Os himnos, as bandeiras, non son máis que símbolos dunhas realidades soñadas. Das ficcións que convertemos en credos e, con iso, en pedras angulares da nosa existencia. Tecemos redes sociais, soñamos con deuses, deseñamos a nosa estrutura social e, así, só así, obtemos as ferramentas necesarias para despegarnos do resto dos seres vivos e converternos nunha especie dominante. É certo que somos grandes porque cooperamos, pero iso tamén o fan outras especies, como as formigas, e non por iso gañaron enteiros para ascender ao máis alto do reino animal. Somos grandes, en liña co que afirma o sociólogo israelí Yuval Harari, porque a nosa cooperación é flexible, é adaptativa, é complexa. Ante os problemas, movémonos, pero facémolo sobre raís, sobre un férreo camiño de ferro que, por unha banda, permítenos levitar e, por outro, vivir ancorados ao terreo. A aliaxe sobre a que se constrúe ese camiño son os principios, os valores e a identidade, tamén adaptativa, flexible e complexa. Somos quen somos e somos conscientes diso. Por iso, aqueles que pensen que Galicia remata nos seus límites territoriais non se decataron de nada. Os nosos que crían ganado en Uruguai, son Galicia, os que constrúen a industria 4.0 de Alemaña, son Galicia, os que investigan nas mellores universidades de Estados Unidos son Galicia e tamén o son os que viven en Caracas, en Valencia, en Maracaibo, en Puerto Ordaz, os 40.000 irmáns de sangue que temos en Venezuela. Eses tamén son Galicia.
Presidente Feijoo, este pobo necesita un líder que faga un chamamento á nosa sociedade civil e lles lance unha mensaxe moi simple: «Imos repatrialos». Os que queiran volver a casa, que volvan. Axudarémoslles. Podemos facelo, non con todos, pero si con moitos. Empecemos. Triste sería a grandeza da terra de Santiago se só se sostivese sobre a súa bandeira ou a súa lingua. Ten que cimentarse sobre o seu sentido da responsabilidade social.
Presidente, chame aos nosos grandes empresarios e, despois, aos medianos e, a continuación, aos pequenos, chámenos a todos e invítenos a participar nun fondo público-privado. Cos recursos, poña en marcha unha oficina especial de repatriación, onde estea representada a sociedade civil, cunha sede aquí e outra en Caracas. Unha oficina que xestione as convalidacións de estudos dos máis novos e, se deben cursar materias adicionais para exercer en España, asine acordos con aquelas institucións, públicas ou privadas, ben sexa de bacharelato ou educación superior, que dean formación a distancia. Que cando cheguen, xa poidan exercer. E, se non teñen oficio, fale co sistema educativo privado, axudaranlles, a través dos certificados de profesionalidade, a cualificar a miles de retornados. Fale coas consultoras de recursos humanos, que dominan mellor que ninguén o noso mercado laboral e contráteas, a éxito, para insertalos. Presidente, fale coa Federación Galega de Municipios, busque concellos dispostos a facilitarlles aloxamento. Démoslles casa, se non a teñen. Fale coas entidades financeiras e que cren liñas de microcréditos para aqueles que desexan emprender. Presidente, lidérenos e tráiaos de volta. Digámoslle a Galicia que si somos quen de traer de volta aos nosos. E, se aquí fracasamos, non se preocupe, usemos as leccións aprendidas para os outros, porque hai moitos máis que queren retornar. Que é un proceso cooperativo complexo e sofisticado? Claro. Desde cando a vida foi sinxela? Non esquezamos que aí reside o ADN de nosa especie.