Tara Fernández, redera de Burela: «Din ás veces que somos caras, pero ninguén se queixa do mecánico e nós tamén facemos un traballo imprescindible»
CERVO
Con 36 años, es la profesional más joven en A Mariña de un colectivo «invisible»
21 may 2022 . Actualizado a las 05:00 h.A Tara Fernández le apasiona hablar sobre la pesca, y lo hace con claridad y pedagogía. Está informada al detalle sobre el sector pesquero. Por eso, apenas unos minutos después de conocerse la noticia, ya sabe que la Ley de Pesca Sostenible prevé aprobar el coeficiente reductor de las rederas -del 0,15, lo que supondría anticipar la jubilación en casi cuatro años-. Y recuerda de inmediato cuando, en 2018, se rechazó la medida alegando que «non había índices de mortandade. Foi moi indignante e humillante para nós, porque ninguén sae da casa para o seu posto pensando que vai morrer», explica.
Fernández, natural del municipio de Cervo, tiene 36 años y es la profesional más joven del colectivo Redeiras Cabo Burela. Considera de justicia que se equipare a las costureras del mar, un grupo «invisible», a otros trabajadores del sector pesquero.
«Con 60 anos, unha muller non rende, non desenvolve o seu traballo en condicións normais. Este é un oficio que castiga moito. Movemos moitos pesos, porque os aparellos son voluminosos. Unha parte das cordas leva chumbo, e estamos todo o día con posturas moi forzadas e movementos moi repetitivos», expone.
Las penurias del trabajo incluyen contraer enfermedades que por ahora no están reconocidas como laborales. «É moi difícil poder coller baixas. Cando algunha de nós vai ao médico, o primeiro que che din é: ti es redeira, logo traballas sentada. E non é certo: facemos moitas artes distintas, como volantas, palangre ou miño, todas agás o arrastre, e pasamos moitas horas de pé», indica.
«Sofren as mans, padecemos lumbalxias, infeccións urinarias polo frío, ou infectámonos por fungos, porque as cordas veñen molladas, traen residuos ou tripas. E iso que nós somos privilexiadas, pois traballamos nunha nave que pagamos en alugueiro, porque hai compañeiras que o fan á intemperie. Iso é algo terceiromundista, que non se pense que debemos ter un espazo ao abrigo onde traballar», añade.
Las rederas están en permanente lucha por el reconocimiento de su trabajo. «Nós sempre somos caras, hai esa protesta. Pero cando o mecánico cobra un pouco máis, nunca se di nada. Botas horas e horas traballando e cando ves as facturas, porque nós somos autónomas e cobramos por peza feita, dáche que pensar se paga a pena», resalta.
La familia de Fernández se dedica al sector pesquero, en el que ella no tardó en involucrarse, aunque su trabajo como redera se forjó de una manera casi casual. «Eu levo a xestión burocrática dunha empresa armadora de Burela, en concreto do barco Nuevo Libertad, un volanteiro. Daquela estaba en contacto coas compañeiras, porque facían traballos para o buque: un día preguntáronme se quería probar e aquí estou», relata.
Cinco años después de empezar, y a pesar de los sacrificios, también disfruta de su trabajo. «Gústame moito traballar baixo presión, e nós facémolo: un cerqueiro pódete chamar á noite para que arranxes un aparello duns 700 metros, que leva dous meses comprender ben o seu funcionamento, e ese buque pode saír pola tarde ao día seguinte. Entón hai unha satisfacción de, desde unha esquiniña do porto, facer un oficio necesario, porque por moi bo patrón ou buque que teñas sen aparello non hai pesca», resalta.
Fernández asegura que, pese a su dureza, los oficios relacionados con el mar «enganchan, teñen algo adictivo. Penso que coincidimos todos en dicir o mesmo e eu sempre digo que as redeiras nos dedicamos a isto un pouco por amor ao arte», resalta. ¿Por qué atrapa? «Porque sempre aprendes algo novo e porque sintes que fas algo que alguén ten que facer e que é imprescindible», concluye.
«Pasamos de 800 a 350 nunha década e tendemos a desaparecer en dez anos»
A sus 36 años, Fernández -que en 2019 participó junto a compañeras en el pregón de las fiestas patronales de Burela- se resiste a verse como una pequeña esperanza para un oficio que se desangra. «Eu non considero que unha soa persoa sexa o relevo xeracional dun colectivo. Nos cinco anos que levo nisto, aínda que houbo tres cursos de formación, non entrou ninguén», apunta.
La redera mariñana liga la falta de savia nueva en su oficio a las bajas retribuciones económicas que proporciona. «Non é economicamente apetecible, pois é moi complicado ter un soldo digno. É algo que sempre se vinculou a un complemento ao salario do home. E ás mulleres gústanos ter o noso traballo e a nosa independencia. Se se poidese vivir disto, seriamos máis, non teño dúbidas», argumenta.
Por eso pide «darlle unha volta» a la situación para evitar una sangría a la que pone números. «O colectivo das redeiras tende a desaparecer en dez anos. En cuestión dunha década pasamos de ser 800 a 350 e de seguir así pouco futuro temos», ejemplifica.