Un repaso ás orixes e á consolidación do eslogan que define a esta localidade
07 ago 2016 . Actualizado a las 05:00 h.Tras exhalar unha bocanada de fume do seu montecristo nº. 4, o ex banqueiro e concelleiro de Chantada Leopoldo de Soto deixou nun alarde de espontaneidade e amor ao seu pobo a frase: «Chantada corazón de Galicia». Corría o ano 1967 e a corporación municipal tiña moitas expectativas postas nas festas patronais. Daban continuidade á segunda Feira Comarcal do Campo, vendían rifas para o sorteo dun flamante Simca 1000 e incluían no cartel anunciador o novo lema.
Aquela comisión de festas renunciou a ir pedindo polas casas e tentar outro método máis eficiente. Así o explicaba nunha carta aos veciños: «Co fin de conseguir unhas lucidas festas, dignas da nosa querida vila, comunícalle que para evitar ese molesto costume de andar casa por casa en procesión unha e outra vez, en solicitude dun donativo, pareceunos máis oportuno o asignar a cada un unha cota análoga á de anos anteriores». Incluso os cinemas da localidade colaboraban poñendo películas a beneficio dos festexos. Con este fin, o 2 de agosto o Cinema Yeca proxectaba Distrito 11 e de días despois o Capitol facía o mesmo co filme Posición Avanzada.
Trapero Pardo no Círculo
A mediados dos anos 50, o Círculo Recreativo Cultura xa empezara a tantear a aproximación xeográfica desa coñecida frase publicitaria. Ás oito da tarde do 12 de febreiro de 1955, o cronista oficial de Lugo José Trapero Pardo disertou na conferencia «Chantada limita con?». Deixou dito que o espazo terrestre da vila é «o que equivalerá a dicir que a terra visitada poderá ter límites varios, pero o máis dilatado, o máis amplo, o máis duradeiro ha de pasar precisamente polo corazón do visitante».
O 21 de marzo de 1955 na Festa da Poesía, Manuel Vázquez Pereira no seu poema Recuncho do Asma delinea que Chantada «é un vértice manso de sensacións cálidas». «Tiña sono a Xeografía cando tallou a paisaxe de Chantada? Mentres durmía bicáronse o val e a montaña», continúa. E Ramón Carballal Pernas aporta máis lirismo en Chantada: «Alá, no fondo, polo río Miño, fixécheste Historia. No val permaneces forxadora de estirpes, soñando no espello do teu río Asma. E o teu corazón e a túa alma, ata o cume máis alto, voan cara á montaña, cara ao Faro, cara á súa Virxe, que é a túa Virxe e a túa Santa».
Entre o Faro e o Miño
En Esencia de Chantada, un artigo publicado no libreto das festas de 1958, Ramón Carballal Pernas apunta: «E o Cantón, corazón de Chantada, gardado na súa entrada e lateralmente, como porta e fronteira (...)». Os distintos carácteres percibidos nas visións intermedias entre o Miño e o Faro aparecen de forma dialogante na década dos 60, sumíndose plenamente o lema a partir de 1968. No programa de festas de 1966, Avelino Seijas escribe en Xeografía a Chantada que toda a súa xeografía se encerra «entre dous fitos: dun lado o monte Faro, do outro lado o Miño». O gobernador civil Eduardo del Río subscribe en 1967 «que estreita en apertado lazo as mans de todos os labradores desta ubérrima terra, desde os cumes do Faro, que é atalaia, templo e guía, ata as escondidas ribeiras do río Miño, que é serpe de prata e ouro (...)».
Tamén fai a súa achega Ramón Otero Pedrayo, en Chantada na brétema agasalleira da lembranza (1967): «A podente cúpula senlleira do Faro, espreitando os lonxes, con bágoas de rexa avoa, a fuxida das augas nadas das súas fontes. A invitación do val xa envolto no agasallo das videiras. Serra e ribeira: son carácteres serios. Dúas coordenadas do ser de Chantada».
O catedrático Carlos Otero Díaz apunta en 1967 que «Chantada é o centro dunha das comarcas interiores de maior beleza de Galicia. Desde o monte Faro ao río Miño a paisaxe chantadina ofrece unha variedade e un atractivo realmente orixinais; o Faro detén as brumas do Océano, por iso o aire e o ceo chantadinos xa posúen certo grao de nitidez de Castela sen perder a benignidade atlántica. A empinada e sinuosa ladeira do Miño brinda un panorama ribeirego de perspectivas únicas e extraordinariamente suxestivas».
En Viaxe sentimental a Chantada o xuíz Ramón Carballal Pernas define a vila como «a rosa xeográfica», fragmentando co «eu evoco a Chantada e véxoa, estendida no seu val, arqueada polo río Asma». A Cantiga para andar por Chantada na compaña de Xoán de Requeixo, de Manuel María, apela ao corazón: «No meu corazón, amada, traio soidás de Chantada como un dardo feridor! Ai, amor!».
O crisol fundiría definitivamente o «Chantada corazón de Galicia» en 1968. A comisión de festas conmina aos veciños a «que non se deixen influír por unha fría definición de dicionario, que máis ou menos pode dicirlle: vila da provincia de Lugo, municipio e cabeza de partido xudicial. Vestixios da época romana, etc. Chantada é moito máis que iso. Chantada é o corazón de Galicia, pero non só o corazón frío, xeográfico da nosa rexión. É un corazón palpitante pletórico de vida e de sentimento, que atesoura como ningún as virtudes da Fidalguía, Amizade e Simpatía».
A lenda prolongaría a súa vida en 1969 coa I Gran subida automobilística a Chantada. Un tal Puye asina o pregón: «O espírito aberto e cordial dos chantadinos, a súa perenne alegría e o bulicio simpático, en que viven os días que pasan no Corazón de Galicia, gañoulles simpatía e por iso son eles os que máis contribúen a que a fama se dilate infinitamente».
En 1970 o alcalde José Regal saúda no programa das festas: «Benvidos os foráneos e amigos de Chantada que xa saborearon en anos anteriores o noso humor e aberta hospitalidade; e maior gratitude e afecto, se cabe, para cantos entren por primeira vez pola ancha porta do Corazón de Galicia». O presidente da comisión de festas, Víctor Arias, sentenza tamén: «A esta Vila hospitalaria e amable, pois se alguén dixo que o corazón era o centro do amor, necesariamente atoparedes amabilidade nun pobo que xeográfica e sentimentalmente é chamado Chantada corazón de Galicia».
A comisión de festas de 1971 sinala que «a vila que ten por slogan Corazón de Galicia ten xa fama de que as súas xentes saben como acoller a todos os forasteiros». Ignacio Ramírez lembra no seu artigo Chantada no mundo a entrevista á coral polifónica local e a Andrés do Barro en TVE no programa 24 horas de Martín Ferrán, e a entradilla do presentador: «Son de Chantada, pintoresca vila de Lugo, moi coñecida tamén co sobrenome de Corazón de Galicia». O lema ten reflexo incluso no ámbito industrial, cando en 1974 José Yebra Vázquez empeza as obras da panificadora Corazón de Galicia.
Aínda en 1997, sendo Leopoldo de Soto presidente do Círculo Recreativo Cultural e en conmemoración do cincuenta aniversario da sociedade, son instaladas no edificio diversas placas en bronce. Nunha delas, el mesmo deixa escrito no nobre metal: «Chantada corazón de Galicia, cerne da Ribeira Sacra, capitalidade dos mares interiores da nosa comunidade, terras de Xohán de Requeixo, da nosa muiñeira e da Virxe do Faro».