Vén de publicar «O viaxeiro radical», unha novela sobre o Alemán de Camelle
01 sep 2015 . Actualizado a las 15:41 h.Ter morriña dentro, de algo que quizais un non sabe que é, doutra vida, unha ansia de viaxe, de búsqueda, de liberdade, de atopar, atoparse... Paisaxe, procura dun mesmo, un home extraordinario, ceibe, fundidor de vida e arte... O viaxeiro radical, a última obra do narrador e poeta Xerardo Quintiá (Friol, Lugo, 1970), aborda todas estas cuestións e conségueo novelando a vida de Manfred Gnädinger, Man, O Alemán de Camelle. O viaxeiro radical chegou ás librarías en xuño.
-Dedúcese da súa novela que trata de ilustrar a forma de pensar de Man, o porqué da súa vida...
-Por aí van os tiros. Eu nunca pretendín facer unha biografía de Man, senón que o busquei foi entender como pensaba, que sentía e por que tomou moitas decisións na súa vida. O aspecto biográfico en si mesmo non me interesaba moito, é algo que xa estaba ao alcance de todo o mundo. É certo que collín algúns feitos determinantes para poder estruturar a novela, pero a xeito de base. Todo o demais si que é ficción.
-¿Como se xestou a historia? Penso que vostede non o coñeceu, aínda que si foi voluntario na limpeza logo do «Prestige».
-Sabía da existencia de Man. Sempre tiven a intención de coñecelo e polo meu traballo, dado que son comercial, púideno facer moitas veces. Ía a Camariñas e á Costa da Morte, pero foi algo que sempre pospuxen para outro momento. Cando foi o do Prestige estiven de voluntario en Camelle. Só tiña que cruzar a vila para desprazarme a onde estaba el, pero non o fixen. Logo apareceu na prensa que morrera e, en certo sentido, foi o principio de querer escribir esta novela.
-Quizais o Alemán de Camelle nunca será suficientemente entendido.
-É moi difícil que o sexa. El xa se encargou de ser moi hermético, aínda que tal vez non o fixo voluntariamente, senón que era así. Daba moi pouco, entón a ti non che quedaba máis remedio que facer unha interpretación do que vías. Man vai conservar sempre un aura de misterio que forma parte del, é inherente a el. Nunca chegaremos a coñecer, penso, quen foi realmente. Supoño que se poderán facer moitos achegamentos, como a miña novela, como o documental de Bernardo Cequera [serviulle ao escritor de base, así como tamén a conversa con Juan Creus, ou con Concepción Regueira]. Poderán facerse interpretacións da súa obra... pero coñecelo, penso que non, que non vai ser posible. Mesmo para moita xente que estivo en contacto con el e incluso tivo unha relación intensa, entre comiñas, de amizade.
-¿Sente que con esta novela lle devolve algo a Man, que salva unha débeda por non coñecelo?
-Si, aínda que para min a débeda existía pola miña parte, pero tamén polo conxunto da sociedade. Creo que todos estamos en débeda con Man. Man deunos moito e penso que vai sendo hora de dignificalo un pouco, de que se lle dea a xusta dimensión que precisa. Non se trata de poñelo ao lado de Van Gogh ou ao lado de Picasso, pero si hai que situalo no lugar que merece. Empézanse a facer cousas, como a exposición que agora está aberta...
-Un pode ler no seu libro, sempre dende o relato nove lado, episodios que a xente dalgún xeito coñece e quere escoitar: o da mestra da que se tería namorado, ou outros máis duros, como o do xuízo...
-Eu, por exemplo, tampouco tiña claro se o de mestra fora verdade ou non. Parece ser que para algún documental si intentaron falar con ela, pero que declinou a invitación, así que debeu existir. É algo que, de todos os xeitos, no plano ficticio, me ía moi ben, e que para facer o cambio de vida que fixo Man, era o detonante perfecto. Sobre o do xuízo si existiu. Si o houbo, aínda que na novela está ficcionado, houbo esa acusación [de supostos abusos] e na súa vida tivo unha repercusión dura. Unha acusación sen fundamento e usada, da maneira que eu entendo, só por querer facerllo dano. Tiña xente en contra, sufriu agresións físicas... O tema do dique [un dos motivos de confrontación ao que se alude na novela] foi complexo porque el xa tiña moito museo feito e íanllo destruír, pero por outro, para as persoas que vivían do mar en Camelle, era fundamental, unha cuestión de vida ou morte.
Quintiá fala da dificultade de achegarse á figura de Man, ao seu pensar. Tamén sobre o museo de Camelle.
-¿Coñece o museo de Man aberto hai uns meses e a mostra que ten?
-Estiven hai uns días. Vino despois de xa publicado o libro e pareceume realmente interesante, as cousas que rescataron de Man e están expostas ao público, a recaudo.
-Hai xente con verdadeira mágoa pola súa caseta, polo museo que el fixera, porque se perde...
-Penso que debían ser cousas paralelas. Ao mesmo tempo que existe ese museo novo aberto, tiña que haber una reconstrución na medida do posible do museo que el fixera, porque tal e como o tiña vai ser imposible. É curioso que o individuo interesado en Man o que quere ver é a súa caseta e o que el fixo.
-¿Que percepcións ten sobre a acollida que está tendo a novela?
-De momento a percepción é relativa, leva moi pouco tempo e cadrou cos meses de verán. Na presentación na Feira do Libro de Coruña foi moi ben, así que as primeiras impresións son positivas. Hai xente que tiña unha idea de Man, porque o coñeceu, e que colleu a novela con esa idea preconcibida, pero xa rapidamente se deu conta de que tiña que deixar ese Man e quedarse co que aparece na obra. En certa medida, para min foi difícil. No que escribín ata o de agora sempre predominaba moito a parte autobiográfica, pero esta era a primeira vez que me enfrontaba a un personaxe que non tiña que ver comigo. Foi difícil por iso e tamén porque é complicado estruturar unha maneira de pensar e de sentir como a de Man, tan fóra do que somos nós e tan fóra da nosa maneira de comportarnos e de entender a realidade.