A esta hora da tarde apenas hai rastro de vida polas rúas. O vento sopra con intensidade e as ondas teñen un ruxir de locomotora enfurecida. Buscando unha tregua, entramos no Museo do Mar. Somos os únicos visitantes e os rapaces descobren marabillados que Caión foi, no século XVI, un importante porto baleeiro. Dende as fabulosas atalaias da localidade, os veciños controlaban o paso dos grandes cetáceos. Na pequena exposición pódese ver a vértebra dun cetáceo. Segundo sabemos despois, a peza conservábase nunha casa da vila. Tamén hai unha botella de aceite de balea. Empregábase como combustible nas lámpadas da época. Deixamos o museo e seguimos co noso paseo pola vila. Na escuridade do océano, arremedando un diminuto misto que se acende e se apaga, divísase o faro das Illas Sisargas.
Bótase a chover e volvemos correr na procura dun novo refuxio. Desta vez franqueamos a porta do Asteria. Como prestan aquí os cafés ben quentes. Na mesa do lado hai unha parella nova, en silencio. Teñen a mirada perdida na cristaleira. Penso en tantos domingos que tamén teño deixado pasar ollando o Atlántico dende estas mesmas ventás. Daquela Caión era o noso pequeno paraíso, o lugar ao que volviamos sempre que podiamos, escapando das rutinas semanais.
-Mira que escarallaron esta vila e aínda así segue sendo fermosa. Se chega a ter outro urbanismo, isto sería Dubrovnik.
Luís sempre tendeu á hipérbole, pero a nos gustábanos aquela comparación coa cidade dálmata. Aínda non sabiamos que chegaría un barco chamado Prestige. Caión, supoño que a costa en xeral, non volveu ser o mesmo dende aquel mes de novembro de 2002. Lembro cando, co litoral completamente ciscado de petróleo, Rajoy, naquela altura vicepresidente do goberno de Aznar, deu unha rolda de prensa na Confraría de Pesca de Caión (o mesmo inmoble onde está hoxe o Museo do Mar). Á cita achegáronse ducias de medios. As cámaras de televisión ensinaban «un hermoso pueblo marinero hoy envuelto en chapapote». E, paradoxas da vida, a monumental catástrofe ecolóxica acabou sendo un empurrón para o turismo. Nos veráns seguintes o número de visitantes chegados de fóra de Galicia multiplicouse.
Parou de chover. Aproveitamos para baixar cara o porto. Á luz dos farois, tres pescadores lanzan as súas canas. Non hai ninguén máis, só as boias que danzan na auga ao compás do vento. Son xa as oito e media da tarde, volvemos subir cara a praza. Temos unha cita no Finisterre. Agárdannos dúas racións de xiba na súa tinta, un deses praceres persoais, íntimos, no que se mesturan sabores e recordos. O estómago tamén é corazón e biografía.
O local garda o aire de tasca mariñeira que sempre lle coñecín. Ata a barra ten forma de barco. Unha das propietarias ensínalles aos nenos unha maqueta dun pesqueiro. É unha réplica exacta dunha embarcación que houbo na localidade. Explícanos que a fixo coas súas mans e infinita paciencia un vello mariñeiro local. Non falta nada, nin sequera o motor a escala que move a hélice e ata as luces enriba da cabina. Seguramente é a súa forma de matar a saudade dunha vila mariñeira sen barcos. A flota local foi minguando tanto nos últimos trinta anos que hoxe só queda un naseiro profesional con base permanente aquí. O resto son embarcacións de pesca recreativa. De regreso, mentres o coche sobe metros sobre o nivel do mar, penso que ao igual que lle sucede ás baleas, a pesca de baixura tamén está en perigo de extinción. A mellor proba é o caso de Caión. Se antes baixabamos para ver chegar os barcos ao porto, agora os nosos fillos teñen que imaxinalos a escala, varados entre botellas de licor.