Un dos medio cento de feirantes que D. Álvaro Cunqueiro nos deixou para a posteridade chamábase Fulxencio Parada, era orixinario de Rianxo e tiña devoción polas laranxas da súa horta, que consideraba as mellores do mundo. Con esa mesma devoción polo traballo ben feito, un coterráneo seu -neste caso da banda meridional da Ría da Arousa- chamou a Mondoñedo buscando colaboracións para un programa de televisión. -Estamos preparando unha serie sobre as vilas históricas galegas e queríamos gravar en Mondoñedo. Necesitamos alguén que coñeza o patrimonio local e que queira contárnolo para a cámara, -dixo Xoán Piñeiro. -En Mondoñedo non teñen problema. Falen co Cronista Oficial. Ademais de ser un sabio, é moi boa persoa e moi servicial. Xa el lles fala en nome de todos os mindonienses. Mais o arousán quería varias voces -catro mellor que tres e tres mellor que dúas- e non se contentaba só co discurso do cronista, por moi sabio que fose. Entón as recomendacións deberían ser outras. Quería varias voces? Sen problema; en Mondoñedo podería ter unha masa coral, se lle fixese falta para o conseguir un audiovisual con tan bon sabor como as laranxas do Fulxencio. Falando co presidente de Abrindo Camiño, tería o camiño aberto ao latir da cidade e xa el lle diría onde e con quen gravar. -Non pode ser! -queixábase pouco despois o director da gravación-. O Luís faloume como unha ametralladora e comezou a recomendarme xente e non paraba. Faloume duns señores que imprimen un xornal, dunha moza violinista da Orquestra Sinfónica de Galicia, dun César músico e profesor que vive na Coruña, dunha Sra. Esther que é a madriña dunha árbore, dun mestre que vive por Monforte? Deume todo un mar de nomes e eu non quero figurantes. Quero xente que saiba falar! E nisto chegou o día e a xente de aquí e a de acolá puxo como punto de encontro a Alameda dos Remedios, como se fosen as San Lucas, e comezaron a gravar en Alcántara e as palabras fluían e o traballo facíase con rapidez. Baixaban ao busto de Leiras e a intensidade mantíñase; pasaban pola oficina de turismo e Abel faláballes con idéntico entusiasmo sobre o Rei Cintolo; e, xa fóra, nas cabeceiras da praza D. Álvaro parecía que lle chiscaba un ollo a D. Xosé Ruíz Leivas; e subían á torre da catedral e as mesmas cámaras abrían os ollos como pratos ao escoitar as explicacións de Valentín, o seu magnífico «atendedor». Naquel momento, as expresións de director, rexedor e cámara xa o dicían todo. Por eles, o traballo xa se podía dar por finalizado; o éxito era seguro. Mais descoñecían que aínda faltaba outra parte do recital. Primeiro no cemiterio vello, con D. Xulio da Casa da Penela falando sobre Leiras e Cunqueiro e Pascual Veiga e o Pallarego... e evocando, se cabe, aínda con maior paixón aquela historia da musa Eustorgia que repousa no fondal do camposanto. Despois, as cereixiñas do pastel: a área da fervenza e a Pena do Unto. Unha regalía para o cámara, que ben o merecía. Non fixo falta chegar á hora das despedidas para que o director arousán dixese o que lle levaba xa horas fervendo no peito: -Agora entendo por que, cando eu intuía problemas, o Luís botaba a rir e aseguraba que en Mondoñedo non tería problema ningún. Gravamos con toda esta xente e poderíamos gravar con outra tanta. Por iso estou absolutamente convencido de que Mondoñedo é poesía. Poesía pura.