O río e o silencio

Ramón Vilar Landeira FÓRA DE COBERTURA

CARBALLO

MATALOBOS

21 jun 2015 . Actualizado a las 05:00 h.

Unha das primeiras e máis nítidas lembranzas infantís é a de ir detrás de meu pai polas ribeiras do Mordón. Con apenas medio metro de ancho, o regato (case rego) era un universo de sorpresas. Aínda hoxe me parece incrible que naquel fío de auga se acubillasen tantas troitas, algunhas de tamaño considerable. A cada pouco el viraba cabeza e levaba o índice á boca.

-Hai que andar coma o raposo. Non fales que te oen. Ponte sempre detrás de min que poden verte!

Pasado o tempo, canso de comprobar como cada tempada el sacaba troitas e eu permanecía sen estrear, decidín independizarme. Tería dez ou once anos e toda a impaciencia do mundo por me converter nun pescador de verdade. Aborrecía a solidariedade dos troiteiros máis vellos que, ao se encontrar con pequechos no río, tiñan o fermoso costume de nos meteren no cesto as pezas que eles levaban.

-Toma! Cando che pregunten, di por aí que as colliches ti!

A primeira vez é inesquecible. Abril non dera tregua. Esa xornada, para non variar, tamén chovera a mares. Aínda así, á tarde aquelas nubes de borralla decidiran un cese temporal de hostilidades. Algunhas raiolas avergoñadas apareceron polas brañas. Eu aguantaba a canaveira e centraba a vista na auga enlamada. Nada. Pasei a Ponte da Cerdeira e fun andando con dificultade polo herbal dos de Castro. A terra non daba drenado o dioivo das semanas anteriores.

O río era como un cabalo desbocado. Pola súa pel escorrían augas abaixo anacos de madeira e canta entidade física que ousase poñerse no seu camiño. Busquei un remanso que se librase daquela corrente aloucada e deixei que o anzol e a miñoca desaparecesen na auga moura. Apenas tardei dous ou tres segundos en notar como a adrenalina percorría a velocidade da luz o meu corpo. Dei un chimpo e vin emerxer a troita, desprendendo cores coma un fascinante arco da vella móbil.

Pareceume grandiosa. O corazón latexábame no peito seguindo o compás dos golpes que o peixe daba no cesto. Botei a correr cara a casa. Necesitaba mostrar aquela peza. Foron tantas as présas que caín máis dunha vez polo herbal. Subín o camiño costento e, chegando á casa, abrín o cesto para volver ver aquel milagre de cor prata e pinchiñas vermellas. Non había nada. Axiña comprobei que o cu do cesto de vimbio estaba roto e que por el desaparecera o peixe.

Un tanto confuso e coas glándulas lacrimais preparando a súa fórmula a base de auga, cloruro de sodio e albumina, comecei a desandar o camiño. Foi así, esculcando no asfalto e nas gabias, como me atopou Preciosa de Calviño.

-Que buscas, neniño?

Aínda non acertara a dicir que unha troita, cando lle vin sacar do mandil unha paleta de cores con aletas.

-Atopeina dándolle aínda ao rabo, un pouco máis arriba da ponte.

Só acertei a lle dar as grazas e botar a correr, desta vez co peixe metido nun dos petos do chuvasqueiro.

Dende aquela creo que non houbo ningunha tempada que non fose algunha vez ao río. Nunca fun un gran pescador. Cos anos conseguín defenderme o xusto, pero sobre todo aprendín que o realmente extraordinario é escoitar esa sinfonía de sons da ribeira, vivir eses momentos nos que te esqueces ata de que es persoa, de sentir que es unha parte máis do decorado da ribeira.

O meu fillo maior, que aínda non cumpriu os cinco anos, quere que lle merque unha cana e que o leve canda min. Polo de agora non me atrevo, non sei como facelo: ¿Como transmitirlle que independentemente das capturas o río é a fin, non un medio? O único que teño claro é que lle vou explicar que as troitas teñen orellas. Así que o primeiro que aprenderemos é a gozar do noso propio silencio.