por descubrir e conservar, aínda que tal e como aclara Bruno «biológicamente todavía nos queda mucho por aprender». Desde o BDRI continúan día a día na súa labor divulgativa, formativa e de conservación, para que toda esta valiosa información chegue, non só aos científicos, senón tamén á xente de a pé a esta aprenda a respectar o medio mariño.