Medicina alternativa: una nueva forma de curar animales

Laura López LUGO / LA VOZ

LUGO

OSCAR CELA

Las terapias naturales en ganado suman seguidores, por convencimiento de sus beneficios o por razones económicas

12 may 2013 . Actualizado a las 07:05 h.

El auge de la llamada medicina alternativa, cuya aplicación en animales está tomando impulso, levanta pasiones y odios. Esta espiral de sentimientos encontrados enfrenta a dos sectores; por un lado, los defensores de estas terapias naturales repiten que funcionan y que eso es lo importante, y acusan a los detractores de defender los intereses de empresas que comercializan con transgénicos. La otra parte califica de charlatanería estas prácticas y se apoya en que no hay regulación al respecto y el Ministerio de Sanidad no ha reconocido su eficacia por falta de suficientes evidencias científicas.

Xan Pouliquen, que lleva veinte años trabajando con producción ecológica y cinco con la empresa Xan Galicia, de asesoramiento agrónomo, explica que el objetivo principal de estas terapias es hacer lo posible para no usar productos químicos. Entre otras técnicas, destaca la homeopatía, fitoterapia, acupuntura, flores de Bach, aromaterapia, coloriterapia, organoterapia y quiropráctica. Aun así, matiza que no se trata de desechar la medicina convencional, sino de compaginar ambas: «As terapias naturais úsanse practicamente para todo, porque a filosofía é que non hai enfermidades, senón enfermos, se hai virus ou bacterias é porque a persoa non se defende, así que hai que actuar sobre a persoa. Pero iso non quita que nalgún momento haxa que recorrer á medicina convencional, por exemplo, para cirurxía ou con roturas de ósos», explica.

Pruebas de eficacia

Según Pouliquen, hay empresas que comercializan con transgénicos que pagan para obtener estudios favorables a los productos que venden, «pero teñen erros metodolóxicos».

Son varios los argumentos que esgrime Pouliquen para defender estas terapias. Por un lado, señala que si se confía en la ciencia a pesar de que «hai moitas cousas que non sabe nin descobre non vexo por que non facer o mesmo con estas terapias». También dice que «se a ciencia fose tan boa, a economía, unha ciencia, non nos metería nestes fregados nin habería crises alimentarias. O que nos importa é curar, ¿que máis nos dá que sexa máis ou menos científico? De feito, en medicina cada certo tempo quitan un produto do mercado polos seus efectos daniños, e séguese confiando na ciencia». Eso sí, matiza que sería esencial regular estas terapias: «Hai risco de charlatanería por esa falta de normativa; en Francia, por exemplo, está recoñecida a homeopatía. Mentres non se fai, os gandeiros que desexen aplicar estas terapias deberían comprobar o número de colexiado do veterinario», cuenta.

Por último, en cuanto a la posibilidad de que el efecto placebo juegue un papel importante en la medicina natural, señala: «Se funciona, benvido sexa. De todas formas, diso pódese falar en persoas, pero o efecto placebo non é posible en animais».

El caso de la homeopatía

Este profesional afirma que las terapias naturales dan resultado, aunque su aplicación en animales es algo reciente. «Son moi efectivas en enfermidades autoinmunes, alerxias... e non hai efectos secundarios», dice. El caso de la homeopatía es más curioso porque, a pesar de que funciona, según mantiene Pouliquen, se desconoce el mecanismo, no está demostrado el cómo. «Utilizas o similar, con extractos de plantas, animais ou minerais que creen o mesmo síntoma que padeces para que o corpo reaccione e por tanto actúe ante a enfermidade. O que pasa é que vai moi diluído en auga, pero existe a teoría da memoria da auga, de que as moléculas gardan unha forma diferente ao diluírselle outra substancia», señala.

En cuanto a su aplicación en Veterinaria, comenta que en la provincia de Lugo hay pocos profesionales que apliquen estas terapias y también pocos ganaderos que las demanden: «Os remedios homeopáticos utilízanse puntualmente».

Precisamente para difundir y legitimar estas prácticas, Pouliquen y profesores del campus organizaron hace unos meses en la facultad de Veterinaria unas jornadas sobre terapias alternativas, y el balance que hicieron fue muy positivo, a pesar de que asistieron pocos ganaderos.

«O que nos importa é curar, ¿que máis nos dá que sexa máis ou menos científico?»

Xan Pouliquen