Profesor e escritor, leva máis de 40 anos na capital de Bergantiños
19 abr 2015 . Actualizado a las 05:00 h.Debeu ser contra o ano 1974, mais non o podo precisar, porque cando enfilei a rúa carballesa, que despois souben que se chamaba Rúa do Sol, nubróuseme a vista, logo de percorrer na miña bicicleta de carreiras os 110 quilómetros que separan Ribeira de Carballo, cargado cunha grosa e pesada mochila.
Na miña carreira como ciclista amateur -hoxe a esa categoría chámanlle Elite, hai que ver o que mellorou a vida- aquela distancia non me resultaba para nada excesiva, pero aquel día, seguramente debido ás ansias que tiña por reencontrarme coa miña amada, collín unha inoportuna e grandísima pájara; termo que usamos os ciclistas para referirnos a unha perda repentina de forzas por mor dunha falta de glucosa no sangue.
Uns poucos minutos despois pensei que alucinaba, porque me pareceu ver unha casa cun rótulo que poñía O Candado, referida a antiga ferraxaría dese apelativo, cuxo nome comercial non esquecerei nunca máis debido ao malestar que levaba, o cal desapareceu como por arte de maxia tan pronto como, despois de loitar contra o dragón da fatiga, contemplei e abracei a miña amada -menos tu vientre todo es confuso- que me estaba a esperar no que logo resultaron ser os xardíns municipais toda guapa e, por que non dicilo, provista dun amplo e variado arsenal de lambetadas e pastelitos, que, tan pronto como baixei do meu cabalo de aceiro, deglutín coma un poseso baixo a sombra reparadora dunhas árbores do xardín e a mirada desconfiada dalgún viandante ultra ortodoxo ao que seguramente lle chocaría, por aqueles anos, aínda bastante escuros, ver un fulano adulto comer larpeiradas en pantalón curto sentado nun banco, cando daquela esas cousas só as facían os nenos, pois os homes de bien debían conducir un coche como Dios manda.
Volvendo ao xardín e á miña linda noiva carballesa, coa que hoxe estou felizmente casado, podo prometer e prometo que, malia a mala sona que tiña no meu imaxinario o pobo de Carballo, este cativoume, en especial as súas xentes traballadoras, que se expresaban sen complexos na lingua de seu por tódolos recantos da vila.
Esta postal ideal segue vixente, agás en pequenos detalles, como cando, por exemplo, alguén, referíndose a un servidor, di polo baixo «ese é de León» ou «ese veu de fóra». Por non citar o caso doutro carballés, pata negra el, que se facía o remelón para non me colocar a medalla que me correspondía, despois de que un servidor de todos vostedes franqueara a meta dunha Carreira Pedestre. O tal malandrín, membro da organización, que miraba para o ceo facéndose o sueco, esperaba por un amigo seu para lle dar de maneira tramposa o devandito agasallo deportivo, que en boa lei lle correspondía a este cronista.
Definitivamente afincado en Carballo, un servidor non deixou a súa querida bicicleta, nin a práctica do liberalizador sentido do humor, e meteuse a escritor, escollendo, como antes o fixera co ciclismo, unha das disciplinas -neste caso literaria- máis duras e difíciles e menos recoñecidas, cal é o estudo e a divulgación dos topónimos galegos, tema no que cómpre ser científico e imparcial, que non se presta a partidismos maniqueos; isto co agravante da miña condición de llanero solitario que vai por libre, nun país no cal, como diría o meu admirado Shakespeare, os barrís baleiros son os que fan máis ruído.
Bergantiños e Carballo, nunca me chamedes estranxeiro, porque un é de onde naceron a súa muller e os seus fillos, poliñas verdes deste tronco xa maduro que me unen a esta terra coa forza de cen mil abrazos.
Fernando Cabeza Quiles (Ponferrada, 1953) é profesor, escritor e ciclista. Licenciado en Fiololoxía Hispánica e diplomado en Maxisterio, é un dos máximos estudosos e divulgadores da toponimia galega, á parte de cultivar outros xéneros como o relato breve, o ensaio e a poesía. Dende os 16 anos é ciclista afeccionados de competición, unha actividade que, como explica, segue a desenvolver na actualidade, xa moi cerca dos 62 anos. O último libro publicado é A toponimia celta de Galicia.