Un vecino de Baralla guardaba un tesoro: piezas pulidas del Neolítico

Suso Varela Pérez
suso varela LUGO / LA VOZ

LEMOS

PATRIMONIO DOS ANCARES

También dispone de una punta de lanza de bronce hallada junto a un castro

14 mar 2017 . Actualizado a las 11:12 h.

Suele haber muchas leyendas acerca de los tesoros que se guardan en las casas de las aldeas lucenses. Pero de vez en cuando, la leyenda acaba siendo verdad. Algo de esto les ocurrió a los integrantes del Colectivo Patrimonio dos Ancares, cuando se acercaron hasta la aldeas de Mazaílle, en Baralla, para hablar con un vecino, Guillermo Frey Lamela, quien se puso en con contacto con ellos para enseñarles una piezas «forma curiosa» que guardaba como oro en paño en su casa desde épocas muy lejanas, ya que las tenía su abuelo.

«Nada máis velas axiña as identificamos como dous machados de pedra puída do Neolítico, feito que nos produciu unha enorme alegría, tanto polas pezas en si como por tratarse duns exemplares pouco frecuentes na comarca dos Ancares e na mesma provincia de Lugo. Ata o presente, deste período só tiñamos documentadas nos seis concellos da comarca dúas pezas, unha en Padornelo (Cervantes) e outra en San Martín de Neira de Rei, tamén en Baralla, que demos a coñecer no mes de xuño de 2015», explica el historiador Xabier Moure.

El vecino de Baralla afirma que desconoce el lugar de la aldea en el que fueron encontradas las piezas. Moure señala que podrían formar parte de la necrópolis megalítica conocida como O Queimado, a unos 600 metros de Mazaílle, «onde están documentadas cinco mámoas, lugar onde a súa familia sempre traballou a terra».

Por las pequeñas dimensiones de las pieza y su buena factura, desde el colectivo Patrimonio dos Ancares consideran que más que haber sido usadas para algún trabajo, «deberon formar parte do enxoval funerario que se enterraría xunto co morto, quizais para amosar o seu estatus social». Las piezas, indican, parece que están realizadas en una roca de origen metamórfica que no existe en la zona, por lo que llegarían al lugar debido a un intercambio con otros pueblos.

Pero este hallazgo no fue el único que guarda Guillermo Frey, ya que les enseñó otras piezas singulares. Al parecer, indicó que hace unos 50 años, «cando andaba coas vacas nun castro que hai en Mazaílle, coñecido como das Croas, atopou varios anacos cerámicos e unha peza de singular importancia». Se trata de una punta de lanza de bronce, de pequeñas dimensiones y partida en la punta. Mide diez centímetros de largo, tres centímetros de ancho máximo, y tiene un peso de 125 gramos. «Presenta forma romboidal, cunha perforación circular na base onde se introduciría o mango», relata el historiador Xabier Moure.

Por la tipología de la punta de lanza, y la falta de un estudio más pormenorizado, «cremos que pode datarse no Bronce Final, cunha antigüidade mínima de 700-800 anos antes de Cristo». Moure indica que por referencias recogida en otras ocasiones, también aparecieron molinos circulares de mano, alguna pieza de hierro, restos cerámicos y tégula, «feito que podería levar a pensar nunha longa ocupación do sitio, como pouco dende o 800 a.C. ao século I d.C., se ben isto non deixa de ser, polo de agora, unha hipótese xa que a aparición dun só obxecto da Idade do Bronce no castro puído deberse a outros factores», añade el historiador lucense.