Dúas circunstancias animan a escribir este artigo. Por unha banda, unha amiga de formas educadas explicábame que o seu fillo de 12 anos empezaba a chuspir. Como na súa familia non existía tan vulgar xesto, a muller interrogou ao neno: «¿De onde sacaches un hábito tan maleducado?». De onde había de ser... do fútbol. E así, todos os meus esforzos para educar ao seu fillo dentro das normas do civismo básico foron ao garete grazas aos ídolos do seu equipo, cuxos esgarros permanentes decoraban, semana tras semana, as súas mellores xogadas. Se Alves, Piqué, Messi e tuti quanti se entregaban ao seu alegre hábito ante millóns de persoas que os estaban venerando, ¿por que non había facelo un preadolescente que, configurando a súa personalidade, prefería parecerse antes ao seu ídolo que á súa santa nai? E, ante a imposibilidade de tocar a pelota coa mesma graza, intentábao pola vía de lanzar galos.
A muller preguntaba que debía facer, e coa súa pregunta bailando no recuncho dos imposibles, cruceime pola parte peonil dunha rúa de Boiro cun señor de porte normal falando polo móbil. Nunha destas soltou un tremendo esgarro que ata rebotou coma se tivera resorte. Nin que dicir ten que esta escena se repite cada día con máis frecuencia, en xentes de toda índole e condición, aínda que maioritariamente é unha acción masculina. E non creo que, no caso do señor en cuestión, sexa un simple mimetismo dos ídolos do fútbol. De anécdota en anécdota, pois, a categoría é práctica dun dos xestos máis sucios, vulgares e primitivos que configuran os malos hábitos do ser civilizado. ¿Que son os bos xeitos? Probablemente unha vaselina para a convivencia, e crebar esas normas básicas é tanto como retroceder na condición humana.
O mestre Kong xa se preocupaba no ano 500 a. C. de reflexionar sobre os bos xeitos e unha das súas ideas reflicte con precisión esta cuestión: «Onde hai educación non hai distinción de clases», dixo Confucio. Quizás a boa educación só é un intento permanente, e non sempre conseguido, de non ser maleducado, pero o valor está no esforzo, no intento de selo. ¿Por que retomar o hábito de chuspir na rúa? Máis aló das respostas a esta pregunta, algo está claro: os deportes de masas non axudan a erradicalo. E, entre gol e gol, a cantidade de esgarros que soltan é de proporcións cósmicas. Quizais terían que facer algo os adestradores que gustan de bos modais. Sexa como sexa, por favor, ¡deixen de chuspirlle ao público! Non só é sucio e vulgar, senón tamén antihixiénico.